Page 17 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 17

Atomun Kuantum Modeli - Periyodik Sistem ve
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Elektron Dizilimleri                                   KİMYA



        23.  Aşağıda bazı elektron dizilim kuralı (A, B ve C) ve bu kuralla-  24.  CV, açılımı “Curriculum Vitae” olan Latince kökenli bir kelimedir.
            ra ait görseller (I, II ve III) verilmiştir.
                                                                   Türkçe karşılığı kısaca öz geçmiş demektir. Beceriler, dene-
            A: Hund Kuralı              B: Aufbau Kuralı             C: Pauli Kuralı  yimler, eğitim durumu, iş tecrübesi ve benzeri gibi konularda
                                                                   hazırlanan kişiye ait hayat özetidir.

                                                                   CV formları ile elektron dizilişi ve atomun PC de yerini bulan
              I.                                                   bir oyun planlanıyor.
                                                                   Alt başlıklar ve ilintileri şu şekildedir.

                                                                    • İş deneyim (yıl) – Baş kuantum sayısı
             II.
                                                                    • Yabancı dil – Son orbital türü

                                                                   İngilizce- s orbitali, Almanca- p orbitali, İspanyolca- d orbitali,
                                                                   Rusça- f orbitalidir.
                                                                   Birden fazla yabancı dil varsa ilk yazılan yabancı dile göre
            III.                                                   orbital belirlenir.
                                                                   •  Eğitim bilgileri – Değerlik elektron sayısı
                                                                   (İlkokul, ortaokul, lise, yüksek okul, lisans, lisans üstü sayısı)
                                                                   = Değerlik elektron sayısı,

                                                                   Her birinin elektron değeri: İlkokul, ortaokul, lise, yüksekokul
                                                                   birer elektron, lisans, lisans üstü ikişer elektrondur.
                                                                   A kişisinin CV’si aşağıdaki gibidir.

                                                                   “X  üniversitesi  yüksek  lisans  mezunuyum.  İyi  derecede
                                                                   İspanyolca, orta seviyede İngilizce bilmekteyim. Mezun olunca
                                                                   ilk olarak üniversitede 2 yıl araştırma görevlisi olarak çalıştım.
                                                                   Sonra özel bir şirkette 1 yıl çalıştım. Son olarak e- ticaret şirketi
                                                                   açarak 12 ay çalıştım.”
            Buna  göre  verilen  görsellerin  ait  olduğu  kural  hangi
            seçenekte doğru verilmiştir?                           Yukarıda  verilen  açıklamalar  çerçevesinde  A  kişisinin
                                                                   çözümlenmiş  CV’nin  periyodik  cetvelde  karşılık  gelen
                       I              II               III
                                                                   yeri hangisinde doğru olarak verilmiştir?
            A)       A             B              C
                                                                               PERİYOT                              GRUP
            B)       A             C              B
                                                                   A)           3                                         8A
            C)      C             A               B
                                                                   B)           4                                         3B
            D)      B             A               C
                                                                   C)           4                                         8B
            E)      C             B               A
                                                                   D)           4                                         2A
                                                                   E)           4                                         2B
            Çözüm:

            A:  Hund  Kuralı:  Elektronlar,  orbitallere  doldurulurken  eşit   Çözüm:
            enerjili orbitaller elektronlarla eşleştirilmeden önce, yarı dolu
                                                                   Eğitim  bilgileri:  İlkokul,  ortaokul,  lise,  yüksekokul,  lisans,
            olacak şekilde aynı yönlü doldurulur. Sonra ikinciler zıt yönlü
                                                                   lisans üstü sayısı 8
            doldurulur. (II. görsel)
                                                                   İş deneyimleri: 4 yıl,   Baş kuantum sayısı = 4
            B:  Aufbau  Kuralı:  Orbitallere  elektronlar  yerleşirken  düşük
                                                                   Yabancı dil = İspanyolca = d olur. Son orbital 3d orbitali oldu-
            enerjili  orbitalden  yüksek  enerjili  orbitallere  doğru  sıralanır.
                                                                   ğu için değerlik orbitalleri 4s ve 3d orbitalleri olur ve değerlik
            (III. görsel)                                          elektronlarda bu orbitallerde yer alan elektronlar olur.
            C: Pauli İlkesi: Bir orbitalde en fazla iki elektron bulunur ve bu      Yüksek lisans mezunu olduğu için değerlik elektron sayısı = 8
            iki elektron (spinleri) zıt yönlüdür. Bir atomdaki iki elektronun      Bu durumda değerlik elektronları ve son orbitalleri: 4s  3d
                                                                                                                6
                                                                                                             2
            dört kuantum sayısı da aynı olamaz. (I. görsel)        olur.
                                                                                  2
                                                                                      6
                                                                                         2
                                                                               6
                                                                        2
                                                                            2
                                                         Cevap: C  28 X: 1s  2 s  2p  3 s  3 p  4s 3d 6
                                                                   Periyodik cetvelde 4. periyot 8 B grubunda bulunur.
                                                                                                          Cevap: C
 14                                                        15
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22