Page 25 - Tarih 9 - Ünite 3

ORTA ÇAĞ’DA DÜNYA

Ç
Tek Kuşak-Tek Yol

İpek Yolu Çin’den başlayarak Anadolu ve Akdeniz üzerinden Avrupa’da son bulan
bir ticaret yolunu temsil etmektedir (Görsel 3.18). Adını en önemli simgesi olan
“ipek”ten alan bu ticaret yolu yalnızca ticari malların değil insanların, kültürlerin ve
fikirlerin taşınmasında da aracı bir rol oynamıştır. Doğu ile Batı kültürü arasındaki
etkileşimi tarih boyunca sağlamış olan yol, alternatif güzergâhların bulunmasıyla
birlikte önemini yitirmiş olmasına rağmen son yıllarda tekrar dünya gündemine gir-
miştir. 2000’li yıllardan sonra artan sanayileşme ve teknolojik gelişmeler ile birlikte
ciddi bir ekonomik büyüme performansı sergileyen Çin, hemen her ülkenin iş birliği
yapmak istediği bir aktör hâline gelmiştir. Bu avantajını kullanarak etki alanını ge-
nişletmeyi amaçlayan Çin, dünyanın en büyük ulaşım projesi olarak görülen “Tek
Kuşak, Tek Yol” yani Modern İpek Yolu (The New Silk Road) Projesini hayata geçirmek
adına önemli çalışmalar yapmaktadır. Proje; başta Çin olmak üzere bağımsızlıklarını
kazandıktan sonra dünyayla ekonomik entegrasyona öncelik veren Orta Asya Türk
Cumhuriyetleri ile Türkiye, İran ve Rusya gibi önemli ülkeleri içermektedir.

Asya, Afrika ve Avrupa’yı birbirine bağlayacak olan Modern İpek Yolu Projesi (kara-
yolları, tren yolları, limanlar ve enerji nakil hatlarını içeren milyarlarca dolarlık altyapı
yatırım girişimi) ile ilgili olarak ilk kez 14-15 Mayıs 2017 tarihlerinde Pekin’de bir zirve
düzenlenmiştir. 29 ülkenin devlet ve hükûmet başkanlarının katıldığı zirvede proje
dünyaya anlatılmıştır. Türkiye’nin önerdiği “Orta Koridor” projeleri ile uyum içinde
olması planlanan Modern İpek Yolu Projesi’nin, güzergâh üzerindeki ülkeleri kara,
deniz, hava ve demir yolları ve liman-boru hatları aracılığıyla birbirine bağlaması
planlanmaktadır. Modern İpek Yolu Projesi en basit hâliyle geçeceği 65 ülkeyi yol,
liman, demir yolu (Görsel 3.19), havaalanı ile birbirine bağlamayı hedeflemektedir
(Karagöl, 2017, s.1-7’den düzenlenmiştir).

Görsel 3.18 Görsel 3.19
İpek Yolu kervanı anıtı (Kazakistan) İpek Yolu’na döşenen demir yolu (Çin)

Aşağıdaki soruları metinden yola çıkarak cevaplayınız.

1. Kültürlerin ve fikirlerin taşınmasında İpek Yolu’nun önemi nedir?
2. Ülkelerin Çin ile iş birliği yapmak istemesinin nedenleri nelerdir?
3. Modern İpek Yolu Projesi hangi alanlarda yatırım girişimlerini içermektedir?
4. Entegrasyon ne demektir?
5. Modern İpek Yolu Projesi’nin günümüzde Türk ekonomisine etkileri neler olabilir?
6. Tarihî İpek Yolu ile Modern İpek Yolu arasındaki önemli farklılıklar nelerdir?

87