Page 109 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH TEST
Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti 2

1. Ahşap işlemeciliği, Osmanlılar Devri’nde daha ziyade 3. Yıldırım Bayezid, Çelebi Mehmed ve II. Murad gibi pa-
geometrik yıldız motifleri 1. Ahşap işlemeciliği, dişahlar, sözlü kültür taşıyıcıları olan âşık ve ozanlara
Osmanlılar Devri’nde daha ziyade geometrik yıldız yakın ilgi göstermişler; onları bu kültürün korunması için
motifleri ile fildişi ve sedef kaplamalı olarak yapılmış- teşvik etmişlerdir. Sarayın, özellikle hanım sultanların
tır. Ahşap, taştan daha zengin bezeme tekniklerine himayesinde olan saz şairleri, usta-çırak ilişkisiyle yetiş-
sahiptir. Ahşap işçiliğinde en çok kullanılan malzeme miş; kahvehaneler, panayırlar ve köy odaları gibi yerler-
sedir, ceviz, kestane, elma, armut, abanoz, şimşir, gül, de okudukları şiirler ve anlattıkları hikâye ve destanlarla
kiraz ağaçlarıdır. Kesildikten sonra su havuzlarında sözlü kültür geleneğini yaşatmaya devam etmişlerdir.
bekletilen ağaçlar öz suyundan tamamen arındırılıp Askerler arasındaki saz şairleri ise savaşlarda okuduk-
kurtlanmaya karşı kireç kaymağıyla terbiye edilirdi. ları kahramanlık şiirleri ile orduyu manen güçlendirmiş-
Ağaç, neme karşı dayanıklı hâle getirilmesi için bezir lerdir. Osmanlı esnaf teşkilatı içinde yetişen saz şairleri
yağı vb. yağlarla doyurularak işlendikten sonra sandal ise sözlü edebî geleneği koruyarak âşıklar zümresinin
yağı gibi koruyucularla beslenip cilalanırdı. I. Ahmet’in ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özellikle koçaklamalarıy-
sedef kaplamalı firuze, yakut ve zümrüt taşlarıyla süslü la tanınan Köroğlu aynı zamanda en önemli saz şairidir.
tahtı başta olmak üzere Kur’an mahfazaları, rahleler ve Köroğlu’nun Bolu Beyi’ne karşı yapmış olduğu mücade-
minberler gibi nadide eserler ahşap işlemeciliğinin en le; yiğitlik ve kavganın, haksızlığa karşı duruşun simge-
güzel örnekleri olup dünya müzelerinin en kıymetli ko- si hâline gelerek şiirlere, türkülere konu olmuştur.
leksiyonları arasında yer alır.
Buna göre Osmanlı Devleti’ndeki sözlü kültür çalış-
Metindeki bilgilere göre Osmanlı Devleti’nde görü- maları ile ilgili olarak;
len ahşap işlemeciliğiyle ilgili;
I. Osmanlı sultanları aşıklara ve ozanlara önem ver-
I. ahşap işlemeciliğinin kullanım alanları, mişlerdir.
II. Saz şairlerinden olan Köroğlu, bu alanın en önemli
II. ahşap işlemeciliğinin kullanım teknikleri,
temsilcisidir.
III. taş işlemeciliği ile olan farklılıkları
III. Sözlü kültür tamamen saraydan bağımsız bir şekil-
durumlarından hangilerine ulaşılabilir? de ortaya çıkmış ve gelişmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III

2. Osmanlı padişahları içerisinde asıl kültür hareketlerini
başlatan, koruyup geliştiren, Türkçenin büyük devlet dili
olmasına zemin hazırlayan, âlimler ve sanatkârlar ile
haftada iki gün görüşüp konuşan Sultan II. Murad’dır.
Bütün bunların yanında millî dil bilincine sahip olan II.
Murad, Türkçenin yozlaşmasına karşı tedbirler almış-
tır. Arapça ve Farsça eserlerden Türkçeye tercümeler
yaptırmıştır. Yine mütercimlere eserlerinde sade ve
açık bir dil kullanmalarını tavsiye etmiştir. II. Murad
Dönemi’nde, âlim ve şairlerin çoğu, eserlerini Türkçe
4. XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin sanayi alanında
yazmışlardır.
Avrupa ile boy ölçüşememesinin en önemli nedeni
Buna göre II. Murat ile ilgili olarak; aşağıdakilerden hangisidir?
I. Türkçenin gelişimine önem vermiştir. A) Avrupa'nın dışardan ham madde bulması
II. Mütercimlerden, çevirilerinde bilimsel bir dil kullan- B) Osmanlı Devleti'nin sermaye sıkıntısının olması
malarını istemiştir.
C) Osmanlı Devleti'nin sömürgelerinin olmaması
III. Saltanatı sırasında alim ve şairlere önem vermiştir.
D) Osmanlı Devleti'nin bilimsel ve teknolojik gelişmeleri
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
izlememesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Osmanlı Devleti'nin ham madde kaynaklarına uzak
D) I ve II E) II ve III olması

107
107