Page 46 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Varlık Felsefesi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

7. Varlığı düşünürken ona ait özellikler üzerinden düşü- 8. Beş duyu organıyla algıladığımız bireysel veya tikel
nürüz. Sonunda bütün bu özellikleri zihnimizde ayıklar, varlıklar birer gölge ve yanılsamadan ibarettir. Görünen
sınıflandırır ve onu o yapan özelliklerin toplamına ait bir doğa hakkında doğru bilgiler üretmek için doğanın öte-
kavram ortaya çıkarırız. Örneğin “İnsan nedir?” En ge- sine geçmek gerekir. Çünkü görünenler belirli bir süre
nel ve kapsayıcı özellikleri olan ruh ve bedenden mey- içinde var olan sonra yok olan kısacası sürekli değişim
dana gelmiş bir canlıdır. Sadece beden veya sadece içinde olanlardır. Zaman ve mekâna tabi olan bu varlık-
zihinden meydana gelmiştir diye tanımlasak sanki eksik lar fenomenler olarak karşımıza çıksa da esas varlıklar
bir tanım yapmış oluruz. olan görünenin arkasındaki tümeller ve özlerdir.

Yukarıdaki metinde insan üzerinden verilen örnekle Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki sorulardan
hangi varlık görüşü savunulmaktadır? hangisine yanıt niteliği taşır?

A) Düalizm A) Arkhe nedir?
B) Fenomenalizm B) Varlık birlik midir?
C) İdealizm C) Evren nasıl oluşmuştur?
D) Materyalizm D) Evrende bir düzen var mıdır?
E) Varoluşçuluk E) Varlığın mahiyeti nedir?

Çözüm: Çözüm:

Varlığın mahiyeti konusu felsefenin önemli tartışma Bu parçada duyusal olarak fark edilen somut varlıkların
alanlarından biridir. Bu konu varlığın doğasını, gerçek- zaman ve mekâna tabi olduğuna, gölge ve yanılsama-
liğini, varlığın ne türden olduğunu ve özü ile ilgili sorun- dan ibaret olduğuna, sürekli bir değişim içinde olduğu-
ları kapsar. Parçada varlığın mahiyeti konusu insanın na yer verilmiş ve esas varlıkların somut olarak adlandı-
düşünme yetisini sağlayan kavramlar üzerinden açık- rılan bu varlıkların arkasında yer alan tümeller başka bir
lanmaya çalışılmıştır. Verilen örnekte insan kavramı deyişle idealar olduğu anlatılmıştır. Anlatılanlar varlığın
üzerine bir çıkarımda bulunulmuş ve onun en genel yapısı, özelliği ve mahiyet ile alakalı bilgiler olduğu için
özellikleriyle bir tanım yapılmıştır. Bizden insan üzerin- bu parça “Varlığın mahiyeti nedir?” sorusuna yanıt nite-
den verilen örnekle hangi varlık görüşünün savunuldu- liği taşımaktadır. Diğer seçeneklere bakıldığında;
ğunu bulmamız istenmektedir.
A) “Arkhe nedir?” sorusu evrenin ana maddesine yö-
A) Düalizme göre varlık, madde ve idea olmak üzere nelik bir sorudur. Fakat parçada buna dair bir açıklama
karşıt iki gerçekliğin bir araya gelmesiyle oluşur. İnsan bulunmamaktadır.
ise düalist anlayışa göre ruh ve bedenden oluşmuş bir B) “Varlık birlik midir?” parçada varlığın bir mi, çok mu
varlıktır. Bu nedenle doğru seçenektir.
olduğuna dair bir açıklama yapılmadığı için bu seçenek
B) Fenomenalizme göre nesnelerin özü bilinemez. de olamaz.
Bizler yalnız onların bize görünen yüzlerini deneyim-
C) “Evren nasıl oluşmuştur?” parçada soruya cevap
leyebildiğimiz ölçüde bilebiliriz. Bu nedenle fenomena-
olabilecek bir açıklama yapılmamıştır.
lizm anlayışı varlığın temelinde fenomenleri görür.
D) “Evrende bir düzen var mıdır?” parçada evrendeki
C) İdealizme göre varlığın gerçekliği duyusal alandan düzene dair bir açıklama bulunmamaktadır.
bağımsız bir şekilde var olan, değişmeyen, kalıcı ve
sürekli olan idealardır. Bu nedenle varlığın temelinde
idea vardır.
Cevap: E
D) Materyalizme göre evrende var olan her şey mad-
denin etkileşimi sonucu oluşmuştur. Evrenin yapı taşı
maddedir. Dolayısıyla varlığın temelinde madde vardır.

E) Varoluşçuluğa göre insan özüyle doğmaz. Bu ne-
denle kendi deneyimleri üzerinden bilinçli bir şekilde
özünü kendisi inşa etmelidir. Bunu yapabilmenin koşulu
ise özgür olmak ve sorumluluk alabilmektir. Dolayısıyla
varoluşçuluk varlığın temelinde insanı görür.
Cevap: A

44 45