Page 120 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 11

FİZİK İtme ve Çizgisel Momentum ÇÖZÜMLÜ SORULAR

8. Etkileşim süresinin kısa olduğu durumlarda, etkileşim kuvveti 10. X, Y, Z yüzeylerine, bu yüzeylere çarpan cisimlere yüzeyin
büyük olur. uyguladığı tepki kuvvetini ölçen cihaz yerleştirilmiştir. X, Y ve
Z yüzeylerine aynı büyüklükte hızlarla şekildeki gibi çarpan
Buna göre hangi seçenekte verilen olay bu ilkeye örnek özdeş toplar eşit büyüklükte hızlarla yüzeylerden geri dön-
olabilir? mektedir.

A) Bir boksörün yüzünü, gelen yumrukla aynı yönde hareket
X Tavan
ettirmesi.
v v
B) Boksörlerin boks eldiveni kullanmaları. Z
v
C) Bir futbolcunun yüksekten gelen topu göğsünde yumu- v v
şatması. Yer Y v
D) Bir kalecinin kendi kalesi önündeki topa, rakip sahaya
düşmesini sağlayacak şekilde vurması. Cisimlerle yüzeyler arasındaki etkileşim süreleri eşit ol-

E) Kaçınılmaz bir kaza anında arabayı duvar yerine saman duğuna göre, etkileşim sonrası cihazların gösterdiği de-
yığınına doğru sürmek. ğerler N , N , N arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır?
Y
Z
X
A) N = N = N
X Y Z
Çözüm: B) N > N > N
X Y Z
D seçeneği dışındaki tüm seçeneklerde kuvvetin etkisi, etki- C) N > N > N
Y Z X
leşim süresi uzatılarak azaltılmaya çalışılmış. Ancak D seçe-
D) N = N > N
X
Y
Z
neğinde kalecinin topu istediği yere gönderebilmesi için ayağı
E) N > N = N
ile top arasındaki etkileşim süresini olabildiğince kısa tutması Y X Z
gerekir.
Cevap: D Çözüm:
Verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere cisimlerin momentum
değişimlerinin büyüklükleri eşittir. Buna göre her üç cisim de
9. Yatay doğrultuda merkezi olarak çarpışan iki cismin çarpış- aynı büyüklükte itme etkisindedir. Cisimlerle yüzeyler arasın-
masında, çarpışma esnek ise cisimlerin birbirlerine uygula- daki etkileşim süreleri de eşit olduğuna göre cisimlere etki
dıkları itmenin büyüklüğü I , ortalama net kuvvetin büyüklüğü eden ortalama net kuvvetlerin eşit olması gerekir.
1
F , etkileşim süresi ise t ’dir. Bu değerler çarpışma sonrasın-
1 1
da cisimlerin birlikte hareketi ile sonuçlanan merkezi, esnek Cisimlere etki eden net kuvvetler,
olmayan bir çarpışma ise I , F ve t olmaktadır.
2 2 2 N + mg = N – mg = N olduğundan cihazların ölçtüğü tepki
X Y Z
Buna göre, kuvvetlerinin büyüklük sıralaması N > N > N olur.
X
Y
Z
I. I = 2I Cevap: C
1 2
II. t > t ise F > F ’dir.
1 2 2 1
III. F > F ise I > I ’dir.
1 2 1 2
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
Çözüm:
Momentum korunumuna göre,

’
m 1 1 + m 2 2 = m 1 1 + m 2 2 ’ m 1 1 + m 2 2 = ( m 1 + m 2 ) Ort
’
m 1 ( 1 - 1 ) = 1 m 1 ( Ort - 1 ) = 2
Ort = olduğundan

m 1 ( - v 1 ) = 2
m 1 ( - ) = 2 2
1 = 2 2 olur.
I yargı kesin doğrudur.

F¶ · t = 2F¶ · t bu eşitliğe göre II. ve III. yargılar kesin değildir.
1 1 2 2
Cevap: A

118