Page 22 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | 3.Ünite

3. ÜNİTE

ŞAİRİN BİYOGRAFİSİ

KAYGUSUZ ABDAL (1341?-1444): Dinî-tasavvufi halk edebiyatının önemli
temsilcilerinden olup mutasavvıf bir şairdir. Asıl adı Alaaddin Gaybî’dir. Var-
lıklı bir aileye mensup olan Gaybî, iyi bir eğitim görmüştür. Zamanının bütün
ilimlerini, tasavvufu, dinî konuları ve Farsçayı bilen birisidir. Tekkede yetiştiği
için didaktik içerikli eserlerinde açık ve sade bir dil kullanmıştır. Bazı şiirle-
rinde Yunus Emre’nin etkisi açıkça görülen Kaygusuz’un hece ile yazdığı şi-
irlerinin yanı sıra gazel tarzında yazdığı şiirleri de bulunmaktadır. Kaygusuz
Temsilî
Abdal, son zamanlarına kadar Anadolu’daki Bektaşiliğin ileri gelenlerinden bi-
risi olmuştur. Divan, Gülistan, Gevhernâme, Budalanâme, Vücudnâme, Saraynâme sanatçının tanınmış
eserlerinden bazılarıdır.

DİL BİLGİSİ

1. Okuduğunuz dizelerde geçen “kıble-i cân, gayr-ı îman, şeyâtîn, sofî-i sâlûs” gibi kelimeleri telaf-
fuz ederken nelere dikkat edersiniz?

2. Okuduğunuz metindeki “Pîrin hüsnüni severem” dizesinde geçen altı çizili bölüm belirtili isim
tamlaması örneğidir. Belirtili isim tamlamalarında örnekte görüldüğü gibi tamlayan -ın (-in, -un,
-ün), tamlanan ise -ı (-i, -u, -ü) eklerini alır.
3. Buna göre aşağıdaki dizelerde yer alan belirtili isim tamlamalarını bularak tamlamaların altını
çiziniz.

ORMAN
“Su değil, mevsimin havâsı akan,
Duyduğun yaprağın, dalın sesidir;
Suda yıldızların parıltısıdır
Bu karanlıkta bâzı bâzı çıkan…”

Ahmet Haşim

SIRA SİZDE

Aşağıda verilen dörtlükleri temaları yönüyle karşılaştırınız.

(1) (2)
“Bâd-ı sabâ selâm söyle o yâre “Bu dervişlik bir dilektir
Mübârek hâtırı hoş mudur nedir Bilene büyük devlettir
Nideyim yitirdim bulamam çâre Yensiz yakasız gömlektir
Mestân elâ gözler yaş mıdır nedir” Giyemezsin demedim mi”
Ercişli Emrah Pir Sultan Abdal

100