Page 22 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

ATATÜRK’ÜN KADINA VERDİĞİ ÖNEM

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Medeni Kanun 1. Medeni Kanun’un kabulüyle Türk kadınlarına ne gibi haklar verilmiştir? Söyleyiniz.
2. “Kadınlar içtimai hayatta erkeklerle birlikte yürüyerek birbirinin yardımcısı ve destek-
çisi olacaklardır.” M. Kemal ATATÜRK bu sözüyle ne anlatmak istemiştir?

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE KADINA VERİLEN HAKLAR

Türkiye’de kadınlar Kurtuluş Savaşı sırasında gerek cep-
hede gerekse cephe gerisinde tüm gücü ile hizmet vermiştir. BİLİYOR MUYDUNUZ?
Cephede erkeklerle omuz omuza düşmana karşı savaşırken
cephe gerisinde de çeşitli faaliyetleri ile savaşa destek ver- Türkiye’de ilk kadın avukatın Süreyya Ağa-
oğlu olduğunu ve Yassıada’da hukuk profesörü
miştir. Bu faaliyetlere katılan kahraman kadınlar aynı za-
olan babası Ahmet Ağaoğlu’nu savunduğunu
manda eğitim ve sağlık gibi bazı meslek dallarında da ken-
biliyor muydunuz?
dilerini kanıtlamışlardır.
www.hurriyet.com.tr
Kadın hakları ve kadınların erkeklerle eşitliği konusun-
da geçen asırdan itibaren Batı ülkelerinde ve toplumlarında yoğun mücadelelerin verildiği, özellikle Amerika
Birleşik Devletleri ve İngiltere’nin bu mücadelelerin en şiddetlilerini yaşadığı bilinmektedir. Osmanlı İmpara-
torluğu ve Cumhuriyet dönemlerinde kadınların kendi hakları konusunda, Batı ülkelerindekine benzer şekilde
mücadele ettiklerini söylemek mümkün değildir. Bizim ülkemizde birçok Batı ülkesinden daha önce Atatürk
tarafından kadınlara çeşitli haklar verilmiştir. Kadınların toplum içinde erkekler ile eşit haklara sahip olarak
yerlerini almaları bir uygarlık aşamasıdır ve Atatürk devrimlerinin en önemli gelişmelerinden biridir.
Atatürk, ülkemizdeki kadınların Cumhuriyet’in kurulmasındaki fedakârlık ve hizmetlerini takdir etmiştir.
Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren kadının sosyal, ekonomik ve siyasal konumunu iyileştirici uygulamalar
başlamıştır. Meşrutiyet Dönemi’nin bütün düşünce akımlarını ilgiyle izleyen, ülkesinin sorunlarını yakından
inceleyerek bunlar üzerinde düşünen Atatürk, kadının konumunun yükseltilmesi gerektiği sonucuna ulaşmıştır.
Atatürk 1916’da Doğu Cephesi kumandanıyken çevresindeki kişilerle sohbet sırasında kadınlarla ilgili sorun-
ları tartışmış, kadınların iyi yetiştirilmesinin topluma sağlayacağı yararları, çalışma yaşamında kadına da yer
verilmesi gibi hususları vurgulamıştır.

CUMHURİYET'İN İLANI İLE TÜRKİYE’DE KADINLARA VERİLEN BAZI HAKLAR
1924: Tevhid-i Tedrisat (Öğrenim Birliği) Kanunu çıkarıldı. Böylece eğitim laikleştirilerek tüm eğitim kurumları Millî
Eğitim Bakanlığına bağlandı. Kız ve erkekler eşit haklarla eğitim görmeye başladı.
Sosyal Haklar 1926: Türk Medeni Kanunu kabul edildi. Kanun ile kadın erkek eşitliği sağlandı. 17 Şubat 1926’da TBMM’de kabul

edilen kanun 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe girdi.
1930: Kadın ve çocukların korunmasına ilişkin ilk düzenleme Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapıldı. Doğum izni
düzenlendi.
1933: Kız çocuklarına mesleki eğitim vermek amacıyla Kız Teknik Öğretim Müdürlüğü kuruldu.
1989: İçişleri Bakanlığı kaymakamlık sınavlarına kadınların da alınacağını açıkladı.
1930: Belediye Yasası çıkarıldı. Yasa ile kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanındı.
Siyasal Haklar 1933: Köy Kanunu’nda değişiklik yapılarak kadınlara köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları verildi.

1934: Anayasa değişikliği ile kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanındı. Türkiye kadına seçme seçilme hakkını
tanıyan ülkeler arasına girdi.
1926: Medeni Kanun ile mirasta kız ve erkek çocukların eşit pay almaları sağlandı.
Ekonomik Haklar 1936: İş Kanunu yürürlüğe girdi. Kadınların çalışma hayatı iyileştirildi. Kadınlara istedikleri işte çalışabilme ha kkı
tanındı.
1937: Kadınların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması 1935 tarihli 45 sayılı ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü)
sözleşmesi ile yasaklandı.

Atatürk’ün sözleri (www.atam.gov.tr) alınmıştır.
32 ATATÜRK’ÜN KADINA VERDİĞİ ÖNEM