Page 187 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA
P. 187

ÇÖZÜMLÜ SORULAR              Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler                     KİMYA



        36.  Gaz  fazında  ve  tek  adımda  gerçekleşen  bir  tepkimede  yer   38.   I. Basınç arttırmak.
            alan maddelerin harcanma ve oluşma hızları arasındaki ba-     II. Katalizör kullanmak.
            ğıntı;
                                                                   III. Sıcaklığı azaltmak.
                    X []  Y []  Z []
            Hız                    şeklindedir.                    Yukarıda  verilen  uygulamalardan  hangileri  gaz  fazında
                  2  t   3  t  2  t
                                                                   gerçekleşen  bir  tepkimede  mekanizmayı  değiştirmeden
            Tepkime kabının hacmi 2 katına çıkarılıp Y'nin mol sayısı   hız artışına neden olur?
            4  katına  çıkarıldığında  tepkime  hızındaki  değişim  nasıl
            gerçekleşir?                                           A) Yalnız I                 B)  Yalnız II                      C)  I ve II

            A) 1/2 katına çıkar.           B) Değişmez.                               D) II ve III                     E) I, II ve III
            C) 2 katına çıkar.             D) 3 katına çıkar.
                                 E) 8 katına çıkar.
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Basınç artışı, kap hacminin azalmasıyla veya kaba eklenen
            Hız bağıntısındaki değişimler göz önüne alındığında tepkime   madde miktarını arttırmak ile gerçekleşir. Her iki durumda da
            denklemi                                               madde derişimi artmış olur ve tepkime hızı derişim ile doğru
                                                                   orantılıdır.
            2X + 3Y † 2Z   şeklinde olur.
                                                                   Katalizör madde kullanımı hızı arttırırken tepkime basamak
                                           3
                                         2
            Tepkimeye ait hız bağıntısı    r = k[X] [Y]   şeklinde belirtilir.
                                                                   sayısını değiştirebileceğinden tercih edilmemelidir.
            [X] = 1M ve [Y]= 1M olarak kabul edildiğinde;
                                                                   Tepkime hızı sıcaklık ile doğru orantılı olduğundan sıcaklık
            Kap hacminin 2 katına çıkması ile X ve Y derişimleri yarıya   azalması tepkime hızının azalmasına neden olur.
            iner, Y derişimi 4 katına çıkar.
                                                                                                                Cevap: A
                    2
                  
               =
            TH k X   3
                      Y
                    
                    2
                    1   3
                   1
                     ⋅
               =
            TH k      4 ⋅    =   2
                  
                  2
                    2  
                                                                 Cevap: C
                                                               39.  Sabit sıcaklıkta ve tek basamakta gerçekleşen
                                                                   aX(g) + bY(g) † ürün
                                                                   tepkimesine ait hız sabitinin birimi (L/mol) .s  olarak bulun-
                                                                                                     -1
                                                                                                   2
                                                                   muştur.
                                                                   Buna göre
                                                                    I. a + b = 3’tür.
                                                                    II. Tepkime derecesi 3’e eşittir.
        37.  Tepkime sırasında herhangi bir kimyasal değişime uğrama-     III. Basınç 2 katına çıkarılınca tepkime hızı yarıya inmiş olur.
            dan tepkime hızının artması sağlayan maddelere “katalizör”
            adı verilmektedir.                                     yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
            Buna göre katalizör ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden      A) Yalnız I                 B)  Yalnız II                      C)  I ve II
            hangisi yanlıştır?
                                                                                      D) I ve III                     E) I, II ve III
            A)  Tepkime basamak sayısını değiştirebilirler.
            B)  Tepkime başladıktan sonra ortama eklenirler.
            C)  Tepkime verimini etkilemezler.                     Çözüm:
            D)  Tepkime yönünün değişmesini sağlarlar.                                             tepkime derecesi -1  -1
                                                                   Hız sabitinin birimi hesaplanırken (L/mol)   .s ola-
            E)  Aktivasyon enerjisinin değerinin azaltırlar.       rak hesaplanır.

                                                                   Bu eşitlikten tepkime derecesi 3 olarak bulunur. a + b değeri-
                                                                   nin 3 olduğu kesindir. Tepkime tek basamaklıdır. Basıncın 2
            Çözüm:
                                                                   katına çıkması ile kap hacmi yarıya iner ve maddelerin deri-
            Katalizör  maddeler  tepkime  yönünü  değiştirmezler,  yani   şimleri iki katına çıkmış olur. Tepkime derecesi 3 olduğundan
            ekzotermik tepkimenin endotermik olmasını veya endotermik   2  = 8 hız 8 katına çıkmış olur.
                                                                    3
            tepkimenin ekzotermik olmasını sağlamazlar.
                                                                          Cevap: D                                    Cevap: C

                                                           185
   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192