Page 154 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
7 TÜRKİYE'NİN DIŞ POLİTİKASI

b. Tarihî İddialar
Ermenistan Devleti ve Batılı ülkelerde yaşayan Ermeni diasporası, 1915 olaylarını ileri sürerek
Türkiye’yi soykırım yapmakla suçlamakta ve bu iddianın uluslararası alanda tanınması için çaba harca-
maktadır. Ermenistan’ın 1915 olaylarını varlık sorunu hâline getirmiş olması ve Bağımsızlık Bildirgesine
“1915 soykırımının uluslararası düzeyde tanınması çabalarını destekleyeceği” ifadesinin yer alması, iki
ülke ilişkilerinin gelişmesi önündeki önemli bir engeldir.
c. Ermenistan’ın uluslararası hukuk ilkelerini reddetmesi
Ermenistan, 1991-1993 yılları arasında Dağlık Karabağ Bölgesi’nde çıkan çatışmalar sırasında
Rus askerlerinin de yardımıyla Azerbaycan topraklarının yaklaşık %20’sini işgal etmiş ve bugüne kadar
da buradan çekilmemiştir. Bu işgal sırasında Azerbaycan Türklerini hedef alan katliamın yapılması, böl-
gede büyük bir mülteci sorununu da yaratmıştır. Bunun üzerine harekete geçen Türkiye, Ermenistan’a
ambargo uygulamaya başlamış ve kara sınırlarını da kapatmıştır. Dağlık Karabağ Savaşı, Rusya’nın
ara buluculuğu sayesinde Mayıs 1994’te imzalanan bir ateşkes antlaşmasıyla son bulmuştur. Ancak
Ermenistan, Azerbaycan topraklarını işgal altında tutmaya devam etmektedir.
BM, Ermenistan’a işgale son vermesi yönünde çağrı yapmış ve Ermenistan’ı bölgedeki diğer
ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı göstermeye davet etmiştir. Buna rağmen Ermenistan, uluslararası
hukuka aykırı davranarak bölge barışı ve güvenliğine zarar vermektedir.

Bilgi Kutusu

HOCALI KATLİAMI

Hocalı katliamı, birkaç yüzyıldır devam eden
Karabağ sorunu çerçevesinde gerçekleşmiş bir
trajedidir. Karabağ’ın en stratejik bölgelerinden
biri olan Hocalı’da yaşayan Türkler, yaklaşık
beş ay boyunca ablukaya alınmışlar ve temel
iht yaçlarından mahrum bırakılmışlardır. 25-26
Şubat 1992 tarihlerinde ise öldürme dâhil pek çok
kötü muameleye maruz kalmışlardır. Ermeniler
taraf ndan gerçekleşt rilen bu eylemler, 1948’de
imzalanan Soykırım Suçunun Önlenmesi ve
Cezalandırılması Sözleşmesi’nde düzenlenmiş
bulunan soykırım suçunun unsurlarıyla paralellik 0 100 km
göstermektedir. Soykırım suçu, Soykırım Suçunun
Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin Harita 7.9 Dağlık Karabağ
kabul edilmesiyle birlikte uluslararası hukukun
konusu olmuştur.
ht p://www.hukukdergi.hacet epe.edu.tr/dergi/C4S1makale9.pdf

10. Türkiye-Orta Asya Cumhuriyetleri İlişkileri
1991 yılında Orta Asya cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını elde etmeleri, Türk dış politikasına yeni
bir boyut kazandırmıştır. Orta Asya cumhuriyetlerini tanıyan ve bu ülkelerde büyükelçilik açan ilk ülke,
Türkiye olmuştur. 1992 yılından bu yana gerçekleştirilen üst düzey ziyaretler ve imzalanan ikili ve çok
taraf ı antlaşma, ilişkilerin pekiştirilmesinde önemli rol oynamıştır.
Türkiye’nin Orta Asya cumhuriyetlerine 1990’lı yılların başında gösterdiği büyük ilgi, dönemin ba-
şında Pantürkist bir politika olarak algılanmış, özellikle Rusya ve Çin’i rahatsız etmiştir. Türkiye, bu
nedenle 1990’ların başında sık sık tekrarlanan “Adriyatik’ten Çin Seddi’ne Türk Dünyası” ifadesinde
somutlaşan dış politikasını, 1990’ların ikinci yarısında gözden geçirmek zorunda kalmıştır.

154