Page 15 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 15

Atomun Kuantum Modeli - Periyodik Sistem ve
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Elektron Dizilimleri                                   KİMYA



        17.  Küresel simetrik elektron dizilimine sahip olan atomlar daha      sayı elementin periyot numarasıdır.
            kararlı yapıdadırlar. Atomların temel hâl elektron dizilimlerin-
                                                4
            de elektronların orbitallerdeki dizilimi ns  (n-1)d  ile sonlandı-     * Değerlik elektronlarının toplam sayısı bulunur. Toplam sayı
                                          2
            ğında, ns (n-1)d  şeklinde yazılır.                      10’dan büyükse 10 çıkarılır. Bu sayı elementin grup numarasıdır.
                   1
                        5
                                                                   * Elektron dizilimindeki en son orbital türü belirlenir. s: s blok,
            Örneğin  Cr’un elektron dizilimi,
                   24
                                                                      p: p blok, d: d blok, f: f blok

                                                                   Elektron dizilişinde son orbital türü A veya B grubunu belirler.
             şeklinde yazılır.
                                                                                     2
                                                                            2
                                                                    I.  Mg: 1s  2s  2p  3s                Ca: 1s  2s  2p  3s  3p  4s
                                                                                  6
                                                                               2
                                                                                                       6
                                                                                                     2
                                                                                                                2
                                                                                                          2
                                                                                                             6
                                                                                                  2
                                                                      12                    20
            Buna göre aşağıda verilen element atomlarından hangi-                      3. periyot 2A grubu                 4. periyot 2A grubu
            sinin elektron dizilişinde benzer bir durum görülür?           2  2  6  2  6  2  10      2  2  6  2  6  2  7
                                                                    II. Zn:1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d  Fe: 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d
                                                                       30                   27
            A)   Ti                                                                                4. periyot 2B grubu                 4. periyot 8B grubu
               22
                                                                           2
                                                                                                           1
                                                                                                  2
                                                                                                        6
                                                                                    2
            B)   Cu                                                III.  Cl: 1s  2s  2p  3s  3p            Na: 1s  2s  2p  3s
                                                                                       5
                                                                              2
                                                                                 6
                                                                                                     2
               29                                                     17                    11
            C)   Co                                                                 3. periyot 7A grubu                 3. periyot 1A grubu
               27
            D)   Ni                                                                                       Cevap: A
               28
            E)   Br
               35
            Çözüm:                                             19.  Periyodik sistemde 4. periyot, 6B grubunda bulunan bir
                                                                   element için
            A)    Ti  1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d 2
                                6
                     2
                       2
                                   2
                             2
                          6
               22
                                                                    I. s orbitallerinde toplam 7 elektron bulunur.
                                                         10
                                        2
                            2
            B)    Cu 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d   - 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d        II. Atom numarası 25'tir.
                          6
                               6
                                    9
                                  2
                                           2
                                              6
                    2
                       2
                                                      1
                                                2
                                                   6
               29
                                                                   III. 3d  orbitali ile sonlanır.
                                                                        4
            C)    Co 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d 7
                             2
                                6
                                   2
                           6
                     2
                        2
               27
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
                             2
            D)    Ni  1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d 8                 A) Yalnız I                        B) I ve II                        C) I ve III
                           6
                                   2
                        2
                     2
                                6
               28
                                                                                       D) II ve III                     E) I, II ve III
            E)    Br 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d  4p 5
                             2
                                6
                          6
                       2
                    2
                                   2
                                      10
               35
            Elektron dizilimi; ns  (n-1)d  olması durumunda da ns  (n-1)
                           2
                                 9
                                                     1
                                                                   Çözüm:
            d  ns   (n-1)d   ile  sonlandığında  ns   (n-1)d   elektron  dizilimi
             10
                 2
                      4
                                             5
                                       1
            şeklinde yazılır.                                      4. periyot, 6B grubu elektron dizilimi,özel durumlardan biridir.

                                                                    X 1s  2s  2p  3s  3p  4s  3d 5
                                                                                      1
                                                                           2
                                                                        2
                                                                                2
                                                                                   6
                                                                              6
            Bunun nedeni; ns  (n-1)d  ve ns (n-1)d  elektron diziliminin      24
                               5
                                     1
                                          10
                          1
                                                                                                          1
                                                                                                       2
                                                                                                 2
                                                                                                    2
            küresel simetrik elektron dizilimine sahip olması ve atomun      I. s orbitallerinde 7 elektron bulunur. 1s  2s   3s   4s . Doğru
            bu elektron diziliminde daha kararlı hâle gelmesidir.     II. Atom numarası 24’dür.   Yanlış
                                                                   III. 3d  orbitali ile sonlanır.   Yanlış
                                                                        5
                                                   Cevap: B
                                                                                                          Cevap: A
        18.   I.  Mg –  Ca
                12  20
             II.  Zn –  Fe
                    27
               30
            III.  Cl –  Na
               17  11
            Kimyasal  türlerden  hangileri  periyodik  sistemde  aynı
            gruptadır?
            A) Yalnız I                           B) Yalnız II                           C) I ve II
                                  D) I ve III                       E) I, II ve III
            Çözüm:
            “Periyodik  sistem  atom  numarası  dikkate  alınarak
            oluşturulmuştur.
            * Elementin temel hâldeki elektron dizilimi yazılır.
            * En yüksek enerji düzeyi (baş kuantum sayısı) belirlenir. Bu
                                                           13
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20