Page 42 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Düşünme ve Akıl Yürütme 4. TEST

5. Düşünme ve akıl yürütme; karmaşık sorunları çözme, 7. Filozof bir soru tutkunudur ve soruları ilk önce kendisine
eleştirel düşünme, dil kullanımı ve yaratıcı düşünme gibi sorar. Bu sorular henüz bir soru olsalar da yeni bakış
yüksek düzeyde bilişsel becerilerin temelini oluştururlar. açıları ve yeni düşünceler oluştururlar. Böylece felsefi
Bu süreçler, insanların çevrelerine uyum sağlamasını, düşüncenin sürekliliğini sağlar ve yeni soruların kapıla-
sorunları çözmesini ve yeni fikirler üretmesini sağlayarak rını aralarlar. Bu sorular da cevapları da bilimsel soru-
insan zekâsının entelektüel potansiyelini ortaya çıkarır. lardan farklıdır. Çünkü hiçbir felsefe sorusunun cevabı
Ancak önyargılar, mantık hataları, algı yanılsamaları ve
hızlı düşünme gibi etkenler, düşünme sürecinin etkinli- bitmiş değildir. Her bakış açısı kendi cevabını şekillen-
ğini azaltabilir. Bu nedenle eleştirel düşünme ve mantık dirir ve farklı cevaplar ortaya çıkar. Bu durum felsefe-
becerilerini geliştirmek, doğru ve etkili düşünme süreç- yi zenginleştirir, büyütür. Koskoca bir okyanus yaratır
lerini desteklemek açısından önemlidir. Mantık ve akıl kendi içinde. Bununla da yetinmez bir filozof. Sorularını
yürütme becerileri kullanılarak sorunlar analiz edilir, bilgi kendine de yöneltir, kendi kendini de düşünme konusu
parçaları bir araya getirilerek varsayımlar oluşturulur ve yapar. Sonuç olarak varlığa bütün olarak bakarak ev-
kanıtlara dayalı sonuçlara ulaşılır. reni, doğayı ve insanı anlamaya ve anlamlandırmaya
çalışır.
Buna göre düşünme ve akıl yürütme ile ilgili aşağıdaki
yargılardan hangisine ulaşılabilir? Metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Yanılgılar ve çelişkiler düşünme sürecinin doğru A) Felsefi sorular refleksiftir.
şekilde ilerlemesine katkı sağlar.
B) Felsefi soruların cevabı subjektiftir.
B) İnsanlar her türlü karar alma ve bilgileri edinme
sürecinde akıl yürütmeden faydalanır. C) Felsefe varlığa bütünsel yaklaşır.
C) Mantıksal çelişkiler ve tutarsızlıklar insanların D) Felsefe farklı bakış açılarından sıyrılmalıdır.
çevrelerine uyum sağlamasına engel olabilir.
E) Felsefede soruların ilk muhatabı onu soran olmalıdır.
D) İnsanlar deneyimlerinden hareketle bilgileri birleştirir,
ilişkilendirir ve yeni bağlantılar kurarlar.
E) Akıl yürütme eleştirel düşünme ve analiz etme be-
cerisi kazandırarak düşünme etkinliğini destekler.
8. Aristoteles Politika adlı eserinde insanı siyasal bir
hayvan olarak tanımlar. Ona göre insanın siyasallığı
doğasından kaynaklanır. Doğa yalnızca insana dili ve
anlamlı konuşma yetisini vermiştir. Bu yeti sayesindedir
ki insan iyi ile kötüyü, doğru ile yanlışı, haklı ile haksı-
zı sezebilmektedir. Bu ortak kanaat aileyi ya da şehri
6. Bazen bazı konularda çok güzel düşüncelerimiz olur meydana getiren temel unsurdur. Devleti, aile ya da
ama onları nasıl ifade edeceğimizi bir türlü bilemeyiz. bireyden üstün görür. Bunun da sebebi bütünün parça-
Bu tabi ki bizim iyi düşünemediğimiz anlamına gelmez dan daha öncelikli olmasıdır. Bu görüşünü bütüne dâhil
belki ama düşüncelerimizi biçimlendiren dildir ve onu olmayan el ya da ayak metaforuyla açıklar. Bedenin bir
ne kadar etkili bir şekilde kullanırsak düşünce dünyamız parçası olmaktan çıkan el nasıl ki işlevini yerine geti-
da o kadar zenginleşir. Ve böylece dilimiz düşüncemizi remez ve anlamını yitirirse birey de topluluktan ayrı
olgunlaştırdıkça düşüncemiz de dilimizi yetkinleştirme- olduğunda kendine yetemez. Aristoteles bu nedenle
ye başlar. Örneğin, “Gerçek nedir?” diye düşünmeye insanlarda onları ortaklığa sürükleyen doğal bir içgüdü
başladığımızda aldığımız tüm cevaplar kendi dil evreni- olduğunu savunur.
mizin içinde anlam bulan düşünsel bir etkinliğe dönüş-
müş olur. Bu nedenle gerçek üzerine dile getirdiğimiz Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
her yüce fikir ve görüş aslında düşüncenin gücü bir
A) Devlet toplumsal sözleşme sonucu ortaya çıkan ya-
yana dilin marifet ve hüneriyle ortaya çıkmış olur.
pay bir varlıktır.
Metne göre aşağıdaki yargılardan hangisi dil ile B) Devlet insanların beklentilerini karşılamakla yüküm-
düşünce arasında kurulan bağı ifade eder? lüdür.

A) Dil düşüncenin evrensel aracıdır. C) İnsanın toplumsallığı bir sürü hayvanı ile aynı biçim-
de gelişir.
B) Dil düşüncenin tercümanıdır.
D) İnsan toplumsallığa olan ihtiyacını bir aileye men-
C) Dil düşüncenin sınırını çizer.
sup olmakla karşılayabilir.
D) Dil düşüncenin aynasıdır.
E) Devlet insana özgü iletişim yeteneğine bağlı olarak
E) Dil düşüncenin gücüdür. ortaya çıkmıştır.

40 PB