Page 11 - Tarih 11 - Ünite 4

DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN
DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ

Yunan İsyanı (1820-1829)

Yunanistan’da Osmanlı Devleti’nden
ayrılarak bağımsız bir devlet kurma
düşüncesi, Rusya ve Fransa tarafın-
dan yayılmıştır. Bu devletler, Osmanlı
toprakları üzerindeki çıkarlarını sağ-
lamak için azınlıkların bağımsızlık
hareketlerini desteklemiş ve Os-
manlı’nın yıkılmasını hızlandırmak
istemiştir. 1815 Viyana Kongresi’n-
den güçlenerek çıkan Rusya, Yuna-
nistan’daki milliyetçilik duygularını
alabildiğine kışkırtmış ve 1821’de
Mora’da çıkan ayaklanmada (Görsel
4.9) başrol oynamıştır.
Görsel 4.9
İngitere’nin Yunanistan Politikası Yunan İsyanı
(Tablo)
İngiltere, Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koruma
politikasını sürdürmesine rağmen Mora İsyanı’nda Yunan
bağımsızlığını desteklemiştir. Böylece İngiltere, bağımsızlığını
kazanacak olan Mora Yarımadası’nın, Rus etkisi altına girme-
sini engellemeyi amaçlamıştır. Ayrıca İngiltere, yapacağı yar-
dımından sonra doğacak minnet duygularından yararlanarak
Yunanistan üzerindeki etkisini artırmayı amaçlamıştır. Böylece
Doğu Akdeniz’de olası Rus genişlemesine karşı stratejik bir
müttefik kazanmıştır. YORUMLAYALIM
Oral Sander, Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, s.299’dan düzenlenmiştir.
İngiltere niçin Rusya’nın Doğu Akdeniz’e inmesini engellemek
istemiş olabilir?

Osmanlı Devleti, Mora’da başlayan isyanın genişlemesi üzerine
Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’dan yardım istemiştir. Mısır Vali-
si’nin de desteğiyle isyanın direnci
kırılmıştır. Bunun üzerine İngiltere,
Rusya ve Fransa’nın ortak donanması,
1827’de Navarin’de Osmanlı donan-
masını yakmıştır (Görsel 4.10). Bunun
yanında, 1828’de başlayan Osman-
lı-Rus Savaşı sonunda imzalanan
1829 Edirne Antlaşması ile Osmanlı
Devleti, Yunanistan’ın bağımsızlığı-
nı kabul etmiştir. Yunan Devleti’nin
kuruluşu Osmanlı Devleti’nin dağıl-
masında başlangıç noktası olmuştur. Çünkü çok uluslu bir yapıya Görsel 4.10
Navarin’de
sahip olan Osmanlı halkı için bağımsız Yunan Devleti bağımsızlık Osmanlı donanmasının yakılması
faaliyetleri için bir örnek oluşturmuştur. (Tablo)

Milliyetçilik akımıyla meydana gelen isyanların Osmanlı Dev- CEVAPLAYALIM
leti’ne etkileri nelerdir?

129