Page 30 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 30
FELSEFE Düşünme ve Akıl Yürütme ÇÖZÜMLÜ SORULAR
7. Herkes yaşam içinde soru sorar. O hâlde filozofun 8. Leonardo DiCaprio’nun başrolünde yer aldığı Başlangıç
sorduğu soruların farkı nedir? İnsanın pratik yaşamın filminde rüyalar konusunda uzman bir grup hırsız,
içinde eyleminden kaynaklanan soruları felsefi bir soru varlıklı kişilerin rüyalarına girerek onların en derin sır-
niteliğine sahip değildir. Bu sorular genellikle insanın larını öğrenir. Çeşitli yöntemlerle rüyalarına girdikle-
yaşamını devam ettirebilmesini sağlayan gereksinim- ri bu insanlar rüyada olup olmadıklarını anlamazlar.
leri ile ilgilidir. Filozof ise bilmek istediği şeyi öncelikle Leonardo’nun canlandırdığı karakter ise yaşadığı ola-
kendisine sorar ve bu soruların anlamına yönelik derin- yın rüya mı gerçek mi olduğunu anlamak için bir yöntem
lemesine sorgulamalar yapar. geliştirmiştir. Küçük bir topacı vardır ve topacı çevirdi-
ğinde topaç hiç durmadan dönüyorsa rüyada olduğunu
Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefi bir soru anlamaktadır. Film mutlu sonla bitmek üzeredir ancak
değildir? son karede çevrilen topacın hâlâ döndüğünü görürüz.
A) Var olmayan bir şeyi düşünmek mümkün müdür?
Metinde geçen olaylar hangi felsefe sorusuyla iliş-
B) Mutlu bir yaşam sürmek isteyen insan nasıl kilendirilebilir?
yaşamalıdır?
A) Ortak estetik değerler var mıdır?
C) Bir sanat eserinin güzelliğini belirleyen ölçüt nedir?
B) Evrensel ahlak ilkelerinden bahsetmek mümkün
D) Eşitlik ideal düzeni sağlamak için yeterli koşul mudur? müdür?
E) İnsan neden yalnızken toplum içinde olduğundan C) Varlık var mıdır?
farklı davranır?
D) Doğru bilgi göreceli midir?
E) Evrende amaçlılık var mıdır?
Çözüm:
Parçada felsefi soruların gündelik yaşamdaki eylemler-
Çözüm:
den kaynaklanmadığı, filozofun sorduğu soruların in-
sanın öncelikle kendine sorduğu, anlama yönelik derin Metinde Başlangıç filminin konusundan ve son sahne-
sorgulamalar yaptıran niteliğe sahip olduğu belirtilmiş- sinden bahsetmiş. Leonardo DiCaprio’nun ve ekibinin
tir. Bizden hangisinin felsefi soru olmadığını bulmamız insanların rüyalarına girmelerinden bahsetmesi ve son
istenmektedir. sahnede topacın hâlâ dönmeye devam etmesine vurgu
yapması önemli. Çünkü topaç dönmeye devam ettiği
Seçeneklere baktığımızda; A,B,C,D seçeneklerinde yer
sürece içinde bulunan anın gerçek mi yoksa rüya mı
alan soruların derin sorgulama gerektiren pratik yaşam-
olduğu anlaşılmıyor, ama rüyadaki kişi bunun gerçek
daki eylemlerle ilgili olmayan, öncelikle kendimize sordu-
olduğunu düşünüyor. Filmdeki sahneden yola çıkarak
ğumuz ve cevabı kendi bakış açımızı yansıtan sorular
kendi hayatımızı sorgularsak; yaşadığımız hangi olay
olduğu görülmektedir.
gerçek hangisi rüya diye düşünebiliriz. Buradan yola
E seçeneğinde verilen “İnsan neden yalnızken toplum çıkarak kendimize “Varlık var mıdır?” sorusunu sorarız.
içinde olduğundan farklı davranır?” sorusu insanın dav- Bu nedenle doğru cevap “C”dir.
ranışlarının sosyal etki sonucu değişmesi ile ilgili bir so-
rudur. Bu soru ile sosyal psikoloji alanı ilgilenmektedir. A) “Ortak estetik değerler var mıdır?” sanat felsefesi
Bu nedenle bu soru felsefe sorusu değildir. alanına ait bir soru, parçada estetik değerlere ait bir
açıklama bulunmadığı için olamaz.
B) “Evrensel ahlak ilkelerinden bahsetmek mümkün
Cevap: E müdür?” ahlak felsefesi alanına ait bir soru, o yüzden
bu seçenek de olamaz.
D) “Doğru bilgi göreceli midir?” bilgi felsefesine ait bir
soru. Metinde bilginin kişiden kişiye değişmesiyle değil,
var olup olmamasıyla ilgili bir açıklama var.
E) “Evrende amaçlılık var mıdır?” varlık felsefesi ala-
nına ait bir soru ancak metinde evrendeki amaçlılıkla
ilgili herhangi bir açıklama yok.
Cevap: C
28 29