Page 22 - Kimya 11 | 3.Ünite

Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
Koligatif özellikler çözeltide çözünmüş olan taneciklerin sayısına
bağlı olduğundan iyonik ve moleküler yapılı olan bileşiklerde kayna-
ma noktasının yükselmesi ve donma noktasının düşmesi bileşiğin yapı-
sına göre farklılıklar gösterir. Bunun nedeni şeker gibi molekül yapılı
bileşiklerin iyonlaşmadan çözünmeleri, NaCI gibi iyonik bileşiklerin ise
suda çözündüklerinde iyonlarına ayrılmalarıdır. Önemli olan suda olu-
şan iyon (tanecik) sayısıdır.
+ -
NaCl(k) Na (suda) + Cl (suda)
1 tanecik + 1 tanecik = 2 tanecik

-
CaF (k) Ca 2+ (suda) + 2F (suda)
2
1 tanecik + 2 tanecik = 3 tanecik

3+ -
Al(OH) (k) Al (suda) + 3OH (suda)
3
1 tanecik + 3 tanecik = 4 tanecik

Kaynama noktası yükselmesi çözeltideki iyon sayısıyla orantılı ol-
duğundan sayısal hesaplamalar yapılırken iyon sayısı da bağıntıda yer
alır. İyonik bileşiklerde bağıntı aşağıdaki şekilde yazılır.
ΔT = K .m.T
k
s
k
ΔT = kaynama noktası yükselmesi
k
K = molal kaynama noktası yükselmesi sabiti
k
m = çözeltinin molalitesi

T = tanecik sayısı
s
Moleküler bileşikler (şeker, alkol vb.) ise suda çözündüklerinde
iyonlaşmadıklarından tanecik sayıları daima bir olarak alınır.
C H O (k) C H O (suda)
6 12 6 6 12 6
Glikoz 1 tanecik
C H OH(s) C H OH(suda)
2 5 2 5
Etil alkol 1 tanecik
CH OH(s) CH OH(suda)
3 3
Metil alkol 1 tanecik

ÇÖZEREK ÖĞRENİN
1. Aşağıda verilen bileşiklerin
suda çözündüklerinde oluş-
turdukları tanecik sayısını
bulunuz.
a) C H O
11 22 11
b) NaNO
3
c) MgCl
2

140