Page 36 - Kimya 11 | 3.Ünite

Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük

ÖRNEK VE ÇÖZÜM
Örnek Çözüm
o o
1. 40 C’ta 130 gram çözelti 80 1. 130 - 80 = 50 g tuz 20 C’ta 50 - 34 = 16 g tuz çözünüyor.
gram su içeriyor. Çözeltinin
o
sıcaklığı 20 C’a düşürüldü- 80 gsuda 16 g tuz
ğünde 34 gram tuz çöküyor. 100 gsu x
o
20 C’ta X’in çözünürlüğü
20 g
z nebilir
znrlk
kaçtır? x = 20 g tuz çö ü . Çöü üü su olur .
100 g
ÇÖZEREK ÖĞRENİN
1. 40 gram tuz içeren 200 gram KCl tuzu çözeltisi-
ne aynı sıcaklıkta 20 gram daha KCl tuzu eklen-
diğinde çözelti doygun hâle geliyor. KCl tuzu-
nun aynı sıcaklıktaki çözünürlüğü kaçtır?

GAZLARIN ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNE SICAKLIK VE BASINÇ ETKİSİ

Çözünürlük Sıcaklığın Etkisi: Gazların çözünürlüğü sıcaklık arttıkça azalır.
(g/100 g su)
Balıkçıların balık tutmak için derin suları seçmesinin nedenlerinden biri
su derinliği arttığında suyun sıcaklığının düşmesidir. Düşük sıcaklıkta
oksijen gazının çözünürlüğü fazla olduğundan su altında yaşayan can-
lıların derin sularda bulunma olasılığı daha fazla olur. Gazlı içeceklerin
soğuk içilmesinin nedeni de düşük sıcaklıkta daha fazla karbon dioksit
gazı çözünmesinden kaynaklanır. Sıcak ortamda şişede bekletilen su-
yun içinde bir süre sonra kabarcıklar oluşmasının nedeni de ısı ile suda
çözünen oksijen gazının çözünürlüğünün azalmasıdır. Gazların çözü-
o
Sıcaklık ( C) nürlüğü ekzotermik olduğu için sıcaklık arttıkça çözünürlükleri azalır
(Görsel 3.5.3).
Grafik 3.5.3: Gazların çözünürlük
X(g) X(suda) + Enerji
sıcaklık ilişkisi
Basınç Etkisi: Basınç katı ve sıvıların çözünürlüğünü çok fazla etki-
lemediği hâlde gazların çözünürlüğü basınç arttıkça artar (Görsel 3.5.4).

0,03
Çözünürlük (g/100 g su) (25 o C) 0,025

0,02

0,015

0,01

0,005

0
1 2 3 4 5
Basınç (atm)
Grafik 3.5.4: Gazların çözünürlük basınç ilişkisi

154