Page 6 - Tarih 11 - Ünite 4
P. 6
4. ÜNİTE
Etats Generaux; soylular, din adamları ve halk temsilcilerinden
oluşan bir meclis olup herhangi bir yasama ve yürütme yetkisi
yoktur. Bu mecliste alınan kararlarda her sınıfın bir oy hakkı vardır.
Böylece çıkarları birbirine yakın olan din adamları ve soylular,
mecliste daima çoğunluğu sağlamıştır.
Sınıflar arasında yaşanan güç ve üstünlük mücadelesi nedeniyle
bu meclis bir sonuca ulaşamamıştır. 17 Haziran 1789’da Etats Ge-
neraux’daki halk temsilcileri, halkın yüzde doksan altısını temsil
ettiklerini söyleyerek kendilerinden oluşan meclisi “Ulusal Meclis”
olarak ilan etmiştir. Ulusal Meclis, egemenlik hakkını halk adına
ele alarak kendilerinin rızası olmadan halktan hiçbir vergi topla-
namayacağını bildirmiştir.
Kral, meclisin toplanmasına engel olmak istemiş ancak başarılı
olamamıştır. Ulusal Meclis, anayasa yapılıncaya kadar dağılmama
kararı almıştı. Meclis bu hareketiyle yüzyıllardan beri süregelen
monarşi yönetimini değiştirmeyi hedef almış ve bu karar Fransız
İhtilali’ni başlatmıştır.
Anayasa hazırlamaya başlayan Ulusal Meclis, 9 Temmuz 1789’da
kendisini “Kurucu Meclis” ilan etmiştir. Yaşanan bu gelişmeler ay-
rıcalıklı sınıf olan din adamları ve soyluları korkutmuş ve kralın
da desteğiyle meclis dağıtılmak istenmiştir. Meclisin dağıtılacağı
söylentileri üzerine halk, 14 Temmuz 1789’da kraliyetin baskı-
sıyla hapse atılanların bulunduğu ve
mutlakiyetin sembolü olarak görü-
len Bastille (Bastil) Hapishanesi’ni
basmıştır (Görsel 4.2). Aynı zamanda
halk, Paris’te Commune (Komün) adı
ile yeni bir yönetim kurmuş ve kralın
koruma askerlerine karşı da ulusal bir
ordu oluşturmuştur. Paris'te meydana
gelen bu gelişmeler, Fransa’nın diğer
yerlerine de hızla yayılmıştır.
Kurucu Meclis, feodalite döneminden
beri var olan ayrıcalıkları ortadan kal-
dırmış ve Fransa’da eşitliğe dayanan
yeni bir toplum düzenine geçilmiştir.
“İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi”ni
ilan eden Kurucu Meclis, bir anayasa
Görsel 4.2 hazırlamış ve bu anayasa 1791’de kral tarafından da onaylanmıştır.
Bastille Hapishanesi Baskını
(Tablo) Fransa’nın bu ilk anayasasıyla egemenlik hakkı halka verilmiş ve
güçler ayrılığı prensibi kabul edilmiştir. Böylece Fransa’da mutlak
monarşi dönemi sona ererek meşruti monarşi dönemi başlamıştır.
Temel hak ve özgürlükleri içeren “İnsan ve Yurttaş Hakları
Bildirisi”ne göre insanlar özgür ve yasalar önünde eşittir.
Herkes memur olabilme hakkına sahiptir. Söz ve basın öz-
gürlüğü vardır. Özel mülkiyet dokunulmazdır ve toplumda
BİLİYOR MUSUNUZ?
vergiler, dengeli bir biçimde dağıtılmalıdır.
124