Page 32 - Biyoloji 12 | 2.Ünite

Ortamda yeterince oksijen bulunmazsa pirüvik asit; asetil - CoA’ya dö-
nüşemeyeceği için mitokondriye geçemez. Etil alkol ya da laktik asit
fermantasyonu tepkimelerine katılır. Bu anlamda asetil - CoA oluşu-
mu, hücre içerisinde yeterli miktarda oksijen bulunduğunu gösteren en
önemli ölçüttür.
3. Krebs Döngüsü

Krebs döngüsü, 2C’lu asetil - CoA molekülünün mitokondri matriksin-
de hazır bulunan 4C’lu organik molekülün enzim kontrolünde bir araya
gelerek 6C’lu sitrik asidi oluşturması ile başlar (Görsel 2.21).

C C
2Asetil - CoA

C C C C C C C C C C
2(4C’lu) organik molekül
2Sitrik asit

4CO
2

2FADH +
2 6NAD

2FAD +
6NADH
2ADP + 2P
2ATP i
Görsel 2.21: Krebs döngüsü

Daha sonra peş peşe gerçekleşen reaksiyonlarla sitrik asitten 4 kar-
bonlu organik madde yeniden sentezlenir ve krebs döngüsü tamam-
lanmış olur.
Oksijenli solunumla bir glikoz molekülünün parçalanması sırasında
gerçekleşen iki krebs döngüsü ile substrat düzeyinde fosforilasyonla
2 ATP sentezlenir.
Organik yapılı, farklı karbon sayısına sahip moleküllerden ayrılan pro-
+
+
ton ve elektronlar ise 6 NAD ve 2 FAD tarafından tutulur. Bu sırada
4 CO oluşur. Krebs döngüsünde üretilen 6 NADH ve 2 FADH mole-
2 2
külleri ise elektron taşıma sistemine aktarılır.
4. Elektron Taşıma Sistemi (ETS) - Oksidatif
Fosforilasyon
EK BİLGİ
FAD (flavin adenin dinükleotit); Bir glikozun oksijenli solunumla parçalanması sırasında kazanılan
oksijenli solunumda görevli olan ATP’lerin büyük bir kısmı, ETS evresinde üretilir.
ve elektron taşıyan bir çeşit koen- Elektron taşıma sisteminde yer alan ve elektron taşımakla görevli mo-
zimdir. Enerji dönüşüm reaksi- leküller; ökaryot hücrelerde mitokondrilerin krista adı verilen kıvrımlı iç
yonları sırasında FAD , 2 elektron
+
ve 2 proton alarak indirgenir ve zarında, prokaryotlarda ise hücre zarı kıvrımlarında bulunur.
FADH ’ye dönüşür. Elektron taşıma sistemi, kristada dizilmiş elektron taşıyıcı moleküller-
2
den oluşur. ETS molekülleri, oksijenli solunumun önceki evrelerinde
oluşan NADH ve FADH ile gelen yüksek enerjili elektronları tutar.
2

2. ÜNİTE 108