Page 21 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 1.Ünite

GİRİ

SÖZLÜ İLETİŞİM

a) Sözlü İletişim Tür ve Tekniklerini Tanıma
İnsan hayatındaki değişiklikler, dillerin de yeni durumları ve kavramları göstermek için yeni ke-
limelere ihtiyaç duymasına neden olmaktadır. Dilin en fazla yenilenen alanı söz varlığıdır. Yeni kav-
ramlar için her dilin kendine has kelime türetme yöntemleri vardır. Dil, gelişen teknolojiyle birlikte
günlük hayata giren terimlere karşılık bulmakta, bazı terimler de orijinal hâliyle dile yerleşmekte-
dir. Örneğin son yıllarda bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan yığınla kavramı gös-
termek için yeni kelimelere ihtiyaç duyulmuştur. Bilgisayar, yazılım, donanım, Genel Ağ, web (veb),
selfie (öz çekim), bilgisayarcı, donanımcı, ağ, e-posta, e-devlet gibi bilgisayar teknolojisindeki geliş-
melere bağlı olarak türetilen veya başka dillerden alınan pek çok kelime vardır.

b) Uygulama
• Dilde yer alan teknolojik terimler üzerine bir sunum yapınız. Yapacağınız sunumda teknolo-
jik terimlerin yazılış ve telaffuzlarına dikkat ediniz.

BİLGİNİZ OLSUN

Aşağıda, sözlü anlatımda sesi doğru kullanmanın önemiyle ilgili bilgiler içeren bir yazı okuya-
caksınız.

Sözlü anlatımda en önemli husus sesin kullanılmasıdır. İnsan
sesi tonlama, tını, ses bükümleri bakımından çok zengin bir ya-
pıya sahiptir. Sesi farklı biçimlerde kullanarak sevinç, coşku, ke-
der, kızgınlık vb. en küçük duygular dahi anlatılabilir. Buna göre
sözlü anlatımda başarılı olmak için önce konuşmacı, sesinin özel-
liklerini (tizlik, sertlik, incelik, genizden gelen ses, boğukluk vb.)
tanımalıdır. Bu yüzden kalıtsal özellik taşıyan ve belki yaratılıştan
gelen ses bağlarını değiştirme olanağı yok ama doğal hâlini güçlen-
dirmek, o merkezleri daha etkin hâle getirmek bizim elimizdedir.

Mehmet HENGİRMEN, Türkçe Dilbilgisi

31