Page 189 - Dört Dörtlük AYT Kimya

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler KİMYA

43. Bir kimyasal tepkimenin başlayabilmesi için gerekli olan mini-
mum enerji "aktifleşme enerjisi" olarak adlandırılır.

Tepkimenin yazıldığı yöndeki aktifleşme enerjisine ileri tepki-
menin aktifleşme enerjisi (E ), ters yöndeki tepkimenin aktif-
ai
leşme enerjisine de geri tepkimenin aktifleşme enerjisi (E )
ag
denir.
Grafikler aynı ortamda gerçekleşen iki ayrı tepkimenin potan-
siyel enerji değerlerinin zamanla değişimini göstermektedir. 1
2.tepkime için XY + Y → XY
(g) 2 2(g) 2(g)

E =90 kJ ΣH =30 kJ ΣH = 55 kJ
aktifleşmiş kompleks girenler ürün
E =E - ΣH E = 90 - 30 E =60 kJ
ai aktifleşmiş kompleks girenler ai ai
¢H=ΣH - ΣH ¢H = 55 – 30 ¢H = 25 kJ
ürün girenler
¢H=E - E 25 = 60-E E =60-25 E = 45 kJ bulunur.
Verilen grafiklere göre ai ag ag ag ag
I. 1.tepkimenin E = 25 kJ, 2. tepkimenin E = 60 kJ’dür.
I. 1.tepkimenin aktifleşme enerjisi E = 25 kJ, 2.tepkimenin ai ai
ai I. yargı doğrudur.
aktifleşme enerjisi ise E = 60 kJ olur.
ai II. 1.tepkime E = 70 kJ. > 2.tepkime E = 45 kJ’dür.
ag
ag
II. 1. tepkimenin geri aktifleşme enerjisi, 2. tepkimenin geri 1. tepkimenin geri aktifleşme enerjisi,2. tepkimenin geri
aktifleşme enerjisinden küçüktür.
aktifleşme enerjisinden büyüktür. II. yargı yanlıştır.
III. 2. tepkime için E - E > 0’dır. III. 2.tepkime için ¢H = 25 kJ > 0’dır. ¢H=E - E > 0 yani
ag
ai
IV. X 2(g) + 2Y 2(g) → 2XY 2(g) tepkimesinin entalpi değişimi ai ag
E - E > 0’dır. Endotermik tepkimelerde E > E 'dir.
ag
ai
ai
ag
5 kJ olur. III. yargı doğrudur.
yargılarından hangileri doğrudur? IV. Hess Yasası’ndan 1.tepkime aynen yazılır:
A) I ve II B) II ve III X 2(g) + Y 2(g) → 2XY ¢H = -45 kJ
(g)
1
C) I, II ve III D) I, III ve IV 2.tepkime 2 ile çarpılıp yazılır : . X 2(g) + 2Y 2(g) → 2XY 2(g)
¢H = 2.25 kJ
2
E) I, II, III ve IV X 2(g) + 2Y 2(g) → 2XY 2(g)
¢H = ¢H +¢H = (-45) + (2·25) = 5 kJ
1
2
IV. yargı doğrudur.
Çözüm:

İleri tepkimenin aktifleşme enerjisi, tepkimenin aktifleşme Cevap: D
enerjisi olarak tanımlanabilir.

1.tepkime için X 2(g) + Y 2(g) → 2XY (g)

E =85 kJ ΣH = 60 kJ ΣH =15 kJ
aktifleşmiş kompleks girenler ürün
E =E aktifleşmiş kompleks - ΣH girenler E =85 – 60 E =25 kJ
ai
ai
ai
¢H=ΣH - ΣH ¢H = 15 – 60 ¢H = -45 kJ
ürün girenler
¢H=E - E -45=25-E E = 25 +45 E = 70 kJ
ag
ag
ai
ag
ag
187