Page 5 - Tarih 9 | 1.Ünite

TARİH VE ZAMAN

1.1. İNSANLIĞIN HAFIZASI TARİH

Hafızasını kaybeden insan, geleceğini planlayabilir mi? TARTIŞALIM
Neden?

İnsanlığın varoluş ve yaşam serüveni göz önüne alındığında
bugün ulaşılan gelişmişlik düzeyi bir tecrübe birikiminin ürü-
nüdür. Geçmiş ve gelecek bilincine sahip tek varlık olan insan,
sahip olduğu tecrübeleri geçmişten edinir ve bunu gelecek
nesillere aktarır. Bunun için de tarih bilimine ihtiyaç duyar.
Bilimsel ve teknik gelişmelerin hızlı yaşandığı çağımızda tarih
bilimine olan ilgi ve ihtiyaç azalmamakta aksine her geçen
gün artmaktadır.

Geçmişten günümüze büyük fikir adamlarının ve tarihçilerin
tarih hakkındaki görüş ve düşüncelerine kısaca bir göz atalım.

Herodotos (Herodot) (MÖ 484-425) (Görsel 1.1)
Tarih, insanların ve insan topluluklarının başlarından geçenleri
kaydetme yoluyla edinilen bilgidir.

İbn-i Haldun (1334-1406) (Görsel 1.2)
Tarih, gerçeği araştırmak ve olayların sebeplerini bulup Görsel 1.1
ortaya koymaktır. Olayların ilkeleri incedir, nitelik ve sebepleri Herodotos
hakkındaki bilgi derindir.

Leopold von Ranke (Lepold fon Ranke) (1795-1886)
Tarih, hakikatte meydana gelmiş olaylarla ilgilidir. Gerçeğin
ne olduğu belgelerde saklıdır ve gerçek ancak belgelerin
eleştirisiyle ortaya çıkar. Belge yoksa tarih de yoktur.

Ahmet Cevdet Paşa (1822-1895)
Tarih bir olayın sadece filan tarihte olduğunu bilmek değil,
geçmişte meydana gelen olayları değerlendirmek ve bu
olaylardan ders almaktır.

Edward H. Carr (Edvırd Kar) (1892-1982)
Tarih, tarihçi ile olgular arasında kesintisiz karşılıklı bir
etkileşim süreci, bugün ile geçmiş arasında bitmez bir
diyalogdur.

Halil İnalcık (1916-2016)
Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi tenkit
edip değerlendirmek gerekir. Görsel 1.2
İbn-i Haldun (Temsilî)
Görüldüğü üzere farklı dönemlerde, tarih hakkında değişik
tanım ve yorumlar yapılmıştır. Bu farklılıklar bir görüş ve
düşünce çeşitliliği olarak kabul edilmelidir. Bu tanımlar, tari-
hin konusu ve kapsamının genişliğini belirtirken onun insan
hayatındaki vazgeçilmezliğini de dile getirmektedir.

Tarihle ilgili tanım ve yorumlara dikkat edildiğinde hangi CEVAPLAYALIM
ortak noktalara ulaşılır?

13