Page 41 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 41
FELSEFE 4 TEST
Düşünme ve Akıl Yürütme
1. Öncüllerin birbiriyle çelişmediği, sağlam nedenlerle ve 3. Dil, insan düşüncesinin ifade edilmesi için en temel araç-
delillerle desteklenmiş bir argüman ortaya atan bir kişi lardan biridir ve düşüncelerimizin şekillenmesinde büyük
düşüncesini müdafaa etme noktasında diğer insanları rol oynar. Nasıl düşündüğümüzü, hangi fikirleri benimse-
ikna edebileceği güçlü bir yol bulmuş olacaktır. Bireyler diğimizi ve bizim için hangi düşüncelerin önemli olduğu-
nu belirlemede büyük bir etkendir. Dil, düşüncelerimizi
bir görüşü savunmak, karşıt bir görüşü çürütmek ya da
netleştirir, organize eder ve ifade etmemize yardımcı
bir görüşün doğruluğunu belli nedenler ve kanıtlarla
olur. Dil sayesinde, soyut kavramları somut hâle getire-
desteklemek için argümanları kullanır. Fakat burada
bilir, fikirleri mantıksal bir şekilde düzenleyebilir ve tartış-
önemli olan sırf karşıt görüşü çürütmek yani tartışmayı
maları daha verimli hâle getirebiliriz. Doğru bir dil kulla-
kazanmak uğruna mantık dışı, çelişki içeren ve hileli ar- nımı, fikirlerimizin daha güçlü ve inandırıcı olmasına da
gümanların kullanılmamasıdır. yardımcı olur. Dil, doğru ifade edilmediğinde veya yanlış
anlaşıldığında, düşüncelerimizin yanlış anlaşılmasına
Buna göre argümanla ilgili aşağıdakilerden hangisine veya anlaşılmamasına neden olabilir. Düşüncelerimizi
ulaşılamaz? ifade etmek için doğru kelimeleri kullanmak, fikirlerimizin
diğer insanlar tarafından doğru anlaşılmasını sağlar.
A) Akla ve mantık ilkelerine uygun olması gerektiğine
B) Tutarlı öncüllerden oluşması gerektiğine Buna göre aşağıdakilerden hangisi dilin düşünme ve
akıl yürütme üzerindeki etkilerinden biri değildir?
C) Geçerliliğinin tümel uzlaşıma bağlı olduğuna
A) Dilin doğru kullanılması insanlara fikirlerini doğru bir
D) Görüşün temellendirilmesine kaynaklık ettiğine şekilde yayma imkânı sağlar.
E) Düşünceyi savunmada yöntem olarak kullanıldığına B) Düşüncelerin geliştirilmesi ve şekillenmesi dilin yan-
lış kullanımının bir sonucudur.
C) İnsanların daha doğru, güçlü ve inandırıcı fikirler
oluşturabilmelerine olanak sağlar.
D) Düşüncelerin netleşmesini ve sistemli bir şekilde ifa-
de edilmesini mümkün kılar.
E) Soyut düşüncelerin somutlaştırılmasına ve doğru bir
şekilde aktarılmasına yardımcı olur.
2. Akıl yürütme, verilen yargılardan yeni yargılar çıkarma
işlemidir. 3 tane akıl yürütme biçim vardır. Bunlar; tü-
mevarım, tümdengelim ve analojidir. Tümevarım, özel-
den genele ya da parçadan bütüne doğru yapılan akıl
yürütme biçimidir.
4. Epiktetos’a göre insan kendisine ait olan şeylerde öz-
Buna göre aşağıdakilerden hangisi tümevarıma gürdür. Başkalarının egemenliği altındaki şeyler insa-
örnek olarak verilebilir? nın iradesi dışındadır. Düşünceler ve Sohbetler adlı
eserinde şöyle demiştir. “Öyleyse, doğaları gereği köle
A) Bütün insanlar ölümlüdür. olan şeyleri özgür, senin dışında olan şeyleri sana tâbi
sanıyorsan her adımda engellerle karşılaşacağını, boz-
Ahmet insandır.
guna uğrayacağını, kasvetleneceğini, Tanrı’dan da, in-
O hâlde, Ahmet ölümlüdür. sanlardan da şikâyet eyleyeceğini aklından ırak etme!
Hâlbuki senin olanları benimser, gayrısını başkalarının
B) İstanbul büyükşehirdir ve trafiği yoğundur.
iradesine terk edersen kimse sana istemediğin bir şeyi
Ankara büyükşehirdir. yaptıramayacağı gibi, istediğin bir şeyi yapmana da en-
O hâlde, Ankara’ nın trafiği yoğundur. gel olamayacaktır.”
C) Çiçekler güzel kokar. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıda-
kilerden hangisidir?
Manolya bir çiçektir.
A) İnsan zorluklar karşısında yılmazsa her istediğini
O hâlde, manolya güzel kokar.
elde edebilir.
D) Ayşe sarışındır ve duygusaldır. B) Özgürlük insanın elinde olanı ve olmayanı bilip ona
göre yaşamasıdır.
Ali sarışındır ve duygusaldır.
C) İnsan iradesi koşulsuz biçimde mutlak bir seçme
O hâlde bütün sarışınlar duygusaldır. özgürlüğüne sahiptir.
E) Can zeki bir öğrencidir ve çalışkandır. D) İnsan doğadaki nedensellikten bağımsız hareket
edebilmelidir.
Şebnem zeki bir öğrencidir.
E) İnsan, iradesi dışındaki şeyleri kazanmak için mü-
O hâlde, Şebnem çalışkandır. cadele etmelidir.
39
38 39