Page 267 - Sanat Tarihi -12
P. 267
EKLER
Sözlük
forum : Antik Roma kentlerinde, kent merkezinde yer alan, içindeki ve çevresindeki yapılarla Yunan kentlerindeki agora ile
aynı işlevi taşıyan alan.
fresko : Yaş sıva üzerine suda çözülmüş boya pigmentleri kullanarak yapılan duvar resmi.
friz : Genellikle Eski Yunan ve Roma yapılarında , duvarların üst bölümünde, duvarın eni boyunca devam eden ve
çoğunlukla süsleme veya kabartmaların olduğu bölüm veya kuşak.
galeri : Kiliselerde yarı neflerin (sahın) üst katında yer alıp ana nefe bakan mekân.
grifon : Baş ve kanatları kartal, gövdesi aslan biçiminde mitolojik yaratık.
gül bezek : Tezyini yapraklardan ibaret, gülü hatırlatan yuvarlak kabartma.
gül pencere : Genellikle Gotik katedrallerin cephelerinde yer alan daire biçimindeki vitraylı pencere.
harim : Osmanlı camilerinin çevresinde yer alan ve cami alanını kentsel alandan ayıran duvarla çevrili dış avlu.
hazire : Camilerin kıble tarafında bulunan küçük mezarlık.
hiyeroglif : İnsan ve eşyaların basitleştirilip sembolize edilerek biçimlendirilmiş resimli Mısır yazısı.
hünkâr mahfili : Camilerde hükümdara ayrılan bölüm.
izlenimcilik (empresyonizm) : 19. yüzyıl sonunda Fransa’da ortaya çıkan, ışık etkilerine dayanarak doğayı anlık görüntüsü ile resimlemeye
dayanan sanat akımı.
kaburgalı tonoz : Genellikle beşik tonozlarda ve diğerlerinde destek kaburga sisteminin görülebildiği tonoz biçimi.
kalem işi : Yapıların genellikle iç yüzeylerinin bezenmesinde kullanılan bir süsleme türü.
kasnak : Bir mimari yapıda kubbenin oturduğu ve yapının üslubuna, türüne göre çokgen ya da yuvarlak olan kaide.
kemer : Dairesel, örgülü ara taşıyıcı ve bezeme ögesi.
kontur : Çevre çizgisi, figürleri ya da motifleri çevreleyen çizgi.
korint düzeni : Antik mimarlıkta kullanılan bir düzen olup stilize akant yaprakları ile bezeli sütun başlıkları yoluyla diğer
düzenlerden ayrılır. Dor ve iyon düzeninden daha geç bir dönemde ortaya çıkmıştır.
korniş : Mimaride saçakların altını akan sulardan korumak amacıyla yapılan çıkıntılı bölüm
köşebent : Dikdörtgen ve kare formlu biçimlerde köşelere yapılan süslemelere verilen ad.
kripta : Kiliselerde koronun altında bulunan yeraltı mezarı.
kûfi yazı : Arap harflerinin düz ve köşeli olarak kullanılmasıyla oluşan bir yazı türü.
külliye : İşlevleri birbirini tamamlar nitelikte ve üslup özellikleri aynı olan birden fazla yapıdan oluşan yapılar topluluğu.
kümbet : Gömme bölümü, gövde (ziyaret) bölümü ve kubbesinin üstünde külahı bulunan mezar anıtları için kullanılan ad.
lahit : Tahta, taş (mermer) ya da pişmiş topraktan yapılan, içine ölünün yerleştirildiği özel sanduka.
manastır : Hristiyan din adamlarının kent hayatından uzakta ibadetleri için sessiz bir yere yapılan bina.
mastaba : Mezar odalarının üzerine dinî törenlerin yapıldığı ve üstü yatay olarak kesilmiş piramit şeklinde planlı yapıların
eklenmesiyle oluşan mezar yapıları.
medrese : Yüksek düzeyde dinî ve pozitif bilimlerin okutulduğu öğretim kurumu.
megaron : Prehistorik Çağlardan itibaren Ege çevresinde uygulanmış, kısa tarafında giriş bölümü olan ön dehliz ve dikdörtgen
bir odadan oluşan ev tipi.
metop : Yunan mimarisinde, Dor nizamında, kare biçimde rölyef
mozaik çini : Değişik renklerde sırlanmış levha ve parçaların alçı zemin içinde dondurulmasıyla elde edilen bir süsleme tekniği.
267