Page 49 - Biyoloji 10 | 3.Ünite

2 GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI VE İNSAN GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI VE İNSAN

BÖLÜM

Çevre Kirliliğinin Önlenmesinde Biyolojinin Diğer Disiplinler ile İlişkisi

Çevre sorunları toplumsal bir olgudur. Çevre kirliliğinin sonuçları sadece bölgesel ya da ulusal değil
küreseldir. Bu nedenle çevre politikalarının etkili olabilmesi için tüm ülkelerde ortak olarak uygulanması
gerekir. Çevre kirliliğinin önlenmesi sadece biyoloji biliminin konusu değildir. Bu nedenle disiplinler arası
ortak çözüm yöntemleri ve farklı disiplinlere özgü çözüm yöntemleri geliştirilerek uygulanması gerekir.
Çevre kirliliğini önlemek amacıyla biyoloji ve diğer
disiplinler, mühendislik ilke ve teknolojilerini kullana-
rak çevresel sorunlara disiplinler arası çözümler arar Radyoaktif atık Katı atık
(Görsel 3.42). Çevre dostu üretim, en az doğal mad- kontrolü bertarafı
de ve enerji kullanılarak en yüksek verimi hedefleyen Toprak ve yeraltı
kontrolü
üretimdir. Organik tarım çevre dostu üretime örnek Geri Dönüşüm suyu kirliliği
verilebilir. Yeşil kimya, zararlı maddeler içermeyen BİYOLOJİ
kimyasal ürünler üreterek çevresel sorunlara atom ve Çevre Mühendisliği,
Gürültü kirliliği Tehlikeli atık
moleküler düzeyde çözüm geliştirdiğinden sürdürüle- Kimya, Fizik, kontrolü
ve kontrolü
bilir bir yaşam için vazgeçilmezdir. Ziraat, Mimari,
Kentsel atıkların %13-30’luk gibi önemli kısmını in- Ekoloji
şaat ve yıkıntı atıkları oluşturur. Çevreye duyarlı mekân- Elektromanyetik kontrolü
Atık su
lar oluşturmak için mimarlık ile çevre mühendisliği disip- alan kontrolü
linler arası bir yaklaşımla çözümler üretir. Çevre dostu kontrolü ve su
mekânlar, malzeme tasarımları ve uygulamalar geliştir- Hava kirliliği kontrolü ve hava kalitesi kalitesi
İçme suyu
meye yönelik çalışmalar bunlara örnek verilebilir. Bu
süreçte yeşil tasarım ve ekolojik tasarım kavramları
ön plana çıkmış, tüm bunlar sürdürülebilir mimari kav- Görsel 3.42: Biyolojinin diğer disiplinlerle ilişkisi
ramını oluşturmuştur.
Ekolojik tasarım, doğa ile barışık ve doğaya zararı en aza indirgenmiş tasarımları gerçekleştirmektir.
Yeşil mimari, bina tasarımında enerji ve su tasarrufunu sağlar, sera gazı salınımlarını azaltmanın yollarını
arar, mekânı zehirli kimyasallardan arındırarak çevre dostu malzemeler kullanır (Görsel 3.43).
Elektrikli araçlar ve elektrik akımı taşıyan kablolar etrafında manyetik ve elektromanyetik alan oluşur.
Elektromanyetik dalgalar, insanda dolaşım, sindirim sistemi ve DNA sentezi bozuklukları, kan basıncı
değişimi, depresyon gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
Bazı canlılarda ise yön bulma yeteneklerini olumsuz
etkiler. Yüksek gerilim hatlarının geçtiği güzergâhların
belirlenmesi, fizik, biyoloji, mimari, ekoloji gibi disiplinler
arası çalışmalara örnektir. Radyoaktif atıkların, canlıla-
rın zarar görmeyeceği şekilde bertaraf edilmesi uygula-
maları, biyoloji, kimya ve mimarlık bilimlerinin disiplinler
arası ilişkilerine örnek verilebilir.
Bazı canlıların üreme döngülerinde ışık önemli bir
etkendir. Işık kirliliği canlıların üreme faaliyetlerini olum-
suz etkileyebilir. Işık kirliliğinin tespit edilerek önlemler
Görsel 3.43: Çevre dostu tasarımlar
alınması yolunda çalışmalar yapmak fizik ve biyoloji
bilimlerinin disiplinler arası ilişkilerine örnek olarak ve-
rilebilir.

BİYOLOJİ 10
183