Page 113 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT
P. 113

Kimyasal Türler ve Kimyasal Türler Arasındaki Etkileşimlerin
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                              Sınıflandırılması                                     KİMYA



        63.                                                        Çözüm:
                                                                                     X           Y
                                                                   XY = Kovalent =  ametal — ametal

                                                                                    X           Z
            Yukarıda  Lewis  yapısı  görülen  moleküldeki  atomların
                                                                   Z X = İyonik =  ametal — metal
                                                                    2
            periyodik  cetveldeki  grupları  aşağıdakilerden  hangi-
            sinde doğru verilmiştir?                               XY ve Z X’de X’ler ortaktır. XY kovalent ise her iki  atom da
                                                                         2
                         X               Y               Z         ametaldir.
            A)     1A         2A        5A
                                                                   Z X iyonik ise bir metal bir ametal vardır
                                                                    2
            B)     8A         2A        5A
                                                                   XY bileşiğindeki X ametal olduğuna göre Z metaldir.
            C)     4A         3A        7A
                                                                                                          Cevap: D
            D)     4A         1A        7A
            E)     4A         7A        7A
                                                               65.
                                                                    “BEYRUT PATLAMASI

                                                                        05.08.2020 tarihinde Lübnan’ın başkenti Beyrut‘ta
            Çözüm:
                                                                    yüzlerce  kişinin  ölümüne  neden  olan  şiddetli  patlama-
            Lewis  yapıları  yazılırken  element  sembollerinin  etrafına   nın amonyum nitrat maddesinden kaynaklandığı belirtil-
            değerlik  elektronları  noktalar  şeklinde  yerleştirilir.  Bu   di. Yaklaşık 2750 ton amonyum nitratın gerekli güvenlik
            noktalar yerleştirilirken önce sembolün 4 tarafına birer tane   önlemleri  alınmadan  Beyrut  Limanı’nda  yıllardır  depo-
            sonra  ikinciler  getirilerek  yerleştirilir.  İki  atom  arasındaki   lanmış  hâlde  bulunması  sebebiyle  gerçekleşen  olayda
            tek çizgi 2 elektron arasında oluşan bağı gösterir.     binlerce kişi yaralandı ve evinden oldu. Amonyum nitrat,
                                                                    amonyak ve nitrik asitten çok ucuz olarak üretilebilecek
                              X = 4A
                                                                    beyaz kristal bir tuzdur. Yüksek miktarda bulunan amon-
                              Y = 1A                                yum nitrat 170°C'de ısıtıldığında kahkaha gazı olarak da
                                                                    bilinen diazot monoksit üretmeye başlar. İlk güçlü tutuş-
                              Z = 7A                                ma amonyum nitratın su, azot ve oksijene ayrışmasına
                                                                    sebep olur.
            Element sembollerinin etrafındaki noktalar grup numarası      1921  yılında  Almanya’nın  Ludwigshafen  kentinde
            veya değerlik elektronu sayısıdır.                      400 ton amonyum sülfat benzer şekilde büyük patlamaya
                                                                    sebep  olmuştur.  Patlama  300  km  uzaktaki  Münih
                                                  Cevap: D
                                                                    kentinden duyulmuştur.”
                                                                   Okuduğunuz haber metninde,

                                                                      NH NO        N          H O
                                                                        4   3       2          2
                                                                     (NH ) SO      O          N O
                                                                        4 2  4      2          2
                                                                   yukarıda  verilen  kimyasal  türlerden  kaç  tanesinin  ismi
                                                                   geçmektedir?

        64.  XY ve Z X kimyasal türlerine ait güçlü etkileşimler aşağıda   A) 6   B) 5   C) 4   D) 3      E) 2
                  2
            verilmiştir.
             XY= Kovalent bağlı bileşik                            Çözüm:
                                                                    Metinde adı geçen kimyasallar  Formülleri
             Z X= İyonik bağlı bileşik
              2
                                                                    Amonyum sülfat            (NH ) SO 4
                                                                                                 4 2
            Buna göre X, Y ve Z elementlerine ait olarak yapılan sınıf-
                                                                    Amonyum nitrat            NH NO
            landırmalardan hangisi doğrudur?                                                     4  3
                                                                    Amonyak                   NH
                    Metal        Ametal                                                          3
                                                                    Nitrik asit               HNO
            A)       Y, Z           X                                                             3
                                                                    Diazot monoksit           N O
                                                                                                2
            B)        Y            X, Z
                                                                    Su                        H O
                                                                                                2
            C)        X            Y, Z                             Azot gazı
                                                                                              N
                                                                                                2
            D)        Z            X, Y                             Oksijen gazı              O
                                                                                                2
            E)       Z, X           Y
                                                                                                          Cevap: A
 110                                                       111
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118