Page 29 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 29
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Düşünme ve Akıl Yürütme FELSEFE
5. Çevirisi yapılan bir metni, yazarın düşünce dünyasına 6. Felsefi sorular hem olgulara hem de metafizik alana ait,
sadık kalarak hakkıyla anlayabilir miyiz? Ya da, kendi olguların düzenliliğini değil onların arkasındaki ilk neden-
dilimizde yazılan bir eseri okuduğumuzda onu yaza- leri sorgulayan sorulardır. Aynı zamanda ilk nedenlere
rın vermek istediği mesaja uygun mu yorumluyoruz?
Bu sorular farklı bir soru daha doğurur: Bir yazınsal gitmeyi amaçlayan ve durum tespitinin ötesinde var olan
eser yazarın ya da çevirmenin bakış açısına uygun düzenin amaç ve yönelimini ortaya koyan sorulardır. İyi
anlaşılmak zorunda mıdır? Bu okuyucu açısından şart nedir? Güzellik nedir? Bilginin kaynağı nedir? İnsan niçin
değildir. Bu durum hayal gücümüzü sınırlar. Ancak çe- erdemli yaşamalıdır? Varlığın özü nedir? gibi. Felsefe,
virenin sorumluluğu okuyucudan farklıdır. O kullanılan bu sorulara yanıt bulmak için akla dayalı temellendirme-
kavramları doğru karşılıkları ile bize verebilmeli, metnin
mesajını tarafsız okumalıdır. Düşüncenin anlaşılması leri kullanır.
için dil tek dayanağımızdır ve çeviride dilin ögeleri olan Bu parçadan felsefi sorulara ilişkin aşağıdakilerden
kavramları doğru anlamamış ya da aktarmamış olmak
esere yapılan büyük bir saygısızlık ve haksızlık olarak hangisi çıkarılamaz?
değerlendirilmelidir. Ancak okuyucunun metni kendi A) Öze ilişkindir.
bakış açısıyla kendi dünyasına uygun şekilde anlam-
landırması, yazarın görüşlerine katılması ya da karşı B) Nelik sorularıdır.
çıkması bir sakınca doğurmaz. C) Yanıtları gerekçelendirilir.
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıda- D) Rasyonel bir zeminde yanıtlanır.
kilerden hangisidir? E) Yanıtları olgusal verilere dayanır.
A) İyi ifade edilmiş düşünceler karşı argümanlar üretmez.
B) Felsefi bir eser, yazarın çağdaşları tarafından anla-
şılabilir. Çözüm:
C) Düşüncenin aktarılmasında dilin doğru kullanımı Metinde de ifade edildiği gibi felsefi sorular, günlük ihti-
önemlidir. yaçların dışındadır, kalıcıdır. Dil ile ortaya konur. Yanıtı
D) Bir görüş doğru iletilirse, herkes tarafından aynı akıl, düşünce ve mantıksal zeminde aranır. Refleksif
şekilde anlaşılabilir. düşünmenin ürünüdür. Öze ilişkin ve neliktir. İdeal olanı
anlamaya yöneliktir. Genel niteliktedir. Bu yönleriyle bi-
E) Kendine özgü kavramlar barındırmayan bir eserin
çevirisi yapılamaz. limden ve bilimsel sorulardan ayrılır. Zira “Nasıl” sorusu
bir olgu hakkında sorulduğunda olgunun görünür özel-
Çözüm: liklerinin tasvirine yönelir. Doğa bilimleri çoğu zaman bu
türden soruları cevaplama gayretindedir. Bilimsel soru-
Parçada bir metnin çevirisinin yapılması ve anlamlan-
dırılmasına ilişkin bir görüş verilmiştir. Parçaya göre lar sınırlı bir gerçekliğin bilgisine ilişkindir. Bu anlamda
çevirmen tarafsız şekilde çalıştığı metni yazarın gö- somut bir durumu anlamaya yöneliktir.
rüşlerini en iyi iletecek şekilde çevirmeli, kişisel kanaat Bu bilgiler ışığında seçeneklere baktığımızda;
ya da beklentilerini işe koşmamalıdır. Ancak okuyucu-
nun metni yorumlarken özgür olduğu belirtilmektedir. A) “Öze ilişkindir.” Felsefi sorular bir şeyin temeline,
Soruda bizden parçada vurgulanan düşünceyi bulma- temelinde yatan düşünceyi ya da olguyu anlamaya yö-
mız istenmektedir. Seçeneklere bakalım: nelik sorular sorar. Bu açıdan bu seçenek parçadan çı-
A) Bir düşünceyi ne kadar iyi temellendirir ve aktarırsak o karılır.
düşünceye itiraz ihtimali o kadar azalır, seçenekteki yar-
gı bu anlamda nispeten doğrudur. Ancak parçada buna B) “Nelik sorularıdır.” İyi nedir? Güzellik nedir? Bilginin
ilişkin bir açıklama bulunmadığından cevap olamaz. kaynağı nedir? türünden sorular metinde de yer almak-
B) Aksine, parçada eserlerin çevirisinin yapıldığı ve tadır. Bu seçenek de parçadan çıkarılır.
nasıl yapılması gerektiği belirtilmiştir. Çağdaşlar tara-
fından anlaşılabileceğine dair bir ifade de parçada yer C) “Yanıtları gerekçelendirilir.” Metnin son cümlesin-
almamaktadır. den bu ifadeye ulaşılabilir. Zira gerekçelendirme bir te-
C) Parçada yer alan “Düşüncenin anlaşılması için dil mellendirme uğraşısıdır.
tek dayanağımızdır ve çeviride dilin ögeleri olan kav-
ramları doğru anlamamış ya da aktarmamış olmak D) “Rasyonel bir zeminde yanıtlanır.” Rasyonel zemin,
esere yapılan büyük bir saygısızlık ve haksızlık olarak akıl ve mantığın devrede olduğu yerdir. Felsefe sordu-
değerlendirilmelidir.” ifadelerinden dolayı vurgulanan ğu sorulara yanıtlar vermeye çalışırken tutarlılık, akıl ve
düşünce budur. mantık sınırlarında kalmaya özen gösterir. Metindeki
D) Parçada “okuyucunun metni kendi bakış açısıyla son cümleden bu seçeneğin de çıkarılabileceğini görü-
kendi dünyasına uygun şekilde anlamlandırması, yaza- yoruz.
rın görüşlerine katılması ya da karşı çıkması bir sakınca
doğurmaz” ifadesi kullanıldığından herkes tarafından E) “Yanıtları olgusal verilere dayanır.” Yanıtları olgu-
aynı algılanacağı söylenemez. sal verilere dayanan alan bilimdir. Her ne kadar olgusal
alana ilişkin sorular sorsa da felsefe yanıtlarını bu alan-
E) Parçada çevirinin nasıl yapılacağından bahsedilmiş
ancak hangi durumda çevirinin yapılamayacağına dair da olgusal verilere dayandırmaz.
bir açıklamaya yer verilmediği için ulaşılamaz. Cevap: E
Cevap: C
27