Page 17 - Kimya 11 | 3.Ünite

Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
ÇÖZEREK ÖĞRENİN

1. 100 mL hacimce %36’lık etil
alkol çözeltisine 50 mL su
eklendiğinde oluşan yeni ka-
rışımın hacimce % derişimi
ne olur?

Mol Kesri
Bir çözelti farklı bileşenlerden oluşabilir. Örneğin deniz suyu, içme
suyu gibi çözeltiler birden fazla çözünen içerir. Gazlar da çözeltidir
ve gazlarda kullanılan mol kesri kavramı çözeltiler için de kullanılır.
Çözeltiyi oluşturan bileşenlerden herhangi birinin mol kesri bulunurken
bileşenin mol sayısı o çözeltiyi oluşturan tüm bileşenlerin mol sayıları
toplamına oranlanır. A ve B'den oluşan çözeltide bileşenlerin mol kesri
aşağıdaki formülle hesaplanır.
n n
X A = A X A = B
n n
T T
Bir çözeltideki tüm bileşenlerin mol kesirlerinin toplamı 1’e eşittir.

X + X = 1
A
B
ÖRNEK VE ÇÖZÜM

Örnek Çözüm _
90 b
b
1. 92 gram gliserol ve 90 gram 1. n = 18 = 5 molb
b b
su
b
su karışımından oluşan çö- 92 ` Toplam mol = 5 + 1
b
b
zeltideki her bileşenin mol n gliserol = 92 = 1 mol b b
a
kesrini hesaplayınız. 5
X = = , 0833
su
(Gliserol: 92 g/mol, 6
H O: 18 g/mol) X gliserol = 1 = , 0167
2
6
ÇÖZEREK ÖĞRENİN
1. 1 mol benzen, 2 mol karbon
tetraklorür ve 7 mol aseton
çözeltisindeki her bir mad-
denin mol kesrini hesapla-
yınız.

ppm [parts-per million (Milyonda Bir Kısım)]
İçme sularına, deniz ve göl sularına karışan zararlı kimyasallar çok
seyreltik çözelti oluşturur. Bu tip seyreltik çözeltilerde yüzde derişim
yerine milyonda bir kısım kullanılır. Milyonda bir kısım (ppm), 1 kg çö-
zeltideki çözünen maddenin miligram miktarıdır.
6
1 kg = 10 mg
6
ppm, 10 miligram çözeltideki çözünmüş maddenin miligram şek-
linde de tanımlanabilir.
çö znenin ktlesiü ü
ppm = # 10 6
çö zeltinin ktlesiü
Örneğin sert sulardaki Ca 2+ derişimi 0,2 ppm’dir. Bu değer bize 1
kilogram suda 0,2 miligram Ca 2+ iyonu bulunduğunu belirtir.

135