Page 116 - Sanat Tarihi -12

3. İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS
ÜNİTE

Mezopotamya Mısır Anadolu Yunan Roma Bizans
Kentler kalın Kentler surlarla Kentler kalın Kentlerin etrafı Kentlerin etrafı Bizans Devleti ,
surlarla çevrilidir. çevrilidir. Mimari surlarla çevrilidir. surlarla çevrilmiştir. surlarla çevrilmiştir. mimaride Roma
Saraylar, tapınaklar alanda görkemli Şehrin merkezdeki Şehirlerde ızgara Şehirlerin merkezini geleneğini devam
kentin merkezinde saraylar, tapınaklar kalelerin içinde planı uygulanmıştır. forum olarak ettirerek şehirciliğe
bulunur, su inşa edilmiştir. İlk tapınaklar, tören Saraylar ve evler adlandırılan ve önem vermiştir.
baskınlarına karşı mezarlar basit odaları ve depolar avlu ve onun çevresinde tapınak, Şehirlerde agoralar,
yüksek setler odalar şeklinde olup yer almaktadır. etrafında yer alan bazilika, hamam, forumlar, surlar,
üzerine inşa edilirdi. bu odalar önce Mezar odaları ve odalardan oluşur. çeşme, zafer takı ve köprüler, tiyatrolar
Ziggurat denilen mastabaya sonra, kaya mezarları Kentlerin merkezini, arşiv binaları gibi hipodromlar, inşa
tapınaklar piramite kral mezarları olarak mimaride önemli
edilmiştir. Kentler
çevresine değişik
idari, dinî ve sosyal
Mimari benzerdi. Evleri de inşa edilen bir yere sahiptir. işlevli yapıların inşa işlevli kamu yine surlarla
edildiği agora adı
Evler dikdörtgen
piramitlere temel
çevrilmiş saray
binalarının yer
saraylar da olduğu
gibi avlunun etrafını olmuştur. planlıdır. Taş temelli, verilen meydanlar aldığı geniş kompleksinde
çevreleyen Evlerde odaların kerpiç duvarlı oluşturmuştur. meydanlar manastır, kilise,
odalardan oluşurdu. dizilişinde en küçük yapılarda ahşap oluştururdu. hastane, kütüphane
ve en kapalı olana yoğun olarak gibi yapılar yer
doğru gidiş söz kullanılmıştır. almıştır.
konusudur.
Mezopotamya’da Mısır heykel Hititler sfenks Yunan heykelleri Roma resim, heykel Resimde kilise ve
heykeller kutsal sanatında, heykellerini hareketlendirilmiş ve kabartma manastırlarda
amaçlı olarak Mezopotamya’daki- yapmışlardır. şekli ve çıplak sanatına Yunan mozaik ve fresko
Tanrıları tasvir eden
yapılmış ve nin aksine insanın büyük boyutlu olmaları yönüyle sanatı esin kaynağı süslemelerine
tapınaklara hediye zyolojik özellikleri duvar kabartma- Mısır ve olmuştur. Heykel ve çokça rastlanmak-
edilmiştir. belirgindir. larının yanında Mezopotamya’daki kabartmalar, tadır. Bizans heykel
İnsanüstü varlıklar Heykeller daha çok krallara, savaş ile heykellerden savaşlarda sanatı, özellikle l
kutsal ziyafet
kazanılan zaferler ve dişi işlemeciliğiyle
farklılık gösterir.
elbiseli şekilde
sık sık temsil
Heykel ve Kabartma edilmiştir. Resim ve yapılmıştır. günlük yaşamdan Saray ve evlerin dinî törenleri konu gelişmiştir. Heykel
sahnelerine ve
kabartmalarda
sanatçıları Yunan
edinmiştir.
duvarları resim ve
Resimlerde ebedî
tasvirlere yer
Duvar resimleri ve
olma kaygısı vardır. verilmiştir. Lidyalılara mozaiklerle
genellikle kral ve
sanatının etkisinde
Mısırda kayaların
kalmışlardır. Başlıca
ait dönemin giysi ve kaplanmıştır.
tanrı tasvirleri, dinî
mozaiklerde doğa
saç modelleri, araç
törenler, savaşlar,
yüzeylerini ve
konular, Yunan
Vazolar üzerindeki manzaraları,
gereç kullanımı ve
zaferler, av sahneleri mezar duvarlarını
resimlerde, gürlü
cenaze törenleri
ve günlük
Hristiyanlık
ve kutsal varlıkların süsleyen resimlerde hakkında bilgi veren ya da geometrik portreler, mitoloji mitolojisinden,
betimlemeleri yer kara ve su avcılığı, duvar resimleri motiere yer yaşamdan sahneler tarihinden
alır. Heykel ve dinî törenler ve bulunmuştur. verilmiştir. işlenmiştir. alınmıştır.
resimde hükmeden ziyafet sahneleri
insan tipi hakimdir. canlandırılmıştır.
Mezopotamya Mısırda kilden Seramik sanatında Yunan el sanatları Seramik üretimi ve Bizans sanatında,
seramik sanatına ait vazolar, küpler, günlük yaşamda çoğunlukla evde değerli maden Seramik, dokuma,
eserlerde tabaklar yapılmış ve kullanılan eşyalar, kullanılan eşyaların işlemeciliği çok maden, l dişi
geometrik canlı renklere vazo, maşraba, yapımı çerçevesinde ilerlemiştir. Toprak işçiliği ve cam
süslemenin boyanmıştır. Bunlar kadeh ve riton gelişmiştir. Seramik kaplar, kabartma sanatı gelişmiştir.
yanında, hayvan ve evlerin önemli süs biçimli kaplar sanatı çok gelişmiş gürlerle Eserlerde Hristiyan-
bitki tasvirlerine yer eşyalarını oluştur- yapılmıştır. Kaplar olup özellikle bezenmiştir. Değerli lığa özgü konular,
verilmiştir. Ayrıca muştur. Ayrıca sert üzerinde çeşitli vazolar Yunan taş oymacılığı Antik Çağ
Küçük El Sanatları gelişmiş, süsleme- lerden gerdanlık ve resimleri ve zengin bir yere sahiptir . taşlar ve maden- kompozisyonları
mitolojisinin
seramiğinde önemli yaygınlaşmış sert
oymacılık sanatı da taşlar ve maden-
hayvanlar, bitki
geometrik motier Ayrıca metal işçiliği, lerden gerdanlık ve tasvir edilmiştir.
lerin yerini savaş ve küpeler de
tasarlanmıştır.
büyük şölen
kullanılmıştır.
ahşap işçiliği,
küpeler yapılmıştır.
sahneleri almıştır.
Friglerde
çömlekçilik ve
Kral mezarlarında
bulunan mücevher dokumacılık, ahşap dericilik diğer el
işçiliği ve mobil-
sanatları arasında
vb. eserler, yacılık; Lidyalılarda sayılabilir.
kuyumculuktaki çok ise altın işlemeciliği
ileri seviyeyi gelişmiştir.
göstermektedir.
Tablo 3.3. Uygarlıklara Ait Sanat Eserlerinin Farklı Ve Ortak Özellikleri
116