Page 19 - Coğrafya 10 | 1.Ünite
P. 19
10. Sınıf
TOPRAKLAR 119
Alüvyal topraklar, akarsuların taşıdığı malzemelerin delta
d
ovalarında (Çukurova, Çarşamba, Bafra vb.) veya iç kesimler-
deki düzlük alanlarda (Bursa, Erzurum ovaları vb.) birikmesiy-
le oluşur. Mineral bakımından zengin olan bu topraklar, tarım
için oldukça elverişlidir (Görsel 1.148).
Regosoller, özellikle volkanik arazilerde (Nevşehir) akar-
suların taşıdığı kum depoları üzerinde oluşur (Görsel 1.149).
Kumlu ve yumuşak olan bu topraklar, patates ve soğan tarımı
açısından oldukça elverişlidir.
e
Görsel 1.148: Alüvyal topraklar
Gürcistan
d Ermenistan
N.Ö.C.
Görsel 1.149: Regosol topraklar
e
İran
f
f
Irak
Suriye
Orman toprakları Vertisol topraklar
K Terra rossa Çorak (tuzlu-alkali) topraklar
Alüvyal topraklar Çernozyom topraklar
Bozkır topraklar Dağlık ve volkanik arazi üzerindeki
kumlu-taşlı topraklar
Rendzina topraklar
Görsel 1.150: Litosol topraklar
Dağlık ve engebeli bir ülke olan Türkiye'de kolüvyal topraklar oldukça geniş yer kaplar. Eğimin iyice art-
tığı yamaçlarda ise litosol yani taşlı topraklar görülür (Görsel 1.150).
ARAZİ ÇALIŞMASI-3
Öğretmenleriniz ve sınıf arkadaşlarınızla birlikte yakın çevrenizde bulunan tarım alanı, mera alanı veya
ormanlık alana bir gezi düzenleyiniz. Gittiğiniz yerdeki toprakları gözlemleyerek mevcut toprak profilini
inceleyiniz. Toprağın rengi, yapısı, kalınlığı ve organik madde miktarının yörede görülen iklim, yeryüzü
şekilleri, anakaya ve bitki örtüsü ile ilişkisini araştırınız. Topraktaki yıkanmanın yeterli olup olmadığını
gözlemleyiniz. Yaptığınız gözlem ve araştırma sonuçlarına göre bir rapor hazırlayınız. Bölüm sonunda yer
alan kontrol listesini doldurarak yaptığınız çalışmayı değerlendiriniz.
119