Page 27 - Biyoloji 12 | 2.Ünite
P. 27
Bu sebeple NH iki aşamada gerçekleşen kimyasal reaksiyonlar sonu-
3
cu nitrata dönüşür. NH ’ün nitrit ve nitrat tuzlarına dönüştürülmesinde
3
Nitrosomonas (Nitrosomonas) ve Nitrobacter (Nitrobakter) cinsi bakte- EK BİLGİ
riler görev alır. NH önce Nitrosomonas bakterileri tarafından oksitle- Kemosentetik bakterilerin H S’yi
3 2
nerek nitröz aside (HNO ) çevrilir. Nitröz asit ise Nitrobacter bakterileri (Hidrojen sülfür) kullanma amacı
2
tarafından oksitlenir ve nitrik asit (HNO ) oluşur. Her iki bakteri grubu fotosentetik bakterilerin bu mole-
3
gerçekleştirdikleri dönüşümlerden elde ettikleri enerji ile ATP sentezler. külü kullanma amacından farklıdır.
Daha sonra bu ATP’ler organik besin sentezinde kullanılır. Kemosentetikler, H S’yi oksitle-
2
yerek enerji açığa çıkarırken fo-
tosentetikler, hidrojen ve elektron
kaynağı olarak kullanmaktadır.
Kemosentetik bakterilerden demir bakterileri Fe iyonlarını, hidrojen
2+
bakterileri H ’yi, kükürt bakterileri ise H S’yi oksitleyerek enerji açığa
2 2
çıkarır ve madde döngüsüne katkı sağlar.
Kemosentetik organizmalar; doğada biyolojik dengenin korunması, or-
tamlardaki atık madddelerin parçalanarak çevre kirliliğinin önlenmesin-
de görev alır. Kemosentetik arkelerin büyük bir kısmı; yüksek tuzluluk,
düşük oksijen yoğunluğu, yüksek sıcaklık, yüksek ya da düşük pH gibi
zor koşullarda yaşar. Bu canlılardan elde edilen zor koşullara dayanıklı
enzimler, biyolojik ve ekonomik açıdan oldukça önemlidir. Bu enzimler,
metallerin etkisiyle kirlenmiş suların kullanılabilir hâle getirilmesinde,
boya endüstrisinde ve arıtma tesislerinde atık suların temizlenmesinde
kullanılır (Görsel 2.16). Ayrıca kalitesi düşük metal cevherlerin zengin-
leştirilmesinde de bu enzimlerden yararlanılır.
Görsel 2.16: Kirli sular, kemosentetik canlılar tarafından kullanılabilir hâle getirilebilir.
CANLILARDA 103
ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ
