Page 154 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA Dünya’nın Tektonik Oluşumu ve İç Kuvvetler 4. TEST

5. Aşağıda mantonun üst kısmında oluşan konveksiyonel 7. Kayaçların fiziksel ve kimyasal özellikleri, yeryüzünün
akımlar gösterilmiştir. şekillenmesinde doğrudan ya da dolaylı bir etkiye sa-
hiptir. Çünkü bu özellikler, kayaçların aşınım sürecin-
deki dayanıklılığını belirler.

Aşağıdakilerden hangisi kayaçların bu süreçteki
dayanıklılığıyla ilgili yanlış bir bilgidir?

A) Kimyasal tortul kayaçlar suda kolay çözünebildiği
için dirençsizdir.
B) Tabakalı kısımlara sahip olan kayaçlar aşınım et-
menlerine karşı dirençsizdir.
Aşağıdaki durumlardan hangisi ile bu akımların ne-
C) Gözenek ve boşluk miktarı fazla olan kayaçlar aşı-
den olduğu sonuçlar arasında bir ilgi kurulabilir?
nım etmenlerine karşı dirençlidir.
A) Yükseltisi fazla olan alanlarda kalıcı karların yer al- D) Başkalaşım kayaçları ve magmatik kayaçlar, genel-
ması
likle aşındırma etmenlerine karşı tortul kayaçlardan
B) Deniz seviyesine yakın alanlarda aşındırma düzlük- daha dirençlidir.
lerinin oluşması
E) Aşınmaya karşı dirençli sert yapılı kayaçların bulun-
C) Bazı dağların yüksek kesimlerinde deniz canlısı fo- duğu arazilerde çevresine göre daha dik ve yüksek
sillerinin bulunması yüzey şekilleri oluşur.
D) Kireçtaşının yaygın olduğu alanlarda yeraltı boşluk-
larının oluşması
E) Bazı kıyılarda gün içinde deniz seviyesinde değişik-
liklerin yaşanması 8. Coğrafya öğretmeni Hülya Hanım, Türkiye’nin farklı
yerlerinden gelen öğrencilerin olduğu bir okulda öğren-
cilere geldikleri yerlerin tektonik özelliklerini araştırma-
larını istemiş ve öğrencilerinden aşağıdaki cevapları
almıştır:
Tülay: Benim geldiğim Doğu Karadeniz’de denizin
hemen yanı başında uzanan yüksek dağ kütleleri Alp
Orojenezi’nin birer parçasıdır.

Mustafa: Benim geldiğim Rize'de Kaçkar Dağı bulunur
ve oldukça yüksektir. Volkanik bir patlama ile oluşmuş
6. Aşağıdaki haritada bazı yerler numaralandırılarak gös- bu dağ günümüzde de zaman zaman patlama yaptığı
terilmiştir. için depremleri tetiklemektedir.
Başak: Benim geldiğim Orta Anadolu yüksek düzlükler-
den oluşmaktadır.Bu düzlüklerin fazla olmasında epiro-
jenezin etkisi olmuştur.

Ufuk: Benim geldiğim Aydın ili Batı Anadolu’da ol-
masından dolayı kıvrımlı dağ sistemi içerisinde yer
alır. Kuzeydeki Aydın Dağları ile güneydeki Menteşe
Dağları bu sistem sonucu oluşmuş dağlara örnektir.

Bu öğrencilerden hangilerinin verdiği bilgide yan-
lışlık vardır?
Bu yerlerden hangisinde Alp kıvrımlarının şekillen-
dirici etkisinin daha fazla olduğu söylenebilir? A) Tülay ve Mustafa B) Tülay ve Başak
A) I B) II C) III D) IV E) V C) Mustafa ve Başak D) Mustafa ve Ufuk

E) Başak ve Ufuk

152 PB