Page 22 - Biyoloji 10 | 3.Ünite
P. 22
1 EKOSİSTEM EKOLOJİSİ EKOSİSTEM EKOLOJİSİ
BÖLÜM
Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren bir besin ağı kurgulanması
Aşağıda verilen canlıları kullanarak karasal ekosisteme ait bir besin ağı oluşturunuz.
Ördek, kurbağa, fare, örümcek , tırtıl, şahin, yılan, baykuş, tilki, kelebek, aslan, geyik, kurt, keçi,
sincap, tavşan, çekirge, yonca, buğday, mısır, keklik, istiridye mantarı.
Ekler bölümünde verilen öğrenci öz değerlendirme formunu doldurunuz.
3.1.4. MADDE DÖNGÜLERİ VE HAYATIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ
Canlılık için gerekli tüm elementlerin kaynağı çevredeki hava, su, kaya ve topraktır. Ayrıştırıcılar
canlıların ölmüş dokularını ve atıklarını parçalayıp inorganik maddelere dönüştürerek madde döngü-
sünde rol alır. Ekosistemi oluşturan canlı ve cansız bileşenler arasında sürekli döngü mevcuttur. Do-
ğada yaşamın sürekliliği için azot, karbon, su, oksijen, kükürt ve fosfor gibi maddeler döngüsel olarak
kullanılır. Canlılar ihtiyaç duydukları bu maddeleri yaşadıkları ortamdan alır, kullanır ve sonra bir şekilde
ortama geri verir. Maddelerin ekosistem içindeki bu dolaşımına madde döngüsü denir.
Azot Döngüsü
Atmosferdeki azotun (N) canlılar tarafından kullanımı ve tekrar atmosfere, toprağa ve suya dönmesi
olayına azot döngüsü denir (Görsel 3.24).
Atmosferik azot
N
2
Şimşek ve yıldırım
ile azot fiksasyonu
Hayvanların bitkisel
proteinle beslenmesi
Azotlu organik Baklagiller
atık madde
Gübreleme
Ayrıştırıcı
organizmalar Denitrifikasyon Bakterilerin
Topraktan suya geçiş fiksasyonu
Bitkilerin tüketimi
Nitrifikasyon
Amonyak, Nitritler, Nitratlar
NH NO NO , NH
3 2 3 4
Görsel 3.24: Azot döngüsü
BİYOLOJİ 10 156