Page 28 - Osmanlıca 10 (Tüm Kitap)

26 BİRİNCİ ÜNİTE

4. Bazı diller vardır ki yalnız bir vatanda değil, birçok vatanda devlet kurmuş,
hâkimiyet kurmuş büyük milletlerin dilidir. Bu diller, pek tabii olarak mede-
niyet ve hâkimiyet götürdükleri ülkelerin dillerinden aldıkları kelimelerle de
zenginleşmiş büyük dillerdir. Bu milletler kendi kültür sanat ve iktidarlarını
başka ülkelere yayar, dünyanın dört bucağında kendi hükümlerinin geç-
tiğini görüp kendi dillerinin konuşulduğunu duymanın, kendi bayraklarının
dalgalandığını görmenin hazzını, gururunu tadarlar. Öte yandan, aynı ül-
kelerden derledikleri lüzumlu kelimeleri kendi dillerinin gramerine, estetiği-
ne ve fonetiğine göre millîleştirerek kendi kelimeleri yaparlar. Biz bunlara
öteden beri fethedilmiş ülkeler gibi fethedilmiş kelimeler diyoruz.

Bu paragraftan aşağıdaki düşüncelerden hangisi çıkarılamaz?
A) Türk dili tarihî seyri içerisinde farklı dillerden bünyesine aldığı kelimelerle
zenginleşmiştir.
B) Türkçe sadece Anadolu’da değil dünyanın farklı bölgelerinde de kul-
lanılmıştır.
C) Farklı dillerden kelimelerin Türkçeye geçişi rastgele olmamıştır.
D) Türk dili, fethedilmiş kelimelere sahip bir dildir.
E) Osmanlı Türkçesi sadece Anadolu’da yaygın olan bir konuşma dilidir.

B. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
( ) Osmanlı Türkçesi yabancı bir dil değil, Kur’an harflerini temel alan bir yazı dilidir.

( ) “Osmanlı Türkçesi” ifadesi Türkçenin bütünü için kullanılmaktadır.
( ) Günümüzde Osmanlı Türkçesiyle yazılmış metinlerle hiç karşılaşılmamaktadır.
( ) Osmanlı Türkçesini öğrenmekle yüzlerce yıllık kültür birikimine ve mil-
yonlarca tarihî belgeye ulaşma fırsatı yakalanmış olur.
( ) Osmanlı Türkçesi, Kuzeydoğu Türkçesinin günümüzdeki biçimidir.

C. Aşağıdaki cümlelerde verilen boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz.

1. Türkler, .................... harfleriyle İslamiyeti kabul ettiği yıllarda tanışmışlardır.
2. .................... ve .................... Türkçenin en fazla etkilendiği dillerden ikisidir.
3. .................... Türkçesini bilmek, kültürümüzün temelini teşkil eden eserleri-
mizi tanımak açısından önemlidir.
4. Osmanlı Türkçesi .................... taşıyıcısıdır.
5. .................... sanatının kullanıldığı yazma kitaplar, levhalar, hilyeler, kita-
beler gibi pek çok eser Osmanlı Türkçesi alfabesiyle yazılmıştır.

D. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Türkçe ve Osmanlı Türkçesi arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.

2. “Ne harabi ne harabatiyim / Kökü mazide olan atiyim.” (Yahya Kemal)
beytini, Osmanlı Türkçesiyle ilişkilendirerek açıklayınız.

3. Günümüzde Osmanlı Türkçesi eserleri nerelerde karşımıza çıkmaktadır?