Page 26 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

EĞİTİMİN AMACI VE İŞLEVLERİ

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Eğitimin amacı Yunus Emre’nin “İlim ilim bilmektir. İlim kendin bilmektir. Sen kendini bilmezsen ya nice
• Eğitimin işlevi okumaktır.” sözünden ne anlıyorsunuz? Yorumlayınız.

EĞİTİMİN AMACI VE İŞLEVLERİ

Eğitimin amacı; eleştirel düşünebilen, araştırmalar ya-
BİLİYOR MUYDUNUZ?
pabilen, bilgiye ulaşabilen ve teknoloji konusunda belirli
bir aşinalık düzeyine sahip bireyler yetiştirmektir. Pedagog Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi’ne gider-
Booker (Bukır) “Gençleri eğitmenin amacı, onları yaşam- ken yanında üç katır yükü kitap götürdüğünü
ları boyunca kendi kendilerini eğitmeye hazırlamaktır.” biliyor muydunuz?
demiştir. Eğitim ve öğretimle çocuk, gerektiğinde bilgiyi www.kocaeliaydinlarocagi.org.tr
nereden ve nasıl öğrenebileceğini bilmeli, temel becerileri
kazanmalıdır.

Eğitimin temel işlevlerini gösteren tablo aşağıda verilmiştir.

EKONOMİK İŞLEVLER
SİYASAL İŞLEVLER
TOPLUMSAL İŞLEVLER
TOPLUMSAL İŞLEVLER EKONOMİK İŞLEVLER SİYASAL İŞLEVLER
* Bilinçli üretici ve tüketici
* Bireyi toplumsallaştırma,
* Anayasa ile belirlenen siyasal,
* Bireyi toplumsallaştırma, * Bilinçli üretici ve tüketici * Anayasa ile belirlenen siyasal,
ekonomik ve toplumsal yapı-
bireyler yetiştirme
sosyal değişimlere uydurma.
sosyal değişimlere uydurma. bireyler yetiştirme ekonomik ve toplumsal yapı-
* Nitelikli insan gücü
ya uyan ve bu yapıyı geliştir-
* Kültürel mirası aktarma
* Kültürel mirası aktarma * Nitelikli insan gücü ya uyan ve bu yapıyı geliştir-
meyi amaçlayan iyi yurttaş, iyi
yetiştirme
* Kültürün devamını ve gelişi-
* Kültürün devamını ve gelişi- yetiştirme meyi amaçlayan iyi yurttaş, iyi
* Ürettiği bilgi ve teknolojiyi
insan yetiştirme
mini sağlama
mini sağlama * Ürettiği bilgi ve teknolojiyi insan yetiştirme
* Girişimci, öncü ve lider birey-
tüm insanlığın kullanımına
* Toplumsal düzenin sağlan-
* Toplumsal düzenin sağlan- tüm insanlığın kullanımına * Girişimci, öncü ve lider birey-
sunma
ler yetiştirme
sunma
ler yetiştirme
masına yardımcı olma
* Siyasal tercihlerinde bilinçli

masına yardımcı olma * Siyasal tercihlerinde bilinçli
yurttaşlar yetiştirme
yurttaşlar yetiştirme
* Demokratik bireyler yetiştirme
* Demokratik bireyler yetiştirme
BİREYSEL İŞLEVLER
GİZLİ İŞLEVLER
BİREYSEL İŞLEVLER GİZLİ İŞLEVLER
* Eş seçme
* Bireyin kendisini gerçekleştirmesine
* Bireyin kendisini gerçekleştirmesine * Eş seçme
* Tanıdık sağlama, geniş bir çevre oluşumuna
yardımcı olma
yardımcı olma * Tanıdık sağlama, geniş bir çevre oluşumuna
* Meslek kazandırma
katkıda bulunma
* Meslek kazandırma katkıda bulunma
* Bireylerin ilgi ve ihtiyaçlarına cevap verme,
* Bireylerin ilgi ve ihtiyaçlarına cevap verme,
yeteneklerinin geliştirilmesine yardımcı olma
yeteneklerinin geliştirilmesine yardımcı olma
* Bireyi bütün yönleriyle geliştirme
* Bireyi bütün yönleriyle geliştirme
Eğitim, toplumsal bir kurum ve toplumda gerçekleşen bir süreç olduğuna göre eğitimin toplumsal temelle-
rini inceleyen bilim dalı, sosyolojinin bir alt dalı olan eğitim sosyolojisidir.
Eğitim sosyolojisi; eğitim, toplum ve toplumun diğer kurumları arasındaki işlevsel ilişkileri inceleyen bilim
dalıdır. Eğitim sosyolojisinin amacı, bir toplumsal kurum olan eğitim ve toplumun diğer kurumları arasındaki
ilişkiyi göz önünde bulundurarak toplum yapısına ve beklentisine uygun bir eğitim sisteminin oluşmasına kat-
kıda bulunmaktır. Bu bağlamda eğitim sosyolojisinin çalışma alanını dört grupta toplamak mümkündür.
1. Eğitilen kişinin toplumsallaşması için toplumun eğitimden beklediklerini araştırmak.
1. Eğitilen kişinin toplumsallaşması için toplumun eğitimden beklediklerini araştırmak.
2. Toplumun değişme gereksinimini karşılamada eğitime düşen görevleri ortaya koymak.
2. Toplumun değişme gereksinimini karşılamada eğitime düşen görevleri ortaya koymak.
3. Toplumun benimsediği yaşam biçimine uygun olarak eğitimin biçimlenmesine ve işlemesine
3. Toplumun benimsediği yaşam biçimine uygun olarak eğitimin biçimlenmesine ve işlemesine
ilişkin ilkeleri belirlemek.
ilişkin ilkeleri belirlemek.
4. Eğitim amaçlarını gerçekleştirmek için eğitim sistemi ile toplumun nasıl ilişki kuracağını
4. Eğitim amaçlarını gerçekleştirmek için eğitim sistemi ile toplumun nasıl ilişki kuracağını
saptamak.
saptamak.
36 EĞİTİMİN AMACI VE İŞLEVLERİ