Page 24 - Osmanlıca 10 (Tüm Kitap)

22 BİRİNCİ ÜNİTE

1.4. Osmanlı Türkçesinin Tarihî Seyri

Hazırlanalım

Türklerin Kur’an harflerini kabul etmesi dil ve medeniyetlerini nasıl etkile-
miştir? Bu konudaki bilgilerinizi paylaşınız.

Okuyalım

OSMANLI TÜRKÇESİ VE TARİHÎ SEYRİ
Osmanlı Türkçesi, Türkiye Türkçesinin gelişme süre-
cinde Eski Anadolu Türkçesi diye adlandırılan ilk döne-
mi de içine alarak XIII. yüzyıldan XX. yüzyılın başlarına
kadar devam eden dönemidir.

XI. yüzyıl ve sonrası Orta Asya Türklüğü için devamlı
bir göç devridir. Bu yüzyılda Türk dili bazı gelişmeler ge-
çirmiş ve Türkçenin çeşitli kolları ortaya çıkmıştır. Oğuz
boylarının yayıldığı Anadolu’da Oğuz lehçesine dayalı
yeni bir dil teşekkül etmiş ancak bu dilin gelişip edebî
bir dil hüviyetini kazanması uzun bir sürede gerçekle-
şebilmiştir.
Anadolu Beylikleri Dönemi’nde daha çok değer
kazanan Türkçe resmî dil olarak kullanılmış ve bu dille
bazı eserler meydana getirilmiştir.
Osmanlılar, Anadolu ve Balkanlar’da Türk birliğini
sağlamışlar; Türkçeyi de resmî dil dolayısıyla bir yazı dili
hâline getirmişlerdir. XIII. yüzyıldan başlayıp günümüze
kadar gelen bu yazı diline Batı Türkçesi adı verilir.

Batı Türkçesinin günümüzdeki şekillerinden biri de
bugünkü Türkiye Türkçesidir.

Türkiye Türkçesi XIX. yüzyılın ortalarına kadar lisan-ı
Türki, Türki ve Türkçe olarak anılmış ve Arapça, Farsça
ve Türkçe unsurlarla şekillenmiştir.

Osmanlı Türkçesinin geçirdiği aşamalar:
a) Başlangıç (Eski Anadolu) Türkçesi Dönemi

Anadolu Selçukluları, Beylikler Devri ve Osman-
lı Devleti’nin kuruluş dönemine rastlayan yüzyıllarda
(XIII-XV. yüzyıllar) Türkçe, gramer şekilleri ve kelime ha-
zinesi bakımından oldukça sade bir yapı gösterir.