Page 157 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Dış Kuvvetler COĞRAFYA

7. I. Moren Çözüm:
II. Aşınım düzlüğü Yer şekilleri ve dış kuvvet eşleştirmelerinden hangisinin
III. Sander düzlüğü doğru olduğunu sırayla cevaplayacak olursak;
IV. Mantar kaya Kıyı oku-dalga biriktirmesi ile oluştuğundan kıyı oku-a-
Yukarıda verilenlerden hangileri buzulların oluştur- karsu eşleştirmesi yanlıştır.
duğu yer şekillerindendir ? Barkan –rüzgâr birikim şekilleri olduğundan barkan-bu-
zul eşleştirmesi yanlıştır.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
Polye-karstik aşınım şekli olduğundan dolayı polye-rüz-
D) II ve IV E) III ve IV gâr eşleştirmesi yanlıştır.

Peribacası akarsu aşınım şekillerinden olduğundan do-
layı eşleştirme doğrudur.
Çözüm:
Delta ovası akarsu birikim şekillerinden olduğundan
Soruda verilen yer şekillerini tek tek açıklayarak devam dolayı delta ovası-yer altı suları eşleştirmesi yanlıştır.
edecek olursak;
Bu durumda sorunun doğru cevabı peri bacası-akarsu,
I. Morenler, buzulların taşıdıkları malzemeleri (moren)
D seçeneğidir.
eridiği yerde biriktirerek birikim şekilleri oluşturmakta-
dır. Cevap: D

II. Aşınım düzlüğü, dalga aşındırmasının yoğun olduğu
kıyılarda falez (yalıyar) adı verilen diklik veya uçurum-
larda aşınmanın devam etmesiyle falezler ana karaya
doğru geriler. Bu şekilde falezlerin önünde aşınım düz-
lükleri oluşmaktadır.
III. Sander düzlüğü, buzulların erimesiyle oluşan akar- 9. Aşağıda bir vadi türüne ait kesit gösterilmiştir.
sular tarafından getirilen malzemelerin buzul önlerinde
birikmesi sonucu oluşan düzlüklere sander denilir.
IV. Mantarkaya, yatay tabakaların görüldüğü alanlarda
zayıf malzemenin rüzgârların aşındırması sonucu tek
tepeler hâlinde yükselen diklikler meydana gelir. Bu ka-
yaların zamanla alt kısımlarının aşınması sonucu man-
tar kaya oluşur.
Bu durumda buzulların oluşturduğu yer şekiller
I-Morenler ve III-Sander düzlüğüdür.
Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir. Bu vadi tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap: B A) Geniş tabanlı vadi
B) Boğaz vadi
C) Çentik vadi
D) Kanyon vadi
E) Asimetrik vadi

8. Aşağıda verilen yer şekilleri ve dış kuvvet eşleştir-
Çözüm:
melerinden hangisi doğrudur?
Akarsuların yatay tabakaların yoğun olduğu bölgelerde
A) Kıyı oku – Akarsu
kolay aşınabilen ve kalınlığı fazla olan malzemeler üze-
B) Barkan – Buzul rinde akarak yatağını derine doğru aşındırması sonucu
C) Polye – Rüzgâr basamaklı yapılı kanyon vadiler oluşur.
D) Peribacası – Akarsu Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.
E) Delta ovası – Yer altı suları Cevap: D

155