Page 13 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 13

Atomun Kuantum Modeli - Periyodik Sistem ve
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Elektron Dizilimleri                                   KİMYA



        9.   Atomların temel hâl elektron dağılımları belli kurallara dayanır.  11.  Bir atomun elektron dağılımındaki en son orbital türünün yarı
                                                                   dolu ya da tam dolu olması hâline ‘küresel simetrik elektron
            Buna göre
                                                                   dizilimi’ denir.
             I. Bir enerji seviyesinin alabileceği en fazla orbital sayısı n ,      Buna göre
                                                         2
               elektron sayısı 2n  formülü ile hesaplanır.
                            2
                                                                    I.  N
             II. Elektronlar en düşük enerjili orbitallerden başlayarak dizilir.      7
                                                2
                                                   6
                                                      2
                                             10
                                    6
                                 2
            III. Enerji sıralaması 1s  2s  2p  3s  3p 3d 4s 4p  5s  …..   II.  O
                                       2
                                          6
                              2
               şeklindedir.                                           8
            IV. 1. enerji düzeyinde sadece s, 2. enerji düzeyinde s ve p,      III.  Ne
               3. enerji düzeyinde s, p ve d orbitalleri bulunur.     10
            yargılardan hangileri doğru olur?                      IV.  Al
                                                                      13
            A) Yalnız I                        B) I ve II                           C) I, II ve III
                                                                   yukarıda verilen  N,  Ne,  O ve  Al elementlerinin
                                                                                        8
                                                                                   10
                                                                                 7
                                                                                            13
                             D) I, II ve IV                  E) I, II, III ve IV  temel hâl elektron dağılımlarından hangileri küresel
            Çözüm:                                                 simetri özelliği göstermez?
                                                         2
             I. Bir enerji seviyesinin alabileceği en fazla orbital sayısı n ,   A) Yalnız I                          B) I ve II                          C)  II ve IV
                            2
               elektron sayısı 2n  formülü ile hesaplanır.   Doğru.
                                                                                     D)  I, II ve IV                   E) I, III ve IV
             II. Elektronlar en düşük enerjili orbitallerden başlayarak dizilir.
               Doğru. Aufbau Prensibi.                             Çözüm:
                              2
                                             10
                                          6
                                    6
                                       2
                                 2
            III. Enerji sıralaması 1s  2s  2p  3s  3p 3d 4s 4p  5s  …..      Elektron diziliminde en son orbital için s , s , p , p , d , d , f , f 14
                                                2
                                                   6
                                                      2
                                                                                                  2
                                                                                                       6
                                                                                                1
                                                                                                              7
                                                                                                         5
                                                                                                     3
                                                                                                           10
               şeklindedir. Yanlış.
                                                                   elektron dizilimleri küresel simetri özelliği gösterir.
                         1s  2s  2p  3s  3p  4s 3d  4p  5s  4d  5p  6s  ….. şeklinde   3
                                               2
                                             6
                                         10
                     6
                        2
                2
                  2
                           6
                                    6
                                       2
                              2
                                10
               olması gerekir.                                     7  N son orbital p  ile bittiği için küresel simetri özelliği gösterir.
                                                                              4
            IV. 1. Enerji düzeyinde sadece s, 2.de s ve p, 3.de s,p ve d   8 O son orbital p  ile bittiği için küresel simetri özelliği göstermez.
               orbilalleri bulunur.   Doğru.                        Ne son orbital p  ile bittiği için küresel simetri özelliği gösterir.
                                                                                6
                                                                   10
                                                   Cevap: D         Al son orbital p  ile bittiği için küresel simetri özelliği göstermez.
                                                                               1
                                                                   13
                                                                                                          Cevap: C
        10.  Şekillerden birincisi yörüngeli model olarak bilinen Bohr atom   y           y             y
            modelini, ikincisi modern atom teorisi yani bulut modeli temsil    12.
            etmektedir.                                                        z              z              z
                                                                                 x              x              x
                                                                           A              B             C

                                                                   Şekilleri verilen  A , B ve C  orbitalleri  ile ilgili
                             Şekil - 1                                Şekil - 2        I. C orbitali 2.  enerji düzeyi ve daha üst enerji düzeylerinde
                                                                      bulunur.
            Yörünge ve orbital  kavramları  ile ilgili
                                                                    II. A ve B orbitalleri için açısal momentum kuantum sayısı
              I. Orbital, elektronun üç boyutlu hareketini temsil eder.  ¬ =  0’dır.
             II. Her yörünge, aynı enerji  düzeyine sahiptir.      III. B orbitalinin baş kuantum sayısı, A orbitalinin baş kuantum
                                                                      sayısından küçüktür.
            III. Farklı enerji düzeyindeki orbitaller farklı enerjilere sahiptir.
            IV. Yörüngeler,  belirli sayıda  elektron  bulundururlar.     yargılarından hangileri doğrudur?
            yargılarından hangileri doğrudur?                      A) Yalnız  I                      B)  Yalnız  II                    C)  Yalnız III
            A) I ve II                          B) II ve III                          C) I ve IV                     D)  I ve II                       E)  I, II ve III
                          D) I, III ve IV                  E) I, II, III  ve IV     Çözüm:
            Çözüm:  -  Bohr  atom  modeline  göre  elektronların  izlediği       A  ve  B,  şekli  küresel  olan  s  orbitalleridir.  s  orbitalleri
            varsayılan  dairesel  yola  yörünge  denir  ve  elektronun  iki    için açısal momentum kuantum sayısı ¬ = 0’dır.
            boyutlu düzlemsel  hareketini temsil eder.
                                                                   En fazla iki elektron alan s orbitallerinin büyüklüğü, baş kuantum
            Bu  modele  göre  her  yörüngenin  alabileceği  maksimum    sayısıyla doğru orantılıdır.
            elektron sayısı belirli  ve  enerji düzeyleri birbirinden farklıdır.
            II Yanlış, IV Doğru.
            - Modern atom teorisine göre elektronlar   üç  boyutlu,  orbital      1s            2s               3s
            adı verilen hacimsel bölgelerde bulunur.               C,  çekirdeğin  iki  tarafında  zıt  yönelmiş  iki  lopdan  oluşan
                                                                   p orbitalidir. p orbitalleri 2. enerji düzeyi ve daha üst enerji
            Orbitallerin  şekilleri  ve  enerji  düzeyleri  birbirinden  farklı
            olabilir.   I ve III Doğru.                                  Cevap: D  düzeylerinde  bulunurlar.                                            Cevap: D
                                                           11
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18