Page 192 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA
P. 192

KİMYA                        Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler      ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        46.             P                                      47.  Amfoter  metaller  asitlere  karşı  baz,  bazlara  karşı  asit  gibi
                         0
                                                                   davranarak hem asitlerle hem de kuvvetli bazlarla tepkimeye
                                                                   girer. Tepkime sonunda hidrojen gazı (H ) açığa çıkar.
                          7 mol X(g)  İdeal                                                       2
                          5 mol Y(g)  sürtünmesiz                                     Zn metali
                                     piston
                             4 L
            İdeal  sürtünmesiz  pistonlu  kapta  4  litre  hacim  kaplayan           KOH(suda)
            7 mol X(g) ile 5 mol Y(g) arasında                                         600 ml

            3X(g) + 2Y(g) † 2Z(g)
                                                                   Sabit sıcaklıkta 600 mL’lik KOH çözeltisine bir miktar Zn me-
                                                                             Zn metali
                                                                                 KOH derişimi(mol/L)
            tepkimesi sabit sıcaklıkta gerçekleşiyor.              tali ilave ediliyor. Amfoter metal olan Zn ile kuvvetli baz olan
                                                                   KOH arasında gerçekleşen
            20 saniye sonunda kapta toplam 6 mol gaz bulunduğuna
                                                                                2,0
            göre aynı zaman aralığında X(g)’nın ortalama harcanma      Zn(k) + 2KOH(suda) † K ZnO (suda) + H (g)
                                                                            KOH(suda)
                                                                                       2
                                                                                          2
                                                                                                   2
            hızı (mol/s) ve Z(g)’nın ortalama oluşum hızı (M/s) seçe-         600 ml
                                                                   tepkimesine ait KOH’in molar derişiminin zamanla değişimi
                                                                                1,6
            neklerden hangisinde doğru verilmiştir?
                                                                   aşağıdaki grafikte verilmiştir.
                                                                                1,4
                 X'in Harcanma   Z'nin Oluşum
                 Hızı (mol/L)      Hızı (M/L)                            KOH derişimi(mol/L)
                                                                                1,2

            A)       0,1             0,3
            B)       0,3             0,1                               2,0
                                                                                 0                                Zaman(s)
            C)       0,3             0,2                                             20 40  60
            D)       0,4             0,1                               1,6
                                                                       1,4
            E)       0,4             0,2
                                                                       1,2

            Çözüm:                                                      0  20 40  60                  Zaman(s)
            Avogadro yasasına göre P, T sabit hacim – mol ilişkisinden     Buna göre
            n  = 5 + 7= 12 mol gaz karışımı   V  = 4 L hacim kaplıyor ise
             1                        1                             I. Zn(k) + 2KOH(suda) † K ZnO (suda) + H (g) tepkimesi
            n  = 6 mol gaz karışımı                 V  = ?                          .  heterojen bir tepkimedir.  2  2  2
             2                         2
                                                                    II. 20-40 saniyeler arasında KOH’nin harcanma hızı 2·10  M/s’dir.
                                                                                                           -2
             n 1  n 2  12   6
                    =     =      V = 2L                            III. 0 - 60 saniyeler arasında H   oluşum hızı 4·10  mol/s’dir.
                                                                                                         -3
                                  2
             V 1  V 2   4  V 2                                                            2(g)
             Tepkime sonundaki kap hacmi 2 L bulunur.              İfadelerinden hangileri doğrudur?
                                                                   A) Yalnız I         B) I ve II                         C) I ve III
                                                   3X(g)  +   2Y(g)  † 2Z tepkimesinden
                                                                                      D) II ve III         E) I, II ve III
             Başlangıç                :  7 mol  5 mol      -
             Tepkime                  :  -3n  -2n  +2n
             20 saniye sonunda  :  7-3n  5-2n    2n
             20 saniye sonunda kaptaki mol sayısı:                 Çözüm:
            (7-3n) + (5-2n) + 2n = 6 mol 12 - 3n =6 mol   n= 2 mol bulunur.
                                                                    I. Heterojen gaz tepkimelerinde farklı gazlarda kimyasal tür-
            Tepkime değerlerinden;                                    ler bulunur. Verilen tepkimede katı, çözelti ve gaz fazların-
            Harcanan X(g)'nın mol sayısı: 3n = 3·2 = 6 mol            da kimyasal türler bulunduğu için heterojen gaz tepkime-
                                                                      sidir.
            Oluşan Z(g)’nın mol sayısı: 2n = 2·2 = 4 mol olur. ¢t = 20 saniye
                                                                      I. ifade doğrudur.
                                    X 0,3 mol/ s0,3 mol/ s
                                     =
               X =
                                 Hýz X =
                     Hýz
           H ýz Hız  = ∆ ∆ [X [ ]] X    Hız  =   6 6 molmol  Hız  = 0,3 mol/s hesaplanır.
               X =
                         X ==
                                Hýz X
            H ýz X
                      Hýz X X
                   t ∆ t ∆  20 20 ss
                                                                    II. 20 s ile 40 s arasında ¢t = 40 - 20 =20 s
            Z(g)'nın molar derişimi
                                                                      ¢[KOH] = 1,6 - 1,4 = 0,2 M
               n      4 mol
            M =    M =   =  2M olarak bulunur.
               V      2L                                              20. saniyede 1,6 M KOH, 40. saniyede 1,4 M KOH bulunuyor.
               ∆
                           2M
           H ýz Hız =  ∆ [  [ ] Z ] Z  Hýz Hýz Z =  2M  Hız = 0,1 M/s olarak bulunur.   ∆     KOH    0,2M  -2
                    Hız =
                               Hýz 0,1 M/ s
                                    0,1 M/ s
            H ýz =
                                   =
                          =
               Z =
                                  =
                           20 s
             Z  Z  t ∆  t ∆     Z  Z 20 s     Hýz Z  Z  Z             Hız KOH =  t ∆    Hız KOH  =  20s    Hız KOH =0,01M/s = 1,10 M/s

                                                                        bulunur.
                                                                                                 Cevap: B
                                                                      II. ifade yanlıştır.
                                                           190
   187   188   189   190   191   192   193   194   195   196   197