Page 29 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Düşünme ve Akıl Yürütme FELSEFE

5. Çevirisi yapılan bir metni, yazarın düşünce dünyasına 6. Felsefi sorular hem olgulara hem de metafizik alana ait,
sadık kalarak hakkıyla anlayabilir miyiz? Ya da, kendi olguların düzenliliğini değil onların arkasındaki ilk neden-
dilimizde yazılan bir eseri okuduğumuzda onu yaza- leri sorgulayan sorulardır. Aynı zamanda ilk nedenlere
rın vermek istediği mesaja uygun mu yorumluyoruz?
Bu sorular farklı bir soru daha doğurur: Bir yazınsal gitmeyi amaçlayan ve durum tespitinin ötesinde var olan
eser yazarın ya da çevirmenin bakış açısına uygun düzenin amaç ve yönelimini ortaya koyan sorulardır. İyi
anlaşılmak zorunda mıdır? Bu okuyucu açısından şart nedir? Güzellik nedir? Bilginin kaynağı nedir? İnsan niçin
değildir. Bu durum hayal gücümüzü sınırlar. Ancak çe- erdemli yaşamalıdır? Varlığın özü nedir? gibi. Felsefe,
virenin sorumluluğu okuyucudan farklıdır. O kullanılan bu sorulara yanıt bulmak için akla dayalı temellendirme-
kavramları doğru karşılıkları ile bize verebilmeli, metnin
mesajını tarafsız okumalıdır. Düşüncenin anlaşılması leri kullanır.
için dil tek dayanağımızdır ve çeviride dilin ögeleri olan Bu parçadan felsefi sorulara ilişkin aşağıdakilerden
kavramları doğru anlamamış ya da aktarmamış olmak
esere yapılan büyük bir saygısızlık ve haksızlık olarak hangisi çıkarılamaz?
değerlendirilmelidir. Ancak okuyucunun metni kendi A) Öze ilişkindir.
bakış açısıyla kendi dünyasına uygun şekilde anlam-
landırması, yazarın görüşlerine katılması ya da karşı B) Nelik sorularıdır.
çıkması bir sakınca doğurmaz. C) Yanıtları gerekçelendirilir.

Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıda- D) Rasyonel bir zeminde yanıtlanır.
kilerden hangisidir? E) Yanıtları olgusal verilere dayanır.
A) İyi ifade edilmiş düşünceler karşı argümanlar üretmez.
B) Felsefi bir eser, yazarın çağdaşları tarafından anla- Çözüm:
şılabilir.
Metinde felsefe sorularından bahsedilerek bazı özellik-
C) Düşüncenin aktarılmasında dilin doğru kullanımı
önemlidir. lerine değinilmiştir. Felsefî sorular, günlük ihtiyaçların
dışındadır, kalıcıdır. Dil ile ortaya konur. Yanıtı akıl,
D) Bir görüş doğru iletilirse, herkes tarafından aynı
şekilde anlaşılabilir. düşünce ve mantıksal zeminde aranır. Refleksif dü-
şünmenin ürünüdür. Öze ilişkin ve neliktir. İdeal olanı
E) Kendine özgü kavramlar barındırmayan bir eserin anlamaya yöneliktir. Genel niteliktedir. Bu yönleriyle bi-
çevirisi yapılamaz. limden ve bilimsel sorulardan ayrılır. Zira “Nasıl” sorusu
Çözüm: bir olgu hakkında sorulduğunda olgunun görünür özel-
liklerinin tasvirine yönelir. Doğa bilimleri çoğu zaman bu
Parçada bir metnin çevirisinin yapılması ve anlamlan- türden soruları cevaplama gayretindedir. Bilimsel soru-
dırılmasına ilişkin bir görüş verilmiştir. Parçaya göre lar sınırlı bir gerçekliğin bilgisine ilişkindir. Bu anlamda
çevirmen tarafsız şekilde çalıştığı metni yazarın gö-
rüşlerini en iyi iletecek şekilde çevirmeli, kişisel kanaat somut bir durumu anlamaya yöneliktir.
ya da beklentilerini işe koşmamalıdır. Ancak okuyucu- Bu bilgiler ışığında seçeneklere baktığımızda;
nun metni yorumlarken özgür olduğu belirtilmektedir.
Soruda bizden parçada vurgulanan düşünceyi bulma- A) “Öze ilişkindir.” Felsefi sorular bir şeyin temeline,
mız istenmektedir. Seçeneklere bakalım: temelinde yatan düşünceyi ya da olguyu anlamaya yö-
A) Bir düşünceyi ne kadar iyi temellendirir ve aktarırsak o nelik sorular sorar. Bu açıdan bu seçenek parçadan çı-
düşünceye itiraz ihtimali o kadar azalır, seçenekteki yar- karılır.
gı bu anlamda nispeten doğrudur. Ancak parçada buna
ilişkin bir açıklama bulunmadığından cevap olamaz. B) “Nelik sorularıdır.” İyi nedir? Güzellik nedir? Bilginin
B) Aksine, parçada eserlerin çevirisinin yapıldığı ve kaynağı nedir? türünden sorular metinde de yer almak-
nasıl yapılması gerektiği belirtilmiştir. Çağdaşlar tara- tadır. Bu seçenek de parçadan çıkarılır.
fından anlaşılabileceğine dair bir ifade de parçada yer
almamaktadır. C) “Yanıtları gerekçelendirilir.” Metnin son cümlesin-
C) Parçada yer alan “Düşüncenin anlaşılması için dil den bu ifadeye ulaşılabilir. Zira gerekçelendirme bir te-
tek dayanağımızdır ve çeviride dilin ögeleri olan kav- mellendirme uğraşısıdır.
ramları doğru anlamamış ya da aktarmamış olmak
esere yapılan büyük bir saygısızlık ve haksızlık olarak D) “Rasyonel bir zeminde yanıtlanır.” Rasyonel zemin,
değerlendirilmelidir.” ifadelerinden dolayı vurgulanan akıl ve mantığın devrede olduğu yerdir. Felsefe sordu-
düşünce budur. ğu sorulara yanıtlar vermeye çalışırken tutarlılık, akıl ve
D) Parçada “okuyucunun metni kendi bakış açısıyla mantık sınırlarında kalmaya özen gösterir. Metindeki
kendi dünyasına uygun şekilde anlamlandırması, yaza- son cümleden bu seçeneğin de çıkarılabileceğini görü-
rın görüşlerine katılması ya da karşı çıkması bir sakınca yoruz.
doğurmaz” ifadesi kullanıldığından herkes tarafından
aynı algılanacağı söylenemez. E) “Yanıtları olgusal verilere dayanır.” Yanıtları olgu-
sal verilere dayanan alan bilimdir. Her ne kadar olgusal
E) Parçada çevirinin nasıl yapılacağından bahsedilmiş alana ilişkin sorular sorsa da felsefe yanıtlarını bu alan-
ancak hangi durumda çevirinin yapılamayacağına dair
da olgusal verilere dayandırmaz.
bir açıklamaya yer verilmediği için ulaşılamaz.
Cevap: C Cevap: E

27