Page 8 - Liseye Hoşgeldin - Biyoloji

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

Canlıları, cansız varlıklardan bir ya da birkaç özelliğine bakarak ayırt etmek zordur. Varlıkları canlı olarak nitelendire-
bilmek için; hücresel yapı, beslenme, solunum, boşaltım, hareket, uyarılara tepki, metabolizma, homeostazi, uyum,
organizasyon, üreme, büyüme, gelişme gibi özelliklere sahip olup olmadığına bakılır. Bu özelliklere sahip olan varlıklar
canlı, varlıkların canlı olma durumu ise canlılık olarak tanımlanır. Canlıları inceleyen bilim dalı biyolojidir.

İnsan vücudunun organizasyonu

Canlı yapısını oluşturan temel bileşikler inorganik ve organik olarak iki grupta incelenir. Su, asit, baz, tuz ve mineral-
ler inorganik yapılı; karbonhidrat, lipit, protein, enzim, hormon, vitamin, nükleik asit ve ATP ise organik yapılı bileşik-
lerdir. İnorganik bileşikler canlılar tarafından sentezlenemez ve dışarıdan besinlerle hazır alınır. Organik bileşikler ise
canlı vücudunda sentezlenebilir ve canlılardaki metabolik olaylarda farklı görevler üstlenir.
Su, tüm organizmaların vücudunda en çok bulunan ve biyolojik yapıların oluşturulması, yaşamsal faaliyetlerin ger-
çekleştirilebilmesi için gerekli olan inorganik maddelerin en önemlisidir. Bir çözeltinin ne kadar asidik ya da bazik
+
olduğu içeriğindeki serbest H iyon derişimi ile belirlenir ve pH değeri ile ifade edilir. Enzimler farklı pH derecelerinde
çalışırlar. pH değişiklikleri enzimlerin yapısını bozar. Asit ve bazın nötrleşme tepkimesi sonucu tuz ve su oluşur. Hüc-
re sitoplazmasında ve hücreler arası sıvılarda tuzların belirli bir yoğunlukta bulunması metabolik açıdan oldukça
önemlidir. Mineraller, canlılar tarafından sentezlenemez; vücuda asitler, bazlar, tuzlar ya da besinler yoluyla alınır.
Eksikliklerinde veya fazlalıklarında metabolik faaliyetler aksar.

ORTAÖĞRETİM
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 8 BİYOLOJİ-9