Page 6 - Tarih 11 | 1.Ünite
P. 6
1. ÜNİTE
1.2. UZUN SAVAŞLARDAN DİPLOMASİYE
TARTIŞALIM XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin dünya gücü olmasında etkili
olan politikalar neler olabilir?
962 yılında kurulan Kutsal Roma Germen İmparatorluğu tahtına
1516’da Şarlken geçmiş ve Avrupa’da Habsburg Hanedanı hü-
küm sürmeye başlamıştır. Avusturya ise bu hanedana bağlı olarak
Türklere karşı mücadele eden bir arşidüklük olarak ortaya çıkmış,
1804-1867 arasında Avusturya İmparatorluğu, 1867-1918 arasında
da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu olarak adlandırılmıştır.
Osmanlı Devleti’nin yayılması, Avrupa’daki siyasi ortamı etkilemiş
ve Osmanlılar, bölgede bir denge unsuru olarak ön plana çıkmıştır.
Mohaç Zaferi’yle Kanuni Sultan Süleyman zamanında Macar Kral-
lığı’na son verilmesiyle de Habsburg İmparatorluğu ile Osmanlı
Devleti karşı karşıya gelmiştir.
Habsburg İmparatorluğu’nun İngiltere ve Fransa gibi millî monar-
şilerle giriştiği mücadeleler, yeni bir mezhep olarak Protestanlığın
yayılması, Osmanlıların siyasi ve ekonomik ilişkilerinde belirleyici
olmuştur. Orta Avrupa’da Habsburglar ve doğuda Safeviler, Os-
manlıların doğu-batı yönündeki genişlemesine büyük ölçüde set
çekmiş ve kuzeyde de yeni bir güç olarak Rusya ortaya çıkmıştır.
Dolayısıyla Kanuni Devri’nde doğuda ve batıda sürdürülen fetih
Görsel 1.2 siyaseti, sonraki padişahlar döneminde yavaşlamaya başlamıştır.
II. Selim
(Minyatür) II. Selim (Görsel 1.2) Dönemi’nde, yapılan barış antlaşmasından
sonra 1592 yılına kadar Habsburglar ile Osmanlı Devleti arasında
sınır anlaşmazlıklarının haricinde önemli bir olay yaşanmamıştır.
1578’de başlayıp 1590’a kadar sürecek olan yıpratıcı Safevi savaş-
ları, Osmanlıların Batı’daki sorunlarla ilgilenmesini engellemiştir.
Osmanlı padişahları, II. Selim’e kadar sefere çıkmayı ve gazayı
başlıca vazifeleri olarak kabul etmişlerdir. Ordunun başında
BİLİYOR MUSUNUZ?
sefere çıkmayan ilk padişah II. Selim’dir.
Osmanlılar, XVI. yüzyılın sonunda Fransa’nın, İspanyol hâkimiyeti-
ne girmesini engellemek için Henri de Navarre’yi (Anri di Naver)
(Görsel 1.3) Fransa tahtına geçmesi için desteklemiştir. Aynı dö-
nemde İngiltere, İspanya’ya karşı girişeceği mücadelede Osmanlı
Devleti’nin kendisine bir donanma göndermesini sağlamak için ça-
lışmıştır. Böylece Osmanlılar, tekrar Avrupa siyasetinin merkezinde
yer almıştır. Özellikle Avrupa’nın batısında İngiltere ve Fransa’nın
İspanya’yı oyalaması, Venedik’in tarafsızlığını koruması, bölgede
Osmanlılar için çok elverişli bir ortam oluşturmuştur.
Avusturya ile Uzun Savaşlar Dönemi
1591’den beri Osmanlı Devleti’ne ödemesi gereken vergiyi öde-
memesi ve sınır boylarında yaşanan saldırılar nedeniyle Avustur-
Görsel 1.3 ya’ya karşı sefere karar verilmiştir. Bölgede görevli olan Bosna
Henri de Navarre (Rölyef) beylerbeyinin, Hırvatistan topraklarına akınlar yaparken ölmesi,
savaşı başlatan gelişme olmuştur. Böylece 1593’te başlayan ve
14