Page 27 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 27
FELSEFE ÇÖZÜMLÜ
Düşünme ve Akıl Yürütme SORULAR
1. I. Thales, Demokritos ve Empedokles doğa filozofla- 2. Kesin yargı bildiren, doğru ya da yanlış değer alabilen
rıdır. Bu durumda Antik Yunan filozoflarının tamamı cümlelere önerme denir.
doğa filozofudur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir önermedir?
II. Sokrates gibi bilginin doğuştan geldiğine inanan
Platon rasyonalist bir filozoftur. A) Bugün yağmur yağarsa geziye gidemeyebiliriz.
III. Bilginin deney yoluyla edinildiğini savunan tüm filo- B) Bir an önce sana verdiğim görevleri yerine getir.
zoflar empiristtir. John Locke bu nedenle empirist bir
filozoftur. C) Kırmızı en dikkat çeken renktir.
Örneklendirilen akıl yürütme biçimlerinin doğru D) Yılbaşında kar yağmış mıydı?
sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir? E) Keşke sınavlara daha fazla çalışsaydım.
A) Analoji - Tümdengelim - Tümevarım
Çözüm:
B) Tümdengelim - Tümevarım - Analoji
Açıklamada belirtildiği gibi, bir cümlenin önerme olabil-
C) Tümevarım - Analoji - Tümdengelim
mesi için; doğru ya da yanlış değer alabilmesi ve kesin
D) Analoji - Tümevarım - Tümdengelim bir yargı içermesi gerekir. Dilek-istek, ünlem, soru, emir
E) Tümevarım - Tümdengelim - Analoji cümleleri önerme değildir. Bu bilgilere göre seçenekle-
re bakalım;
Çözüm: A) “Bugün yağmur yağarsa geziye gidemeyebiliriz.”
olasılık bildirdiği için önerme değildir.
Soruda öncüllerde verilen akıl yürütme biçimlerinin
hangi seçenekte doğru olarak sıralandığının bulunması B) “Bir an önce sana verdiğim görevleri yerine getir.”
istenmektedir. emir cümlesi olduğu için önerme değildir.
I. Örnekte tümevarımsal bir akıl yürütme yapılmıştır. C) “Kırmızı en dikkat çeken renktir.” cümlesi kesin yar-
Thales, Demokritos ve Empedokles’ten, yani tek tek gı bildirdiği ve doğru ya da yanlış değer alabildiği için bir
filozoflardan hareketle Antik Çağ’ın bütün filozofları ile önermedir.
ilgili bir genellemeye gidilmiştir. Özelden genele doğru
D) “Yılbaşında kar yağmış mıydı?” soru cümlesi oldu-
yapılan akıl yürütme biçimi tümevarımdır.
ğu için önerme değildir.
II. Örnekte benzetme yoluyla özelden özele doğru bir E) “Keşke sınavlara daha fazla çalışsaydım.” İstek,
akıl yürütme yapılmış, Sokrates’ten hareketle aynı dü- dilek cümlesi olduğundan önerme değildir.
şünceyi savunan Platon ile ilgili bir sonuca ulaşılmıştır.
Bu akıl yürütme biçimi analoji olarak adlandırılır.
III. Örnekte bilginin deney yoluyla edinildiğini savunan Cevap: C
tüm filozoflardan hareketle J. Locke ile ilgili bir sonuca
ulaşılmıştır. Genelden özele doğru yapılan bu akıl yü-
rütme biçimi tümdengelimdir.
Bu durumda doğru sıralama; Tümevarım, Analoji ve
Tümdengelim şeklinde olmalıdır.
Cevap: C
25