Page 67 - Kimya 10 | 1.Ünite

Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar
oluşabilen ürün miktarıdır. Teorik verim bir tepkimede elde edilebile-
cek en yüksek verimdir.
Gerçek verim: Gerçekleşen tepkime sonunda oluşan ürün mikta-
rıdır. Uygulamada gerçek verim kullanılır. Tepkime sonunda ölçülerek
bulunan gerçek verim çoğunlukla teorik verimden düşüktür.
Bir tepkimenin yüzde verimi gerçek verimin teorik verime oranı ile
hesaplanır ve aşağıdaki formül kullanılır.
gerekverim
ç
%verim = # 100
teorik verim
Örneğin 64 gram kükürdün yakılması ile 0,9 mol kükürt dioksit
oluşuyorsa tepkimenin yüzde verimi aşağıdaki şekilde hesaplanır.
(S:32 g/mol)
İlk olarak denkleşmiş tepkime yazılır.
S(k) + O 2 (g) SO 2 (g)
TEPKİMEDE: 32 gram 1 mol

SORUDA: 64 gram 2 mol

0,9 mol
Tepkimede 1 mol (32 gram) S kullanılırken 1 mol SO 2 elde edildi-
ği görülmektedir. Denkleştirilmiş tepkimeye göre 64 gram S kullanıldı-
ğında 2 mol SO 2 elde edilmelidir. Soruda ise 0,9 mol elde edildiği belir-
tilmiştir.
Elde edilmesi beklenen 2 mol ürün teorik verim, elde edilen 0,9
mol ürün gerçek verimdir.
Yüzde verim hesaplamalarında ilk olarak denkleşmiş tepkimeye
göre elde edilmesi beklenen ürün miktarı belirlenmelidir. Daha sonra
gerçek verim miktarıyla kıyaslama yapılmalıdır.

gerekverim , 09
ç
% verim = # 100 = # 100 45=
teorik verim 2
Tepkimenin yüzde verimi %45’tir.
Hesaplama oran orantıyla da yapılabilir.

2 mol ürün beklenirken 0,9 mol ürün elde edilirse
100 de ?

?= 45

ÖRNEK VE ÇÖZÜM

Bir tepkimede hesaplanan teorik verim 8 gramdır. Ancak elde edilen ürün 6,4 gramdır.
Buna göre % verim nedir?

ç
gerekverim , 64
% verim = # 100 = # 100 80=
teorik verim 8
Tepkimenin yüzde verimi %80’dir.

81