Page 30 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 30
FELSEFE Düşünme ve Akıl Yürütme ÇÖZÜMLÜ SORULAR
7. Herkes yaşam içinde soru sorar. O hâlde filozofun 8. Leonardo DiCaprio’nun başrolünde yer aldığı Başlangıç
sorduğu soruların farkı nedir? İnsanın pratik yaşamın filminde rüyalar konusunda uzman bir grup hırsız,
içinde eyleminden kaynaklanan soruları felsefi bir soru varlıklı kişilerin rüyalarına girerek onların en derin sır-
niteliğine sahip değildir. Bu sorular genellikle insanın larını öğrenir. Çeşitli yöntemlerle rüyalarına girdikle-
yaşamını devam ettirebilmesini sağlayan gereksinim- ri bu insanlar rüyada olup olmadıklarını anlamazlar.
leri ile ilgilidir. Filozof ise bilmek istediği şeyi öncelikle Leonardo’nun canlandırdığı karakter ise yaşadığı ola-
kendisine sorar ve bu soruların anlamına yönelik derin- yın rüya mı gerçek mi olduğunu anlamak için bir yöntem
lemesine sorgulamalar yapar. geliştirmiştir. Küçük bir topacı vardır ve topacı çevirdi-
ğinde topaç hiç durmadan dönüyorsa rüyada olduğunu
Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefi bir soru anlamaktadır. Film mutlu sonla bitmek üzeredir ancak
değildir? son karede çevrilen topacın hâlâ döndüğünü görürüz.
A) Var olmayan bir şeyi düşünmek mümkün müdür?
Metinde geçen olaylar hangi felsefe sorusuyla iliş-
B) Mutlu bir yaşam sürmek isteyen insan nasıl kilendirilebilir?
yaşamalıdır?
A) Ortak estetik değerler var mıdır?
C) Bir sanat eserinin güzelliğini belirleyen ölçüt nedir?
B) Evrensel ahlak ilkelerinden bahsetmek mümkün
D) Eşitlik ideal düzeni sağlamak için yeterli koşul mudur? müdür?
E) İnsan neden yalnızken toplum içinde olduğundan C) Varlık var mıdır?
farklı davranır?
D) Doğru bilgi göreceli midir?
E) Evrende amaçlılık var mıdır?
Çözüm:
Parçada felsefi soruların gündelik yaşamdaki eylemler-
Çözüm:
den kaynaklanmadığı, filozofun sorduğu soruların in-
sanın öncelikle kendine sorduğu, anlama yönelik derin Metinde Başlangıç filminin konusundan ve son sahne-
sorgulamalar yaptıran niteliğe sahip olduğu belirtilmiş- sinden bahsedilmiştir. Leonardo DiCaprio’nun ve ekibi-
tir. Bizden hangisinin felsefi soru olmadığını bulmamız nin insanların rüyalarına girmelerinden bahsetmesi ve
istenmektedir. son sahnede topacın hâlâ dönmeye devam etmesine
vurgu yapması önemlidir. Çünkü topaç dönmeye de-
Seçeneklere baktığımızda; A,B,C,D seçeneklerinde yer
vam ettiği sürece içinde bulunan anın gerçek mi yoksa
alan soruların derin sorgulama gerektiren pratik yaşam-
rüya mı olduğu anlaşılmıyor, ama rüyadaki kişi bunun
daki eylemlerle ilgili olmayan, öncelikle kendimize sordu-
gerçek olduğunu düşünüyor. Filmdeki sahneden yola
ğumuz ve cevabı kendi bakış açımızı yansıtan sorular
çıkarak kendi hayatımızı sorgularsak; yaşadığımız han-
olduğu görülmektedir.
gi olay gerçek hangisi rüya diye düşünebiliriz. Buradan
E seçeneğinde verilen “İnsan neden yalnızken toplum yola çıkarak kendimize “Varlık var mıdır?” sorusunu so-
içinde olduğundan farklı davranır?” sorusu insanın dav- rarız. Bu nedenle doğru cevap “C”dir.
ranışlarının sosyal etki sonucu değişmesi ile ilgili bir so-
rudur. Bu soru ile sosyal psikoloji alanı ilgilenmektedir. A) “Ortak estetik değerler var mıdır?” sanat felsefesi
Bu nedenle bu soru felsefe sorusu değildir. alanına ait bir sorudur. Parçada estetik değerlere ait bir
açıklama bulunmamaktadır.
B) “Evrensel ahlak ilkelerinden bahsetmek mümkün
Cevap: E müdür?” ahlak felsefesi alanına ait bir sorudur ve parça
ile ilişkili değildir.
D) “Doğru bilgi göreceli midir?” bilgi felsefesine ait bir
sorudur. Metinde bilginin kişiden kişiye değişmesiyle
değil var olup olmamasıyla ilgili bir açıklama vardır.
E) “Evrende amaçlılık var mıdır?” varlık felsefesi ala-
nına ait bir soru ancak metinde evrendeki amaçlılıkla
ilgili herhangi bir açıklama yoktur.
Cevap: C
28 29