Page 195 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler KİMYA

50. Sabit sıcaklıkta 2 litre hacme sabitlenmiş 51. İki basamakta gaz fazında gerçekleşen
kapta 4 mol N ve 6 mol H gazları arasın-
2 2
da N (g) + 3H (g) † 2NH (g) tepkimesi tek X (g) + Y (g) † 2XY(g) tepkimesinin ikinci ve hızlı adımı
2
2
2 2 3
basamakta gerçekleşmektedir. Tepkimenin
başlangıç hızı 2,7 M/s olarak hesaplanıyor. X Y(g) + 1/2Y (g) † 2XY(g) şeklindedir.

2
2
Buna göre
Aynı şartlarda piston 4 litre 1
Y
X
2

I. Tepkimenin hız denklemi Hız= k [ ][ ] şeklindedir.
2
2
hacme sabitlenerek kaba
katalizör ekleniyor. 4 mol N II. 0,01 M X Y, 0,02 M X ve 0,04 M Y ile başlatılan tepki-
2 2 2 2
ve 6 mol H gazları arasında -4
2 menin başlangıç hızı 8·10 M/s ise hız sabiti k’nin değeri
katalizör
tek basamakta gerçekleşen − 1 2
-1
-1
tepkimenin başlangıç hızı katalizör 2·10 M s ’dir.
6,75 M/s olarak hesaplanıyor. III. X Y ara üründür.
2
Buna göre katalizörsüz gerçekleşen 1. tepkimenin hız ifadelerinden hangileri doğrudur?
sabiti k ile katalizörlü gerçekleşen 2. tepkimenin hız
1
sabiti k arasındaki oran aşağıdakilerden hangisinde A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
2
doğru verilmiştir? D) II ve III E) I, II ve III
1 1 1 1 1 1 1 1 1
A) B) C) D) 20 E) 40
40 2040 152040 1520 15
Çözüm:
Hızlı basamak ters çevrilip net tepkime ile toplanırsa yavaş
basmak oluşturulur.
Çözüm:
N (g) + 3H (g) † 2NH (g) şeklinde yazılır. Net tepkime: X (g) + 2Y (g) † 2XY(g)
2
2
2 2 3
Hız denklemei Hız= k[N ] [H ] 3 Ters çevrilen hızlı basamak : 2XY(g) † X Y(g) + 1/2Y (g)
2 2 2 2
Katalizörsüz ortamda .
n Yavaş basamak : X (g) + 1/2Y (g) † X Y(g)
N ve H gazlarının derişimi M= bağıntısından 2 2 2
2 2 V
4 6 I. Mekanizmalı tepkimelerde hız denklemi yavaş basamağa
M N = = 2M M H = = 3 M göre yazılır.
2 2 2 2
3
Hız = k [N ] [H ] 2,7 M/s = k (2M) (3M) X (g) + 1/2Y (g) † X Y(g)
3
2
2
2
1 2 2 1

27, Ms/ 3
k 2 Ms 1 1
510
1 3 X Y 2
2 M 3 ( M) Hız = k[ ][ ] 'dir. I. ifade doğrudur.
2
2
Katalizörlü ortamda ve hacim arttırıldığından
4 6 3 II. X Y ara üründür, hız denkleminde yer almaz. Hız denkle-
2
M N 2 = 4 = 1M M H 2 = 4 = 1,5 M = 2 M minde verilen değerler yerine yazılırsa
3 1
X
2 Y
Hız= k [N ] [H ] 6,75 = k (1 M)( M) 3 Hız= k [ ][ ] 2
3
2
2 2 2 2 2 1
2
-4
6,75 8·10 M/s = k·(0,02 M) (0,04 M)
-3 -1
k = 1.27 = 2 M s bulunur. k = 8.10 M/ s = − 1 − 1 2 − 1
4
−
2
8 2.10 M 2.10 M 1 2 2.10 .M .s bulunur.
2
1
−
−
k 510 2 1 II. ifade doğrudur.

1 bulunur.
k 2 40
2 III. X Y(g) yavaş olan birinci adımda oluşup hızlı olan ikinci
2
adımda harcandığı için ara üründür. III. ifade de doğrudur.
Cevap: A
Cevap: E

193