Page 28 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Düşünme ve Akıl Yürütme ÇÖZÜMLÜ SORULAR

3. Adam yaşama sevinci içinde 4. Aristoteles’e göre haber kipi taşıyan yani hüküm veren,
Masaya anahtarlarını koydu bir şeyin var olduğunu ya da var olmadığını bildiren
yargılar veya önermeler bir doğruluk değerine sahiptir.
Bakır kaseye çiçekleri koydu
Yargıların veya önermelerin var olmasıyla ortaya çıkan
Sütünü yumurtasını koydu
doğruluk, gerçekliğin bir fonksiyonudur ve gerçeklikle
Pencereden gelen ışığı koydu bir ya da ayrı olanı ifade etmek zorundadır. Örneğin
Bisiklet sesini çıkrık sesini “Bütün gezegenler yuvarlaktır.” önermesi gerçekten ge-
Ekmeğin havanın yumuşaklığını koydu zegen ve yuvarlak birbirinden ayrılmaz olduğu için doğ-
ru değeri taşımaktadır. Kısacası bir yargı ya da önerme
Adam masaya
ona karşılık gelen olay, olgu veya özelliğin fiilen var ol-
Aklında olup bitenleri koydu
ması koşuluyla doğrudur.
Ne yapmak istiyordu hayatta
Buna göre doğru bir önermede olması gereken
İşte onu koydu
özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Kimi seviyordu kimi sevmiyordu
Adam masaya onları da koydu A) Özlü sözlerden oluşması
Edip Cansever, Masa da Masaymış Ha B) Felsefi tartışma üretmesi
C) Nesneyle örtüşüyor olması
Şiire göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
D) Akla ve mantığa uygun olması
A) Varlığın hakikati kesin bir tanıma sığmayan çok bo-
yutlu bir gerçekliktedir. E) Çoğunluk tarafından kabul edilmesi
B) Varlık düşünce ve madde olmak üzere iki farklı ger-
çeklikten oluşur.
Çözüm:
C) Algı öznel bir karaktere sahip olduğu için gerçeklik
görecelidir. Bu metinde Aristoteles’e göre bir yargının ya da öner-
D) İnsanın anlam arayışı yalnızca dilde varlık bulur. menin nesnesine uygun olduğu sürece doğru değeri-
E) Var olan her şey düşüncenin kendisidir. ne sahip olduğu anlatılmıştır. Soruda bizden doğru bir
önermede olması gereken özelliği bulmamız istenmiş-
Çözüm:
tir. Seçeneklere bakalım;
Edip Cansever bu şiirinde masayı gerçekliğin bir zemi- A) “Özlü sözlerden oluşması” doğruluk için bir ölçüt
ni olarak hayal etmiş ve varlığın soyut ve somut olmak değildir, bu nedenle bu seçenek olamaz.
üzere iki farklı formunu aynı masa üzerinde buluştur-
muştur. Soyut gerçekliğin de sanki elle tutulan gözle B) “Felsefi tartışma üretmesi” önermenin doğru olup
görülen somut bir gerçeklik kadar var olduğunu, hayatı- olmaması için bir ölçüt olamaz ayrıca parçada da bu tür
mızın içinde olduğunu güçlü bir şekilde dizelerinde vur- bir açıklama bulunmamaktadır.
gulamıştır. Bu bağlamda düşündüğümüzde şiire uygun C) “Nesneyle örtüşüyor olması” bir bilginin nesne-
ifadenin hangi seçenek olduğu sorulmaktadır. sine uygun olduğu anlamına gelmektedir. Bir bilgi ya
A) Seçeneğinde varlığın çok boyutlu olduğu şiirde ve- da önerme nesnesine uygunsa doğru, değilse yanlış-
rilmiştir fakat onun kesin tanımı yapılamayan belirsiz bir tır. Çünkü bir bilgi ya da önermenin doğrulanabilmesi
özellikte olduğu şiirde geçmemektedir. için varsayımların nesneyle örtüşmesi gerekmektedir.
Doğrulanabilir olarak ifade edilen her görüş nesneye
B) Yapılan açıklamaya uygun ifade B seçeneğidir çün-
kü burada varlığın iki farklı formu olan soyutluk yani dü- uygun olmalı ve gerçeklikle örtüşmelidir.
şünce ile madde yani somut özelliği bir arada verilmiş ve D) “Akla ve mantığa uygun olması” parçada doğru bir
varlığın iki farklı gerçeklikten oluştuğu söylenmiştir.
önermenin ölçütü olarak bu seçeneğe dair bir açıklama
C) Seçeneğinden hareketle şiire göre algının öznel ka- bulunmadığı için olamaz.
rakterde olduğunu söyleyebiliriz fakat varlığın göreceli
olduğuna dair bir düşünce şiirde bulunmamaktadır. E) “Çoğunluk tarafından kabul edilmesi” bir doğruluk
ölçütüdür fakat parçada buna dair bir açıklama yapıl-
D) Seçeneği şiirsel söylemin kullandığı dili amaç olarak mamıştır.
gören bir ifadedir. Hâlbuki dil bir amaç değil düşüncenin
ifade aracıdır. Cevap: C
E) Seçeneğinde varlığın sadece düşünsel tarafı yani so-
yut yönüne vurgu yapılmıştır. Hâlbuki şiirde varlığın iki farklı
gerçekliğine de açık bir şekilde vurgu yapılmıştır.
Cevap: B

26 27