Page 16 - Kimya 9 | 3. Ünite
P. 16

Kimyasal Türler Arası Etkileşimler

                       ÇÖZEREK ÖĞRENİN
                     13 Al ile  17 Cl elementlerinin ve
                   oluşturdukları  AlCl 3   bileşiğinin
                   Lewis yapısını gösteriniz.




                      İYONİK BİLEŞİKLERİN ÖRGÜ YAPISI
                      İyonik bileşiklerin yapısal birimleri ile molekül kavramı karıştırıl-
                  mamalıdır. Çünkü iyonik bileşiklerde en küçük birim molekül değil,   ?
                  birim hücredir.                                                    BİLİYOR MUSUNUZ?
                      İyonik bileşiklerde zıt yüklü iyonlar itme ve çekme kuvvetlerini
                  dengeleyecek şekilde bir araya gelerek düzenli bir kristal örgü yapı
                  oluşturur. Kristal örgü yapısında her iyon, belirli sayıda zıt yüklü iyon
                  tarafından çekilmektedir.
                                                              -
                                                   +
                      Örneğin sodyum klorürde her Na  iyonu 6 Cl  iyonu tarafından
                          -
                                        +
                  ve her Cl  iyonu da 6 Na  iyonu tarafından çekilerek sodyum klorür
                  iyonik kristal yapısını oluşturur (Görsel 3.3.2). İyonik kristalde tek-
                  rarlayan bu yapısal birimlere birim hücre adı verilir.





                                                                                Görsel 3.3.3: CsCl’ün kristal örgü
                                                                                           yapısı







                                                   -
                                                 Cl
                                                   +
                                                 Na
                     Görsel 3.3.2: NaCl’ün kristal örgü yapısı ve birim hücre gösterimi
                                                                                Görsel 3.3.4: PbCl 4’ün kristal örgü
                                                                                           yapısı
                     İyonik bileşiklerin örgü yapısı onlara bazı özellikler kazandırır.
                  Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir.
                  •  Oda koşullarında katı hâlde bulunurlar.
                                                                                   Görsel  3.3.3’te  CsCl’ün  ve
                  •  Erime ve kaynama noktaları yüksektir.
                                                                                Görsel 3.3.4’te PbCl 4 ’ün örgü ya-
                  •  Katı hâlde elektriği iletmezler fakat sulu çözeltilerinde ve erimiş   pısı  görülmektedir.  Görsellerden
                     hâlde iyonlarına ayrıştıklarından elektrik akımını iletirler.
                                                                                de  anlaşılacağı  gibi  iyonik  bile-
                  •  Sert ve kırılgandırlar, herhangi bir zorlamada kırılırlar.  şikler değişik örgü yapısına sahip
                  •  İyonik bağlar güçlü etkileşimler olduğundan ancak kimyasal yön- olabilir.
                     temlerle (elektroliz) ayrıştırılabilirler.




                       KAYNAK
                      İyonik bağlarla ilgili açıklamalar için
                      http://www.eba.gov.tr/video/izle/54157626f6b4b07404fee88aca36ae11fe1c-
                   b81ed6005 adresinden yararlanabilirsiniz.




                                                                                                        111
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21