Page 155 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
Dış Kuvvetler SORULAR

1. Falezlerin yaygın olarak görüldüğü bir bölgeyle ilgi- 3. Kıyı oku, tombolo ve lagünlerin yaygın olarak görüldü-
li aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? ğü yerlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Dalga ve akıntıların aşındırma gücü azdır. A) Kıta sahanlığı dardır.
B) Kıyı derinliği azdır. B) Kıyı derinliği azdır.
C) Dağlar kıyıya dik olarak uzanır. C) Gel-git genliği fazladır.
D) Kıta sahanlığı geniştir. D) Dalga ve akıntıların aşındırma gücü fazladır.
E) Kıyıya yakın yüksek dağlar bulunur. E) Dağlar kıyıya paralel olarak uzanır.

Çözüm:
Çözüm:
Kıyıya yakın yüksek dağların bulunduğu yerlerde güçlü
Sığ kıyılarda biriken malzemenin su yüzeyine çıkmasıy-
dalgaların etkisiyle aşınım şekilleri oluşur. Dalgalar, de-
la kıyı setleri oluşur. Kıyı setleri, kıyıya uzanış biçimine
rin ve yüksek kıyılara çarptığında aşınım sonucunda kı-
göre kıyı oku veya kıyı kordonu gibi isimler alır. Adaları
yılarda diklik veya uçurumlar meydana gelir. Bu kesim-
ana karaya ya da birbirine bağlayan kıyı oklarına tom-
lerde kıta sahanlığı dardır. Soruda verilen seçeneklere
bolo adı verilir. Kıyı setlerinin gelişmesi sonucu bir koy
baktığımızda E seçeneği dışında verilen yerlerde dağ-
ya da körfezin önü kapanarak koy ya da körfez göle
ların kıyıya dik uzandığı yerlerde görülen özelliklerdir.
dönüşür. Bu göllere de lagün veya deniz kulağı denir
Bu durumda sorunun doğru cevabı E seçeneğidir..
Görülüyor ki bu yer şekillerinin oluşması için denizin
Cevap: E sığ, derinliğin az olması gerekir ki dalgalar aşındırdığı
malzemeleri kıyı kesimlerinde biriktirerek birikim şekil-
leri oluşabilsin. Bu durumda seçeneklere baktığımızda
kıyı oku ve tombolo gibi birikim şekillerinin oluşabilmesi
için kıyı derinliğinin az olması söylenebilir. Diğer se-
çeneklerde verilen bilgiler dalgaların aşınım şekilleri
oluşturabilmesi için gerekli koşullar olduğundan dolayı
2. Kutup bölgelerinde buzul aşınım ve birikim şekille-
söylenemez.
rinin yoğun olması;
Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
I. enlem,
Cevap: B
II. yükselti,
III. bakı
faktörlerinden hangileriyle açıklanabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

Çözüm:
Kalıcı kar sınırı Ekvator’da dağların daha yüksek ke-
simlerinde görülürken kutuplara doğru yükselti aza-
larak deniz seviyesine kadar düşmektedir. Sıcaklığın
Ekvatordan kutuplara doğru azalması buzulların yıl
boyunca kutuplar ve çevresinde yaygın örtü şeklinde
görülmesine neden olmuştur.Bu demektir ki buzul aşı-
nım ve birikim şekilleri kutuplar ve çevresinde yaygın
olmasının nedeninin seçeneklerde verilen enlem faktö-
rü olduğu anlaşılır.
Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.
Cevap: A

153