Page 38 - Kimya 11 | 3.Ünite

Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
ELEKTRONİK TABLOLAMA PROGRAMI KULLANARAK ÇÖZÜNÜRLÜĞÜN SICAKLIK VE
BASINÇLA İLİŞKİSİNİN KURGULANMASI
Katı ve gaz hâlde bulunan maddelere uygulanan sıcaklık ve basınç değişimi maddelerin çözünürlüklerin-
de farklılık gösterir. Bu farklılıkları daha iyi gözlemleyebilmek için X katısı ve Y gazının sıcaklık ve basınç al-
tındaki davranışları incelenebilir. Bilgisayar ya da etkileşimli tahtalarda elektronik tablolama programı kul-
lanılarak aşağıdaki anlatım basamakları uygulandığında küçük bir program yapılabilir. Yapılan bu program
o
sayesinde girilen basınç (1-10 arası) ile sıcaklığın (0-25 C arası) maddeler üzerinde nasıl bir etkiye sahip
olduğu gözlenebilir.
1. Program çalıştırıldıktan sonra Görsel 3.5.3.aʼda görülenler hücre yerleri değiştirilmeden yazılır.

Görsel 3.5.3: Elektronik tablolama a) Hücreleri doldurma ve veri girme b) Grafik seçimi

2. D7 hücresine =YUVARLA((ÇARPIM(0,2934;D3)+27,6);0) programı, D9 hücresine de
=(39,8-D3*0,728)*D4 programı yazılır.
3. Daha sonra çalışma sayfasındaki boş bir hücre fareyle işaretlenir ve sırasıyla tablonun üstünde yer
alan “Ekle”, “Grafikler”, “Sütun”, “3-B Sütun” ve sarı çerçeveli “3B Yığılmış Sütun” seçenekleri işaret-
lenerek çalışma sayfasında grafik tablosunun çıkması sağlanır (Görsel 3.5.3.b).
4. Çıkan tablonun üzerinde farenin sağ tuşuna basılır, “Veri Seç” bölümü işaretlenir. C7 ve C9 hücrele-
rinden itibaren farenin sol tuşuna basılıyken D7 ve D9 hücreleri Görsel 3.5.4.aʼda (kesik çizgilerle gö-
rülen bölüm) işaretlenir ve “Tamam” tuşuna basılır.
5. Grafikteki kırmızı çubukların üstüne gelinerek farenin sol tuşuna, sonra sağ tuşuna basılarak çıkan bö-
lümden “Veri Etiketleri Ekle” işaretlenir. Aynı uygulama diğer çubuk için de yapılır.

Görsel 3.5.4: Elektronik tablolama a) Tabloya veri girme b) Elde edilen grafik
6. Program hazır hâle gelmiştir. D3 ve D4 hücrelerine girilen basınç ve sıcaklık değiştirilerek çıktılar ve gra-
fik üzerindeki değişimler görülebilir (Görsel 3.5.4.b).

156