Page 568 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
3. Metinde değerlendirilen konu, yazıldığı dönem açısından gün- Kimi zaman da anlatılmak istenen konu pek çok teknik aksaklığa
celdir. Modernleşmenin getirdiği yapılaşma sorunsalı üzerinedir. takılabilir. Bunun yanında edebiyatta okuyucunun hayal gücü de
Yazar, güncel bir mesele hakkındaki duygu ve düşüncelerini oku- eseri besler. Eser her okuyucuda âdeta yeniden oluşur.
yucuyu düşündürmek, yönlendirmek amacıyla dile getirmiştir.
Etkinlik No.: 127
Etkinlik No.: 125 1. Olası Cevap: Genç şair, serbest şiir yazmanın vezinli ve kafiyeli
şiir yazmaktan daha kolay olduğunu ileri sürüyor ve bu yüzden
1. Olası Cevap: Bir konu üzerine yapılan tartışmaya münakaşa de- asrın şairlerinin serbest şiiri tercih ettiğini düşünüyor. Nurullah
nir. Yazar kendini hedef kitlesi, yani okur yerine koyarak soru-ce- Ataç’a göre ise genç şair savunduğu düşüncede yanılıyor. Nurul-
vap yöntemiyle hayalî tartışma ortamı oluşturmuş. Yazarın amacı lah Ataç, serbest şiir yazmanın vezinli ve kafiyeli şiir yazmaktan
modern resim konusunu halka açıklamak olduğu için sorular ve daha zor olduğunu iddia ediyor.
cevaplar konuyu halkın anlamasını sağlayacak şekilde seçilmiş.
Böylece yazar hayalî münakaşa yoluyla konuyu amacına ve hedef 2. Olası Cevaplar:
kitlesine uygun bir dille açıklamıştır.
- Vezin ve kafiye kurallarının dışına çıkmak şiir yazma sürecini
2. Olası Cevap: Bence, konunun anlaşılmamasının nedeni yazılan daha kolay hâle getiriyor.
makale ve kitaplarda halkın anlayabileceği bir dil kullanılmama- - Belli bir kalıba girerek duygu ve düşünceleri yansıtmak büyük
sıdır. Yazılan yazılarda muhtemelen yazarlar pek çok sanatsal ve emek ister.
felsefi terim kullanmıştır. Bu da konunun halk tarafından anlaşıl- - Önemli olan vezin ve kafiye sınırları içerisinde insanların duy-
masını güçleştirmiştir. gu dünyasına seslenebilmektir.
3. Olası Cevap: Ben metindeki konuyu halka açıklayacak olsam dili - Şiiri düz yazıdan ayıran en önemli unsur vezin ve kafiyedir.
halkın anlayacağı şekilde kullanırdım. Yazımda sanatsal ve felsefi 3. Olası Cevap: Yazılan her vezinli ve kafiyeli şiir, sanatsal değeri
terimleri mümkün olduğu kadar az kullanır, dili günlük konuşma yüksek şiir değildir.
diline indirgerdim. Eğer sanatsal ve felsefi terimleri kullanmak zo- Vezinli ve kafiyeli yazmak biçimli şiir ortaya koymak için yeterli
runda kalırsam da bu terimleri halkın anlayacağı şekilde açıklardım.
değildir.
4. Olası Cevaplar: 4. Olası Cevap: Metindeki karşıt düşünceler, vezinli ve kafiyeli şiir ile
Çünkü karikatüristin amacı bizi güldürmektir. serbest şiir yazma konusunu daha derinlemesine düşünmemi sağ-
Çünkü karikatürist gülünç olanın peşindedir. ladı. Böylece konu hakkında yeni çıkarımlarım oldu. Ayrıca karşıt
iki düşünceyi değerlendirerek konuya eleştirel yaklaşabildim.
Etkinlik No.: 126
Etkinlik No.: 128
1. Olası Cevap: Günümüzde sinema çok geniş kitleler tarafından 1.
takip edilen etkili bir sanat dalı olarak kabul ediliyor. Herkese Olası Cevaplar: Mutluluğun Sırrı, Yaşam Bir Armağandır, vb.
hitap eden sinema ürünlerinin yanında sanat yönü öne çıkan,
derin anlamlar barındıran filmler de yapılıyor. Yazıldığı dönem 2. Hayatta mutlu olmanın sırrı, yaşadığımız sıkıntılar karşısında
itibarıyla da eleştiriye açık olan bu düşüncelerin günümüz sine- güçlü durmaktır. En küçük bir sıkıntıyı felaket olarak algılayıp
ma endüstrisinin geldiği noktada pek de tutarlı tarafı kalmadığı mücadele etmezsek yaşama gücümüzü kaybederiz. Hayatta karşı-
kanaatindeyim. laştığımız felaketlere sabrettiğimiz takdirde mutlu olabiliriz.
3. Olası Cevap: İnsanoğlu başına gelen her sıkıntıya ruhen hazırlıklı
2. Olası Cevaplar: Aynı ifadeleri kullanmazdı çünkü birçok sanat
dalında ilerleme olduğu gibi sinema sanatında da büyük ilerle- olduğunda felaketler karşısında şaşırıp kalmaz. Sıkıntılara taham-
meler olmaktadır. Günümüz sineması daha çok görüntü teknik- mül ederek onlarla başa çıkmayı öğrenirse mutluluğu yakalamış
leri ve teknolojik altyapı yönünden ilerlese de edebî ve sanatsal olur.
yönü zengin eserler de ortaya konmaktadır. Bu da edebî yönden 4. Olası Cevap: Zorluklar karşısında her insanın tahammül gücü
güçlü kalemlerin özgün senaryo metinleri yazmasıyla gerçekleş- farklıdır. Kimi insan, karşılaştığı sıkıntılarla mücadele ederek ha-
mektedir. yata tutunur; kimisi de bu sıkıntıların içinde kendini kaybeder.
Aynı ifadeleri kullanırdı çünkü sinema sanatı ne kadar gelişirse Bu nedenle iyimser olmalı karşılaştığımız her sıkıntıyı felaket ola-
gelişsin senaryo yazarlığı sadece diyaloglara dayanır. Bu yüzden rak görmeyip bu doğrultuda tedbirlerimizi almalıyız.
sinemada asıl önemli olan senaryo yazarlığı değil yönetmenliktir.
Etkinlik No.: 129
3. Olası Cevaplar: Evet, bunu söyleyebiliriz çünkü yazar fıkra tü-
ründeki bu eserde, fikirlerini kanıtlamak veya geliştirmek için 1. Metinde, eserin ruhanî maddesini toza döndürdüğü için manevi
bilimsel çalışmalardan, istatistiksel verilerden yararlanma gibi güvelere benzetilen unsur, zamandır. Metnin sonraki bölümlerin-
yöntemlere başvurmamış; düşüncelerini herkesin anlayabileceği de çok daha eski zamanlarda yazılmış Homeros da örnek verilmiş,
sade bir dille okuyucuya ifade etmek is-temiştir. Bu bakımdan zamanın Homeros’un eserlerini tüketemediği vurgulanmıştır.
yazar, metni okuyan tüm insanları metnin hedef kitlesi olarak 2. Şiir mecmuasındaki eserler ile Homeros’un eserleri üslup açısın-
düşünmüştür. dan karşılaştırılmıştır. Homeros, eserlerinin sanatlı olması için
Hayır, bunu söyleyemeyiz çünkü fıkra türündeki eserler her ne gereksiz yere sıfatlar, teşbihler, istiareler kullanmamıştır. Bu ne-
kadar ortaya sunduğu düşünceyi bilimsel yöntemlerle kanıtlama- denle sadelik, Homeros’un eserlerinin asıl güzelliği olarak vurgu-
yı amaçlamasa da her metin içeriğiyle ve ifade ettikleriyle bilim lanmıştır.
insanlarına kaynaklık edebilir. Ahmet Haşim de eserini bu yö- 3. Yazara göre eserlerdeki sıfatlar, teşbihler, istiareler değerini ilk ve
nüyle herkese hitap edecek biçimde yazmıştır. en çok kaybeden unsurlardır. Bu yüzden seneler sonra esere bak-
tığında eserdeki bu unsurları birer naaşa benzetiyor.
4. Olası Cevap: Her sanat dalının diğer sanat dallarına göre güçlü
ve zayıf yönleri vardır. Edebiyat zaman, sayfa ve hayal sınırlama- 4. Gereksiz yere süslü olduğu için zamanla değerini yitiren başka
sı olmadığı için sanatçı açısından sınırları olmayan bir sanattır. eserlere de örnek verebilirdi. Kendisi gibi düşünen başka yazar-
Sinema sunduğu görsel estetikte insan zihninde kalıcı yer eder. lardan alıntılar yapabilirdi.

566