Page 24 - Kimya 9 | 1. Ünite

Kimya Bilimi

16. Deney sırasında deneyi yapan kişi deney ortamından ayrıl-
BİLİYOR MUSUNUZ?
mamalıdır.
Acil durumlarda aranacak
17. Kimyasal maddelerin ambalajları üzerindeki etiketler koparıl-
numaralar
mamalı, karalanmamalı, şişelerden sıvı akıtılırken etiket ta-
Acil ilk yardım: 112
rafı yukarı gelecek şekilde tutulmalıdır. Etiketleri bozulmuş
ambalajlar kullanılmamalıdır. Zehir danışma merkezi: 114
İtfaiye: 110
18. Katı ve sıvı atıklar lavabolara dökülmemeli, etiketlerle belir-
lenmiş atık kaplarına atılmalıdır.
19. Kullanılmış deney malzemeleri yıkanmalı kesinlikle kirli bıra-
kılmamalıdır.
20. Laboratuvardan çıkar çıkmaz eller hemen yıkanmalıdır.

21. Herhangi bir sağlık problemi olan öğrenci, öğretmenini bilgi-
lendirmelidir.
22. Öğretmenin onay vermediği hiçbir işlem ve deney yapılma-
malıdır.
GÜVENLİK UYARI İŞARETLERİ
Evimizde, iş yerimizde, laboratuvarda ve endüstride kullanılacak her kimyasal maddenin üzerinde
mutlaka çeşitli uyarı, risk ve önlem bilgileri bulunur. Kullanmadan önce bu maddelerin etiketleri dikkatle
okunmalı ve o madde ile çalışırken gerekli tedbirler alınmalıdır.
Kimyasal maddelerin üzerinde yer alan sağlık ve güvenlik amaçlı temel uyarı işaretlerine risk piktog-
ramları denir. Bu işaretler ve anlamları aşağıda verilmiştir.

Yanıcı Maddeler
Üzerinde Görsel 1.4.2 işaretini bulunduran maddeler yanıcı ve par-
layıcıdır. Bu maddelerin tutuşma sıcaklıkları düşüktür. Tutuştuğu za-
man zor söndürülür ve söndürülmesi uzmanlık ister. Küçük çaplı yan-
gınlarda yanan bölgenin hava ile teması kesilmelidir. Yanıcı maddeler
vücut ile temas ettirilmemeli; ateş, kıvılcım ve ısıdan uzak tutulmalıdır.
Bu maddelerden korunmak için gözlük, eldiven, önlük kullanılmalı, ge-
rekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Bu işaret alkol içeren sıvılar ve aseton gibi maddelerin bulunduğu
Görsel 1.4.2: Yanıcı maddeler
kapların üzerinde yer alır.
Yakıcı Maddeler
Görsel 1.4.3ʼteki işaret yakıcı ve kolay tutuşabilir maddelerin bu-
lunduğu kapların üzerinde görülür. Bu maddelerle çalışırken koruyucu
tedbirler alınmalıdır (gözlük, eldiven, önlük vb.).
Yakıcı maddeler; kâğıt, ahşap gibi yanıcı malzemelerle temas etti-
rilmemelidir.
Oksijen, klor, nitrik asit, hidrojen peroksit gibi maddelerin bulun-
duğu kapların üzerinde yer alır.
Görsel 1.4.3: Yakıcı maddeler
Aşındırıcı (Korozif) Maddeler
Görsel 1.4.4ʼteki uyarı işaretini bulunduran maddeler göz, cilt ve
diğer dokulara teması hâlinde aşındırıcı ve yakıcı olabilen maddeler-
dir. Metal, cam, kumaş üzerinde de aşındırıcı etkiye sahiptirler.
Bu maddelerle çalışırken göz, cilt ve diğer dokulara teması engel-
lemek için gerekli tedbirler alınmalı, gözlük, eldiven, önlük gibi ko-
ruyucu ekipmanlardan yararlanılmalıdır.
Sodyum hidroksit, sülfürik asit, hidroflorik asit, fenol gibi mad-
delerin bulunduğu kapların üzerinde yer alır.
Görsel 1.4.4: Aşındırıcı maddeler
39