Page 14 - Liseye Hoşgeldin - Biyoloji

CANLILAR DÜNYASI

Dünya üzerinde yaşayan canlı türü çeşitliliği çok fazladır. Canlı çeşitliliğinin çok olması bunların incelenmesinde birçok
sorunu da beraberinde getirir. Bu sorunları ortadan kaldırmak ve onları bir düzen içinde inceleyebilmek için canlılar
sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma, canlıları benzer ve farklı özelliklerine göre gruplara ayırarak inceleyen bilim dalıdır.
Taksonomi ise sınıflandırmadaki kuralları ortaya koyar.
Aristo canlıları yapay sınıflandırma yoluna gitmiştir. Yapay sınıflandırma, analog organlar göz önünde bulundurularak
yapılan sınıflandırmadır. Günümüzde geçerliliği yoktur. Carolus Linnaeus ise canlıların homolog organlarını, benzerlik
ve farklılıklarını dikkate alarak doğal sınıflandırma sistemini geliştirmiştir.
Canlıları kategorize etmek için sınıflandırma birimleri kullanılmaktadır. Sınıflandırmanın temel birimi türdür. Her bir
tür için biri cins ismi, diğeri o türü niteleyen isim olmak üzere Latince iki kelimeden oluşan ikili adlandırma (binomial
adlandırma) sistemini kullanmıştır. Türün adlandırılmasında kullanılan ilk sözcük cins ismidir, ikinci kelimeye ise ta-
nımlayıcı ad denir. Cins ismi tanımlayıcı adla birlikte tür adını oluşturur. Sınıflandırma birimleri tür, cins, aile, takım,
sınıf, şube ve âlemdir.
Canlılar genel özelliklerine göre bakteriler, arkeler, protista, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar âlemi olmak üzere altı
grupta sınıflandırılır. Bakteriler, prokaryot yapıda tek hücreli canlıdır. Yeryüzünde her türlü ortamda yaşayabilir. Bak-
terilerin faydalı ve zararlı türleri bulunur.
Arkeler prokaryotik hücre yapısına sahip canlıdır. Bu yönüyle bakterilere çok benzemesine rağmen hücresel yapısı,
yaşama ortamı, metabolik ve filogenetik özelikleri bakımından bakterilerden farklıdır. Aşırı soğuk, sıcak, asidik, bazik
ve tuzlu koşullarda yaşayabilir.
Protistler ökaryot hücre yapısına sahiptir. Tek veya çok hücreli olabilirler.
Bitkiler âlemi ökaryot ve çok hücreli canlılardır.

Mantarlar âlemi, tek veya çok hücreli ökaryot hücre yapısına sahip tüketici organizmalardan oluşur. ve ökaryot hücre
yapısına sahip tüketici organizmalardan oluşur. Kitin yapıda hücre çeperine sahip olup glikojen depo ederler. Parazit
veya çürükçül beslenir.

ORTAÖĞRETİM
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 14 BİYOLOJİ-9