Page 4 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

FARKLI TOPLUMSAL KURUMLAR

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Eğitim kurumu 1. Kurumların toplumsal yaşama etkileri neler olabilir?
• Ekonomi kurumu 2. Kurumlar arasında etkileşim var mıdır? Örneklendiriniz.
• Siyaset kurumu
• Hukuk kurumu
• Din kurumu
• Aile kurumu

TOPLUMSAL KURUM ÇEŞİTLERİ
Toplumsal kurumlar (aile, eğitim, siyaset, din, ekonomi,
hukuk ve serbest zamanları değerlendirme), kendi içinde ve BİLİYOR MUYDUNUZ?
diğer kurumlarla ilişkileri sonucunda toplumsal sistemleri
Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun Türki-
oluşturur. Toplumsal kurumlar, insanlar arası ilişkiler sonu- ye’de kamu yayıncılığı yapmakla görevli tek ku-
cu ortaya çıkan bir olgudur ve bütün toplumların kendileri- ruluş olduğunu, 1 Mayıs 1964 günü çıkan yasa
ne özgü yapılarına göre biçimlenir. Her toplumsal kurumun
ile kurulduğunu, 1990’ların başında ilk özel te-
toplumsal yapıya bağlı olarak kendine özgü kurallar dizgesi, levizyon ve özel radyo kanalı yayına başlayana
davranış örüntüleri, belirlenmiş rol ve statüleri vardır. kadar Türkiye’de radyo ve televizyon yayıncılığı
yapan tek kurum olarak hizmet verdiğini biliyor
Eğitim kurumu: Bireylerin toplum yaşamında yer alma-
muydunuz?
ları için gerekli bilgi, beceri ve anlayışları elde etmelerine,
www.trt.net.tr
kişiliklerini geliştirmelerine yardım eden süreçlerin tümünü
öğrendiği kurumdur. Eğitim kurumu; kişilerin içinde doğ-
dukları toplumun değerlerini, bilgilerini, becerilerini, davranış kalıplarını öğrenmelerini ve öğrendiklerini ken-
dilerinden sonraki kuşaklara aktarmalarını sağlar.

Ekonomi kurumu: Toplumdaki mal ve hizmetlerin üretimi, bölüşümü ve tüketimini düzenleyen kurumdur.
Ekonomi, insan gereksinimlerini karşılamak amacıyla sınırlı kaynakların üretim, tüketim ve bölüşümünü dü-
zenler.
Siyaset kurumu: Toplumun yönetimi ve kamu düzeni ile ilgili kurumdur. Devlet işlerini düzenleme, yürüt-
me anlamına gelir. Siyaset, devleti idare etme sanatıdır. Devletin hükûmet, siyasi partiler, seçim, parlamento,
yönetim gibi alt kurumları vardır.

Hukuk kurumu: Belli bir toplumda bireylerin birbirleriyle, toplumla ve devletle ilişkilerini düzenleyen ve
devletin yaptırım gücüyle uyulması zorunlu kılınan davranış kurallarının oluşturduğu yazılı kuralların tümüdür.
Hukuk kurumu bu yazılı kuralların uygulanabilmesi için gerekli altyapıyı hazırlar. Yasaların uygulanmasını sağ-
layan hâkimler, toplumsal çıkarları gözeten savcılar ve savunma hakkını temsil eden avukatlar hukuk düzeninin
temel unsurlarıdır.

Din kurumu: İnsanların inançları gereği birlikte yaptıkları dinsel ayin ve ibadet şekillerini içine alan top-
lumsal kurumdur. Din toplumda dayanışmayı güçlendirir. Toplumsal kontrolü sağlar. Kişiyi ahlaklı davranmaya
yönlendirir. Bireye güven duygusu sağlar. Bireyin ölüm konusundaki korku ve kaygılarını gidermesinde etkili
olur.
Serbest zamanları değerlendirme kurumu: Bireylerin ve grupların kendilerini geliştirmesi amacıyla onları
ilgi alanlarına göre spor, eğlence, sanat, dinlenme gibi faaliyetlere yönlendiren kurumdur.
Aile kurumu: Evlilik, kan bağı ya da evlat edinme yoluyla oluşan, aralarında duygusal bağ bulunan aile
neslinin devamını sağlayan, cinsel ilişkilerin düzenlendiği, sosyalleşmenin öğretildiği, kültürel mirasın nesilden
nesile aktarıldığı; biyolojik, psikolojik, ekonomik, toplumsal, hukuksal görevleri olan bir kurumdur.

14 FARKLI TOPLUMSAL KURUMLAR